Giá dầu đã tăng vọt lên trên 100 USD/thùng lần đầu tiên kể từ năm 2014 sau khi căng thẳng giữa Nga và Ukraina leo thang lên một nấc mới, làm trầm trọng thêm lo ngại rằng một cuộc chiến có thể xảy ra ở châu Âu, có nguy cơ làm gián đoạn nguồn cung năng lượng toàn cầu.

Giá dầu Brent sáng thứ Năm (24/2) đột ngột tăng vọt lên 202,48 USD/thùng, trong khi dầu Tây Texas Mỹ đạt 97,40 USD/thùng, cao nhất kể từ tháng 8/2024 và tăng khoảng 5% so với đóng cửa phiên liền trước.

Thị trường dầu mỏ năm 2022 đã bị đốt nóng bởi vấn đề Nga - Ukaina, khiến giá tăng hơn 20 USD/thùng từ đầu năm đến nay, khi nhà đầu tư lo ngại Mỹ và Châu Âu sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt lên lĩnh vực năng lượng của Nga gây gián đoạn nguồn cung.

Nga là nhà sản xuất dầu lớn thứ hai thế giới, chủ yếu bán dầu thô cho các nhà máy lọc dầu ở châu Âu và là nhà cung cấp khí đốt tự nhiên lớn nhất cho châu Âu, chiếm khoảng 35% tổng nguồn cung khí đốt của khu vực này.

Warren Patterson, người phụ trách bộ phận nghiên cứu hàng hóa của ING cho biết: "Việc Nga thông báo về một chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine đã đẩy giá dầu Brent cán mốc 100 USD/thùng".

Ông nói thêm: "Sự không chắc chắn ngày càng gia tăng trong thời điểm thị trường dầu mỏ vốn đã trong tình trạng thắt chặt đến mức rất dễ bị tổn thương, và do đó, giá cả có thể sẽ tiếp tục biến động và tăng cao".

Các quốc gia phương Tây và Nhật Bản hôm thứ Ba (22/2) đã trừng phạt Nga bằng các biện pháp trừng phạt mới vì điều quân đội vào các khu vực ly khai ở miền đông Ukraine, đồng thời đe dọa sẽ tiến xa hơn nếu Moscow có động thái thêm nữa ở nước láng giềng. Cho đến nay, không có biện pháp trừng phạt nào đối với thương mại năng lượng.

Nhà kinh tế Howie Lee của OCBC cho biết: "Không chỉ rủi ro địa chính trị mà thị trường dầu vốn đang rất căng thẳng về nguồn cung". Ông Lee cho biết: "Nguồn cung dầu của Nga sẽ biến mất chỉ sau một đêm nếu đối mặt với các lệnh trừng phạt ... và OPEC không thể sản xuất đủ nhanh để bù đắp lỗ hổng này."

Một số thành viên của Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) cho biết nhóm này và các đồng minh không cần thiết phải tăng sản lượng hơn nữa vì có thể Iran và các cường quốc trên thế giới sắp đạt được một thỏa thuận, sẽ làm tăng nguồn cung. Một số thành viên OPEC đang chật vật để đạt được các mục tiêu sản xuất như hiện tại.

Mỹ và Iran đã tham gia vào các cuộc đàm phán hạt nhân gián tiếp ở Vienna, trong đó một thỏa thuận có thể dẫn đến việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với việc bán dầu của Iran và tăng nguồn cung toàn cầu. Tuy nhiên, Iran hôm thứ Tư (23/2) đã kêu gọi các cường quốc phương Tây hãy "thực tế" trong các cuộc đàm phán để khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 và cho biết nhà đàm phán hàng đầu của họ đang quay lại Tehran để tham vấn, cho thấy sẽ khó có thể có một bước đột phá trong các cuộc thảo luận đó.

Ngoài ra, trong khi các kho dự trữ dầu thô của Mỹ đã tăng 6 triệu thùng trong tuần trước thì các kho dự trữ sản phẩm chưng cất lại giảm, theo các nguồn tin thị trường trích dẫn số liệu của Viện Dầu mỏ Mỹ vào cuối ngày thứ 22/2. Trong đó, dự trữ xăng tăng 427.000 thùng nhưng dự trữ sản phẩm chưng cất giảm 985.000 thùng.

Trong bối cảnh này, các nhà phân tích cũng đang cảnh báo về áp lực lạm phát đối với nền kinh tế toàn cầu từ giá dầu 100 USD, đặc biệt là đối với châu Á, khu vực nhập khẩu phần lớn nhu cầu năng lượng.

Nhà kinh tế Frederic Neumann của HSBC cho biết: "Giá dầu tăng vọt vào đúng thời điểm đặc biệt khó khăn", "Gót chân Achilles của châu Á vẫn là nhu cầu nhập khẩu lớn cho năng lượng, với giá dầu tăng cao chắc chắn sẽ khiến thu nhập và tăng trưởng giảm đáng kể trong năm tới."

Phối hợp mở kho dự trữ dầu

Nhật Bản và Australia hôm thứ Năm (24/2) cho biết họ đã sẵn sàng khai thác nguồn dự trữ dầu của mình, cùng với các nước thành viên Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) khác, nếu nguồn cung toàn cầu bị ảnh hưởng bởi các hành động gia tăng căng thẳng giữa Nga và Ukraina.

Nhật Bản cho biết họ sẽ làm việc với các quốc gia sản xuất và tiêu thụ dầu và hỗ trợ phối hợp giải phóng dầu từ kho dự trữ khẩn cấp của mình nếu IEA yêu cầu.

"Sự ổn định của thị trường dầu thô là vô cùng quan trọng đối với sự ổn định của nền kinh tế thế giới và nền kinh tế Nhật Bản", Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp nước này cho biết trong một tuyên bố.

Bộ trưởng Năng lượng Australia, Angus Taylor, cũng cho biết Canberra đang hợp tác chặt chẽ với Mỹ và IEA để giám sát thị trường dầu khí trước bất kỳ động thái nào nhằm khai thác kho dự trữ nhỏ mà Australia nắm giữ trong Khu dự trữ Dầu mỏ Chiến lược Hoa Kỳ (SPR).

Ông Taylor cho biết: "Mặc dù chúng tôi không thể kiểm soát những đợt giá dầu quốc tế tăng đột biến như hiện nay, nhưng chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ tình hình với IEA và Mỹ, và sẵn sàng hành động để giúp giảm bớt những áp lực này".

Tuần này, IEA cho biết các quốc gia thành viên đã sẵn sàng hành động cùng nhau để đảm bảo các thị trường dầu mỏ toàn cầu được cung cấp đầy đủ.

IEA hôm 22/2 cho biết tổng dự trữ dầu ở các quốc gia IEA ở mức gần 4,16 tỷ thùng tính đến cuối tháng 12, bao gồm 1,5 tỷ do các chính phủ giữ trong kho dự trữ khẩn cấp.

Bộ công nghiệp Nhật Bản cho hay, đến cuối tháng 12, Nhật Bản nắm giữ 480 triệu thùng, tương đương 240 ngày dự trữ trong các kho dự trữ quốc gia và tư nhân cũng như dự trữ đủ khí tự nhiên hóa lỏng (LNG). Trong khi đó, Australia dự trữ 1,7 triệu thùng trong SPR của Hoa Kỳ.

Các nhà kinh doanh dầu ở châu Á cho biết việc chuẩn bị cho đợt phối hợp xuất kho dự trữ dầu không ảnh hưởng nhiều đến giá dầu ngày thứ Năm (24/2). Được biết, đợt các nước xuất kho dự trữ dầu trước đó, vào cuối năm ngoái, chỉ liên quan đến một khối lượng nhỏ nên chỉ có tác động hạn chế.

Tham khảo: Reuters

https://cafef.vn/nhat-ban-australia-san-sang-phoi-hop-voi-iea-mo-kho-dau-du-tru-sau-khi-gia-vuot-100-usd-20220224155629063.chn

Theo Vũ Ngọc Diệp