Sáng 23-2, Chủ tịch Quốc hội (QH) Vương Đình Huệ chủ trì buổi làm việc với đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ QH về việc thực hiện chính sách pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo từ ngày 1-7-2016 đến 1-7-2021 để nghe báo cáo việc triển khai các nội dung liên quan đến chuyên đề giám sát.

Trưởng ban Dân nguyện Dương Thanh Bình, Phó Trưởng đoàn thường trực đoàn giám sát, báo cáo tình hình triển khai kế hoạch giám sát, dự kiến
công việc trong thời gian tới. Ảnh: quochoi.vn

Nhiều nơi chưa đánh giá đầy đủ việc tiếp dân

Báo cáo trước Chủ tịch QH, Trưởng ban Dân nguyện Dương Thanh Bình cho hay qua xem xét bước đầu các báo cáo nhận được, đoàn giám sát đánh giá các quy định của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo đã được các cơ quan, tổ chức triển khai thực hiện đầy đủ, đúng yêu cầu. Việc thực hiện trách nhiệm tiếp công dân định kỳ của người đứng đầu cơ quan hành chính các cấp đã có những chuyển biến tích cực.

Đáng chú ý, lịch tiếp công dân định kỳ của lãnh đạo UBND các cấp, nhất là cấp tỉnh, được niêm yết và thông báo công khai trên phương tiện thông tin đại chúng. Việc thụ lý, giải quyết các vụ việc về cơ bản đã thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền. Nhiều vụ việc gây bức xúc trong nhân dân, được dư luận quan tâm đã được xử lý, giải quyết kịp thời, nghiêm minh, đúng quy định của pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân…

Ông Bình cũng cho biết một số tỉnh đã gửi báo cáo nhưng chưa đúng, chưa đủ nội dung theo đề cương, biểu mẫu yêu cầu của đoàn giám sát. Về vấn đề tiếp công dân định kỳ của người đứng đầu, phần lớn các báo cáo còn nêu chung chung, chưa đánh giá đầy đủ trách nhiệm, hiệu quả tiếp công dân định kỳ của người đứng đầu.

Trong quá trình giải quyết, nhất là các vụ việc phức tạp, đông người đã có sự tham gia tích cực, hiệu quả và thực chất của các tổ chức chính trị, chính trị - xã hội. Nhiều vụ việc gây bức xúc trong nhân dân, được dư luận quan tâm đã được xử lý, giải quyết kịp thời, nghiêm minh, đúng quy định của pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. 

Ngoài ra, đối với việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhiều đơn vị báo cáo tỉ lệ giải quyết các vụ việc thuộc thẩm quyền đạt rất cao, thậm chí đạt 100%, chênh lệch khá nhiều so với tỉ lệ giải quyết nêu tại báo cáo tổng kết hằng năm của đơn vị. Báo cáo của các địa phương nêu số vụ việc công dân khiếu nại đúng, tố cáo đúng chiếm tỉ lệ trên 6%, đúng một phần chiếm tỉ lệ khoảng 20% nhưng lại chưa nêu cụ thể sai sót của cơ quan hành chính các cấp, chưa nêu việc xử lý trách nhiệm, hình thức xử lý thuộc cấp nào, ngành nào…

“Chiến dịch” giám sát mới cần cách “tác chiến” mới

Phát biểu chỉ đạo, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ nhấn mạnh các đoàn giám sát lần này của QH và Ủy ban Thường vụ QH cần phải được quan tâm, chuẩn bị kỹ lưỡng. Đặc biệt, phải coi đây như các “chiến dịch”, từ đó xác định cách thức tác chiến để có được kết quả thắng lợi. Theo người đứng đầu QH, nếu không đổi mới, cải tiến thì giám sát sẽ không hiệu quả.

Về nội dung giám sát, Chủ tịch QH đề nghị đoàn giám sát họp đánh giá sơ bộ tiến độ triển khai thực hiện theo kế hoạch chi tiết, mục tiêu, yêu cầu bám sát nghị quyết của QH, rà soát phân công, phân nhiệm vụ cụ thể từng thành viên đoàn giám sát, tổ giúp việc, cá thể hóa trách nhiệm, bám sát theo từng lĩnh vực, lưu ý giai đoạn nghiên cứu, tổng hợp các nội dung báo cáo, tài liệu là rất quan trọng. Đồng thời giám sát cần huy động sự vào cuộc của các ủy ban của QH, chú trọng sự tham gia của HĐND và đoàn đại biểu QH các tỉnh, MTTQ Việt Nam là những kênh thông tin độc lập cho đoàn giám sát.

Chủ tịch QH dẫn chứng từ thực tiễn giải quyết một số vụ việc nổi cộm trước đây tại Hà Nội như vụ bãi rác Sóc Sơn, 8B Lê Trực, tàu trên cao Cát Linh - Hà Đông, Công viên nước Thanh Hà… nhờ sự vào cuộc thực chất, bám sát thực tiễn nên khiếu nại, tố cáo được giải quyết triệt để.

Chủ tịch QH nhấn mạnh giám sát lần này của QH, Ủy ban Thường vụ QH phải thực sự tạo được sự chuyển biến, hiệu lực, hiệu quả, thực chất, có ý nghĩa tác động cho cả nhiệm kỳ QH. Ông đề nghị đoàn giám sát có văn bản đôn đốc việc lập và gửi báo cáo của các cơ quan, địa phương đến đoàn giám sát, trong đó đặc biệt nhắc nhở Thanh tra Chính phủ - cơ quan chủ trì giúp Chính phủ trong lĩnh vực này nhưng báo cáo sơ sài, không đáp ứng yêu cầu.

Chủ tịch QH nêu rõ mỗi cuộc giám sát, bên cạnh yêu cầu đảm bảo tính toàn diện còn có những vụ việc nổi cộm, khi giải quyết được sẽ có tác động lan tỏa, thực chất. Đồng thời qua giám sát cũng phát hiện mô hình tốt cách làm hay, phê phán nơi trì trệ, vô cảm, cùng với đó là sức mạnh của truyền thông, công khai tạo ra sức ép để thúc đẩy tiến độ giải quyết, giám sát chặt chẽ.

Chủ tịch QH nhấn mạnh giám sát toàn diện có trọng tâm, trọng điểm, đưa ra kiến nghị từ lập pháp, cơ chế đến tổ chức thực hiện, nhấn mạnh vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, cá thể hóa trách nhiệm, làm kỹ, làm rõ các nội dung.•