Vượt Philippines, Việt Nam lọt top 4
Theo VOV, tổng doanh số bán ô tô mới tại 6 nền kinh tế lớn của ASEAN, trong đó có Việt Nam, vừa lần đầu tiên ghi nhận tăng trưởng trong ba năm vào năm 2021, một phần là do việc nới lỏng các hạn chế về Covid-19.
Cụ thể, doanh số bán ô tô mới tại Indonesia, Thái Lan, Malaysia, Việt Nam, Philippines và Singapore đạt 2,79 triệu xe trong năm 2021, tăng 14% so với năm 2020, dẫn đầu là mức tăng 67% ở Indonesia. Tuy nhiên, con số này vẫn ít hơn khoảng 20% so với năm 2019, thời điểm trước khi đại dịch bùng phát.
Tính riêng trong tháng 12/2021, doanh số bán ô tô mới kết hợp tại 6 quốc gia ASEAN đạt 330.000 xe, tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng thứ ba liên tiếp. Tính theo tháng, doanh số bán hàng đã tăng 15%, lần tăng thứ năm liên tiếp, cho thấy sự phục hồi của thị trường ô tô trong khu vực.
Tính riêng tại Việt Nam, doanh số bán hàng lần đầu tiên tăng trong hai năm, đạt mức tăng 16% lên 300.000 xe. Trong năm 2020 và 2021, Việt Nam vươn lên là thị trường ô tô mới lớn thứ tư tại Đông Nam Á, vị trí mà Philippines nắm giữ từ lâu.
Doanh số bán ô tô mới tại sáu nền kinh tế lớn của ASEAN trong năm 2021. Dữ liệu: Nikkei
Indonesia vươn lên trở thành thị trường lớn nhất
Còn Indonesia đã vượt qua Thái Lan để trở thành thị trường tiêu thụ ô tô lớn nhất trong số 6 quốc gia được khảo sát lần đầu tiên sau hai năm, với doanh số 887.202 xe, nhờ các chính sách giảm thuế nhằm gia tăng nhu cầu vào tháng 3/2021.
Với thị phần hơn 30% tại Indonesia, Toyota Motor càng củng cố vị thế của mình khi tung ra phiên bản mới của mẫu xe đa dụng nổi tiếng Avanza vào tháng 11/2021. Daihatsu Motor và Mitsubishi Motors cũng mở rộng thị phần của họ với tư cách là những người chơi số 2 và số 3 trên thị trường này.
Mặc dù các đợt giảm thuế dự kiến sẽ hết hiệu lực vào cuối năm ngoái, nhưng Chính phủ Indonesia đã gia hạn một số khoản cho đến cuối tháng 3.
Trước quyết định đó, Hiệp hội các ngành công nghiệp ô tô Indonesia dự báo doanh số bán ô tô mới vào năm 2022 là 900.000 xe. Hiện tại, nước này tập trung vào dự báo việc các ưu đãi liệu sẽ cho phép thị trường phục hồi trở lại mức trước đại dịch với 1,03 triệu xe bán ra vào năm 2019 hay không.
Thị trường Thái Lan và Malaysia tiếp tục sụt giảm
Tại Thái Lan, doanh số bán ô tô mới giảm năm thứ ba liên tiếp xuống 759.119 xe, giảm 4%, xếp vị trí thứ hai trên bảng xếp hạng. Mặc dù doanh số bán hàng đã tăng so với năm 2020 trong nửa đầu năm ngoái, nhưng đã mất đà sau khi các lệnh phong tỏa được áp dụng ở Bangkok và các thành phố khác vào tháng 7/2021. Tốc độ mua chững lại còn được cho là do tình trạng thiếu chip và các phụ tùng ô tô khác, khiến nhiều hãng xe phải tạm ngừng sản xuất.
Toyota, công ty dẫn đầu thị trường tại Thái Lan, dự báo doanh số 860.000 xe vào năm 2022, bao gồm cả xe do các nhà sản xuất ô tô khác cung cấp. Noriaki Yamashita, Chủ tịch Toyota Motor Thái Lan, cho biết ngành công nghiệp ô tô Thái Lan đang "dần dần tiến tới bình thường hóa". Nhưng do sức mua suy yếu của người tiêu dùng trong bối cảnh cuộc khủng hoảng Covid-19 kéo dài, doanh số bán hàng khó có thể trở lại mức 1 triệu xe của năm 2019 cho đến sau năm 2023.
Triển lãm Ô tô Quốc tế Thái Lan tại Bangkok, được tổ chức vào tháng 12/2021. Doanh số bán ô tô mới của nước này giảm năm thứ ba liên tiếp, trong khi Indonesia tăng mạnh. Ảnh: Yohei Muramatsu
Xếp ở vị trí thứ ba là Malaysia - chứng kiến thị trường xe hơi của mình thu hẹp trong năm thứ hai liên tiếp. Trong đó, doanh số bán hàng tại nước này ghi nhận mức giảm 4% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống còn 508.911 xe. Hoạt động bán hàng gần như đã bị tạm dừng hoàn toàn trong một thời gian sau khi chính phủ đưa ra lệnh cấm vận trên toàn quốc vào tháng 6/2021. Perodua, nhà sản xuất ô tô Malaysia có thị phần lớn nhất trong nước, đã phải chịu mức giảm 14% về doanh số bán hàng do thiếu chất bán dẫn.
Theo Hiệp hội Ô tô Malaysia, doanh số bán xe mới tại nước này trong năm nay được dự báo là 600.000 chiếc, gần như không đổi so với năm 2019. Nhóm thương mại hy vọng doanh số bán hàng sẽ được hưởng lợi từ sự phục hồi kinh tế ở Malaysia và các nước láng giềng và từ việc gia hạn giảm thuế đối với doanh số bán ô tô. Tuy nhiên, Malaysia Rating, một cơ quan xếp hạng tín nhiệm, dự đoán doanh số bán hàng sẽ giảm so với mức năm 2019, đồng thời cho rằng ngành công nghiệp ô tô địa phương sẽ tiếp tục bị thiếu hụt chất bán dẫn vào năm 2022.
Philippines, xếp ở vị trí thứ năm, với doanh số bán hàng lần đầu tiên tăng 3% sau hai năm, đạt 280.000 xe.
Tuy đã có sự lạc quan từ thị trường ô tô, nhiều nhà quan sát cho biết sự phục hồi vẫn thiếu động lực do các hạn chế chặt chẽ hơn về Covid-19 trong khu vực nói chung và sản xuất gặp khó khăn do thiếu hụt chất bán dẫn.
Cùng với đó, nhiều chuyên gia nhận định, với sự gia tăng các ca mắc biến chủng Omicron, doanh số bán ô tô tại ASEAN năm 2022 khó có thể phục hồi mạnh mẽ.
Xe điện “đổ bộ” vào Việt Nam trong năm 2022
Không chỉ VinFast, nhiều hãng xe lớn cũng lên kế hoạch "đổ bộ" những mẫu xe điện vào Việt Nam trong năm 2022. Trong đó, KIA đã giới thiệu mẫu xe điện KIA EV6 vào giữa năm 2021 và chính thức bán ra thị trường mẫu xe này bắt đầu từ năm 2022.
Các hãng xe như Mercedes-Benz, Toyota, Volvo, Tesla,… đã và sắp tung ra thị trường những dòng sản phẩm ô tô thuần điện hoặc xe Hybrid (lai xăng- điện) để tạo tiền đề cho bước chuyển đổi theo xu hướng điện hoá ô tô tại thị trường Việt ngay trong năm 2022.
Hay các doanh nghiệp FDI như Mitsubishi Việt Nam, Porsche Việt Nam cũng đã bắt tay vào đầu tư các trạm sạc pin để phục vụ cho phân phối xe điện. Sự "tấp nập" của xe điện được dự báo từ trước, song có lẽ năm 2022 sẽ thực sự là một năm đặc biệt đối với thị trường ô tô Việt Nam.
Trước đó, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đã đề xuất ý tưởng lộ trình phát triển xe điện hoá Việt Nam từ nay đến 2050 thành 3 giai đoạn.
Trong đó, ở giai đoạn khởi đầu từ (2021-2030), Việt Nam sẽ đạt mức 1 triệu xe điện hoá vào khoảng năm 2028.
Ở giai đoạn 2 (từ 2030-2040) tăng trưởng nhanh, Việt Nam duy trì tỷ lệ xe điện hoá tăng trưởng nhanh, đến năm 2040 sẽ đạt khoảng 3,5 triệu xe.
Giai đoạn 3 (từ 2040-2050) tăng trưởng ổn định sẽ đạt 4,5 triệu xe vào năm 2050 và bão hoà sau đó với tỷ lệ xe điện hoá bán ra là 100%.
Theo VAMA, chi phí sản xuất xe điện nói chung cao hơn 45% so với xe động cơ đốt trong, do đó giá xe điện cao hơn nếu không có chính sách hỗ trợ. Trên toàn cầu, các dòng xe Hybrid (HEV & PHEV) có tiềm năng phát triển cao đến năm 2030 và từ đó xe thuần điện (BEV) sẽ dần vượt qua HEV và PHEV.
Hương Anh (tổng hợp)