Ngày 5-2, Bệnh viện (BV) Dã chiến 3 tầng số 16 do BV Nhân dân Gia Định phụ trách cho biết vừa cứu sống một trường hợp thừa cân 140 kg mắc COVID-19 nguy kịch.
Trước đó, ngày 10-11, BV Dã chiến 3 tầng số 16 tiếp nhận nam bệnh nhân (sinh năm 1993) nhập viện vì viêm phổi COVID-19 trong bệnh cảnh suy hô hấp nặng. Bệnh nhân có bệnh nền đái tháo đường type 2 mới phát hiện, béo phì độ 3 với cân nặng 140 kg và chỉ số khối cơ thể (BMI) đến 48 kg/m2.
Đánh giá bệnh nhân có nguy cơ diễn tiến nặng nhanh vì cơn bão cytokine (tăng viêm quá mức trong COVID-19), bệnh nhân được theo dõi hồi sức liên tục, hội chẩn hội đồng chuyên môn thành phố sử dụng kháng thể đơn dòng Tocilizumab ngay lập tức. Tuy nhiên, 18 giờ sau nhập viện, bệnh nhân diễn tiến hội chứng nguy kịch hô hấp cấp, phải can thiệp đặt nội khí quản, thở máy xâm lấn, sau đó tiếp tục được can thiệp ECMO (oxy hóa máu qua màng ngoài cơ thể).
Phổi bệnh nhân tổn thương đông đặc đến 80% thể tích. Ảnh: BVCC
Sau can thiệp, bệnh nhân tiếp tục diễn tiến suy đa cơ quan do bão cytokine, các chuyên gia hồi sức đã tiến hành vừa lọc máu hấp phụ, vừa duy trì ECMO để đảm bảo chức năng các cơ quan sống còn.
Sau một tuần hồi sức tích cực với kỹ thuật cao, sinh hiệu bệnh nhân và chức năng các cơ quan bắt đầu hồi phục và ổn định dần, tuy nhiên, phổi còn tổn thương nặng, đông đặc đến 80% thể tích, bệnh nhân phải hoàn toàn phụ thuộc vào ECMO.
TS.BS Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc BV Dã chiến 3 tầng số 16 cho biết theo y văn thế giới, béo phì nặng được xem là yếu tố tiên lượng xấu khi can thiệp ECMO vì nguy cơ xuất hiện các biến chứng và tỉ lệ tử vong cao. Một số nghiên cứu ngoài nước cho thấy tỉ lệ tử vong có thể lên đến 80%-90%.
Quá trình chăm sóc điều dưỡng bệnh nhân ECMO có béo phì nặng rất khó khăn, đặc biệt khi xoay trở tư thế bệnh nhân, phòng ngừa loét tì đè, phòng ngừa nhiễm trùng BV, cũng như phải có chế độ dinh dưỡng vừa phù hợp nhu cầu chuyển hoá cơ bản, vừa đáp ứng tình trạng viêm, nhiễm trùng nặng.
Bệnh nhân hồi phục ngoạn mục và có thời gian chạy ECMO dài nhất với 84 ngày. Ảnh: BVCC
ThS.BS Giang Minh Nhật, Trưởng khoa Hồi sức tích cực 1 cho biết: “Suốt gần 3 tháng can thiệp ECMO, có những thời điểm tổn thương phổi bệnh nhân diễn tiến nặng đến mức mặc dù được hỗ trợ ECMO hoàn toàn, oxy hoá máu bệnh nhân vẫn không đủ đảm bảo, thậm chí đe doạ tử vong.
Các y, bác sĩ đã nhiều lần hội chẩn liên chuyên khoa để đưa ra chiến lược điều trị và chăm sóc phù hợp ở từng thời điểm, đáp ứng với những diễn biến lâm sàng phức tạp của bệnh nhân. Tất cả thuốc men, trang thiết bị, vật tư y tế hiện đại nhất được BV huy động nhằm hỗ trợ hồi sức chuyên sâu tối ưu nhất cho bệnh nhân mặc dù hi vọng khá mong manh.
Kỳ tích đã xảy ra, trải qua gần 3 tháng, chức năng phổi bệnh nhân bắt đầu hồi phục, bệnh nhân được cai máy thở thành công vào ngày 23-1. Chàng trai 28 tuổi vẫn phải được hỗ trợ hô hấp bằng oxy lưu lượng cao (HFNC) vì tổn thương phổi bệnh nhân vẫn còn chiếm 50% toàn bộ thể tích phổi.
Lúc này, các chuyên gia vật lý trị liệu và dinh dưỡng lâm sàng bắt đầu đưa ra chiến lược phục hồi chức năng hô hấp, vận động và dinh dưỡng tăng cường, với mục tiêu đưa bệnh nhân tái hoà nhập cuộc sống bình thường càng nhanh càng tốt.
Phối hợp liên chuyên khoa đã chứng minh hiệu quả khi bệnh nhân đã được cai ECMO thành công và chỉ cần hỗ trợ oxy lưu lượng thấp sau 84 ngày, các vùng xẹp phổi và đông đặc trên phổi cải thiện đáng kể.
Đây là một trong những trường hợp bệnh nhân viêm phổi COVID-19 có cân nặng hiếm gặp (140 kg) tại Việt Nam, với thời gian duy trì ECMO dài nhất tính đến thời điểm hiện tại (84 ngày). Bệnh nhân tâm sự: “Tình trạng sức khỏe hiện tại của em được như bây giờ quả thật là một kỳ tích. Em cảm ơn tất cả các anh chị đã chăm sóc em trong thời gian qua rất nhiều”.
