Số hộ gia đình độc thân trên toàn thế giới sẽ tăng khoảng 30% vào năm 2030 so với năm 2018 - Ảnh: KYODO

Những đại gia đình tan vỡ

Theo Nikkei Asia, suy giảm dân số sẽ làm thay đổi một số quy ước vốn làm nền tảng cho các xã hội và nền kinh tế hiện đại. Vào thời điểm trẻ em ngày nay trở thành những người trưởng thành, những người sống trong các gia đình có hai thế hệ chắc chắn sẽ ít phổ biến.

Ba năm qua, chị Yukun, một y tá 38 tuổi sống trong một căn hộ hai phòng ngủ ở Thượng Hải, Trung Quốc, do cha mẹ mua. Không phải trả tiền nhà, Yukun có thể dành phần lớn thu nhập hằng tháng, khoảng 13.000 nhân dân tệ (tương đương 2.050 USD) cho bản thân, nuôi mèo và các chương trình giải trí yêu thích.

Trả lời báo Nikkei Asia, Yukun cho biết mình không thấy cần cuộc sống hôn nhân và vui vẻ, đầy đủ với cuộc sống hiện tại.

Dân số Trung Quốc đã bắt đầu giảm trong thập kỷ này. Ngày càng có nhiều người trẻ muốn tránh gánh nặng tài chính của việc có gia đình và chọn sống độc thân ở thành phố. Ước tính, năm 2021, số người trưởng thành sống độc thân ở Trung Quốc đạt 100 triệu người, tăng 30% so với năm 2018.

Không chỉ ở Trung Quốc, người sống độc thân đang gia tăng trên toàn cầu. Theo Công ty nghiên cứu thị trường Euro Monitor, số hộ gia đình độc thân trên toàn thế giới sẽ tăng khoảng 30% vào năm 2030 so với năm 2018.

Tại châu Á, nơi có truyền thống sống chung trong một đại gia đình, cứ 5 người sẽ có 1 người độc thân vào năm 2040. Tỉ lệ hộ gia đình độc thân ở một số nước phương Tây hiện là 30% đến 40%.

Tại Phần Lan, số hộ gia đình độc thân nhiều gấp đôi số hộ gia đình hạt nhân gồm một cặp vợ chồng và con cái.

Năm 2018, Vương quốc Anh có bộ trưởng đầu tiên trên thế giới phụ trách vấn đề cô đơn thuộc Bộ Thể thao và xã hội dân sự.

Các nhà hoạch định chính sách lo ngại rằng việc sống một mình làm trầm trọng thêm chứng sa sút trí tuệ ở người già và có hại cho sức khỏe tâm thần của những người trẻ - khiến chi phí y tế cho cả hai đều lớn hơn.

Một ủy ban liên đảng của các nhà lập pháp ở Anh ước tính cô đơn đã khiến nền kinh tế Anh thiệt hại 32 tỉ bảng Anh (43,9 tỉ USD) mỗi năm.

Sáng kiến, sáng tạo

Tesla Bot - cao 173cm, nặng 57kg, có thể nâng 20kg và giúp con người làm những công việc đơn giản hoặc nguy hiểm - Ảnh: KYODO

Ở Thụy Điển, nơi 40% hộ gia đình là người độc thân, có một mô hình được xem là hình mẫu cho cuộc sống trong một xã hội cô đơn: Sällbo. Đây là một cộng đồng đa thế hệ và đa văn hóa được thành lập bởi Helsingsborgshem, một công ty nhà ở phi lợi nhuận được tài trợ bởi hội đồng thành phố.

Tại Sällbo, những người cao tuổi độc thân, người nhập cư muốn tìm nhà ở với kinh phí thấp và người trẻ sống cùng nhau. Người lớn tuổi dạy bất cứ điều gì họ giỏi cho người nhập cư, có thể là tiếng Anh, nấu ăn, lái xe… trong khi người trẻ giúp người cao tuổi làm việc nhà.

Tại Mỹ, nơi cứ 4 người từ 65 tuổi trở lên thì có 1 người bị cô lập về xã hội, Papa - một doanh nghiệp thành lập năm 2017 cung cấp dịch vụ sắp xếp cho người trẻ đến thăm người già với một khoản phí nhỏ. Người trẻ nói chuyện, chơi trò chơi và dọn dẹp nhà cửa cho người già.

Elon Musk, giám đốc điều hành của Tesla, cho biết: "Có thể rủi ro lớn nhất với nền văn minh nhân loại là tỉ lệ sinh đang giảm nhanh chóng".

Ông Musk hiện đang phát triển một robot giống người, gọi là Tesla Bot. Đây là một thiết bị cao 173cm, nặng 57kg, có thể nâng 20kg và giúp con người làm những công việc đơn giản hoặc nguy hiểm. Nguyên mẫu đầu tiên sẽ ra mắt trong năm nay.

Diễn đàn Kinh tế thế giới dự đoán 85 triệu công nhân nhà máy và những người khác sẽ mất việc làm vào năm 2025, nhưng trong cùng thời gian đó, 97 triệu việc làm mới sẽ được tạo ra cho các kỹ sư AI và những người khác.

Singapore, đảo quốc chỉ có 5,45 triệu dân, và đã 2 năm liên tiếp suy giảm dân số, đã có những giải pháp cho vấn đề già hóa dân số.

Singapore liên tục đào tạo lại người lao động để bắt kịp với công nghệ tiên tiến, đồng thời cung cấp chương trình đào tạo kéo dài 8 tuần để giúp người lao động trau dồi kỹ năng kỹ thuật số. Các công ty tham gia dự kiến ​​sẽ tăng năng suất ít nhất 10%.

Estonia, quốc gia chỉ 1,3 triệu dân chọn phát triển theo hướng công nghệ, thu hút nhân sự giỏi, ưu đãi thuế doanh nghiệp và tạo môi trường kinh doanh thân thiện.

Đất nước Bắc Âu nhỏ bé này đã sản sinh ra 7 công ty thuộc nhóm kỳ lân - những công ty khởi nghiệp chưa niêm yết trị giá hơn 1 tỉ USD. Theo Startup Estonia, một sáng kiến ​​hỗ trợ của chính phủ đưa ra, chỉ cần 15 phút là xong thủ tục để bắt đầu khởi nghiệp ở Estonia.

Hệ sinh thái khởi nghiệp 'hồi sinh' sau dịch COVID-19

Theo nhận định của quỹ đầu tư mạo hiểm Singapore Golden Gate Ventures, Việt Nam là 'ngôi sao đang lên' trong lĩnh vực khởi nghiệp tại Đông Nam Á và sẽ trở thành quốc gia có hệ sinh thái khởi nghiệp lớn thứ ba khu vực vào năm 2022.