HĐXX đã phạt Giàu hai năm tù, phạt tiền Quốc 200 triệu đồng theo khoản 2 Điều 189 BLHS; phạt tiền Kiệt 20 triệu đồng, phạt tiền Bảo 25 triệu đồng, phạt tiền Nghi 20 triệu đồng theo khoản 1 Điều 189 BLHS.

Ngoài ra, các bị cáo còn bị áp dụng hình phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phạt tiền.

VKS chuyển tội danh ngay tại tòa

Tại tòa, các bị cáo không đồng ý với tội danh bị truy tố. Giàu (bị cáo đầu vụ) và Bảo, Nghi cho rằng xe máy cũ không phải là hàng cấm nên việc truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 191 BLHS là không đúng người, không đúng tội.

Sau phần xét hỏi, cũng như căn cứ vào tài liệu có trong hồ sơ vụ án, đại diện VKS đã áp dụng Điều 319, Điều 321 BLTTHS 2015 để chuyển tội danh truy tố từ tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm sang tội vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới đối với cả năm bị cáo.

Dù chỉ chở thuê ở Việt Nam để nhận tiền vận chuyển nhưng một số bị cáo vẫn bị kết tội vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Ảnh: THÀNH ĐẠT

Hình phạt mà VKS đề nghị, cụ thể: Giàu 24-30 tháng tù, Quốc 200-250 triệu đồng, Kiệt 20-25 triệu đồng, Bảo 25-35 triệu đồng, Nghi 20-25 triệu đồng.

Tranh luận với đại diện VKS, luật sư bào chữa cho Bảo, Nghi cho rằng ngay cả khi truy tố về tội vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới cũng không ổn.

Lý do là tội này phải được thực hiện với lỗi cố ý. Ngay cả cáo trạng cũng khẳng định không có sự bàn bạc, thống nhất cũng như hưởng lợi từ việc “buôn bán” xe của Giàu mà Bảo, Nghi chỉ chở thuê để nhận tiền vận chuyển.

Và quan trọng, những người này chở thuê cho Giàu ở trong nước, hoàn toàn không có dấu hiệu “qua biên giới” nên việc truy tố, xét xử Bảo, Nghi là đồng phạm với Giàu trong vụ vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới là không có căn cứ.

Tòa kết tội vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới

Tuy nhiên, HĐXX cho rằng nghĩa vụ của các bị cáo phải tìm hiểu nguồn gốc, xuất xứ của những xe này. Đây là lỗi cố ý gián tiếp. Hành vi của các bị cáo trực tiếp xâm phạm đến trật tự quản lý kinh tế được pháp luật hình sự bảo vệ, ảnh hưởng đến trật tự an ninh tại địa phương. Do vậy, HĐXX đã bác lập luận của luật sư.

Đáng chú ý, HĐXX nhận định việc cơ quan điều tra (CQĐT) căn cứ Điều 5 Nghị định 69/2018 (quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý ngoại thương) để xác định mô tô đã qua sử dụng thuộc danh mục hàng cấm, rồi từ đó VKS truy tố các bị cáo theo tội danh của Điều 191 BLHS là không chính xác.

Bởi lẽ theo Phụ lục I - Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu (kèm theo Nghị định 69/2018) thì hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu không phải là hàng cấm theo Điều 191 BLHS.

Nhận định này của tòa hoàn toàn trùng khớp với phân tích của Pháp Luật TP.HCM trong bài viết “Dấu hiệu truy tố oan vì xe máy cũ không phải là hàng cấm” (số ra ngày 22-1).