Sau trường hợp đang gây nhiều tranh cãi của Hoàng Anh Gia Lai, một trường hợp khác là Công ty Xây dựng số 9 cũng đang đối diện với nguy cơ huỷ niêm yết do ghi nhận lỗ lớn sau khi hồi tố báo cáo tài chính những năm trước đây.

CTCP Xây dựng số 9 (VC9) vừa có thông báo lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản về hai nội dung là đổi tên công ty và đáng chú ý hơn là VC9 đề nghị Đại hội đồng cổ đông cho phép điều chỉnh số liệu Báo cáo tài chính (BCTC) theo ý kiến kiểm toán.

Cụ thể, trên BCTC kiểm toán độc lập năm 2019 được kiểm toán bởi Công ty TNHH Deloitte Việt Nam, đơn vị kiểm toán nêu ý kiến loại trừ về việc trong năm 2019, Công ty chưa ghi nhận đầy đủ giá vốn hàng bán tương ứng với doanh thu đã ghi nhận của một số công trình xây dựng với số tiền gần 30 tỉ đồng theo các quy định kế toán hiện hành ở Việt Nam. Tiếp đó, Báo cáo kiểm toán năm 2020 được kiểm toán bởi Công ty TNHH Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán Nam Việt (AASCN) đánh giá trong năm 2020, Công ty chưa ghi nhận đầy đủ giá vốn hàng bán tương ứng với doanh thu đã ghi nhận của một số công trình xây dựng với số tiền hơn 111 tỉ đồng theo các quy định kế toán hiện hành ở Việt Nam.

HĐQT VC9 cho biết đã cho rà soát lại và phối hợp với đơn vị kiểm toán AASC để thống nhất số liệu. Kết quả là giá vốn hàng bán năm 2019 bị ghi nhận thiếu 59,45 tỉ đồng, Giá vốn hàng bán năm 2020 bị ghi nhận thiếu xấp xỉ 86 tỉ đồng. Việc hồi tố giá vốn hàng bán tăng vọt và trích lập dự phòng các khoản nợ khó đòi vào chi phí quản lý doanh nghiệp đã khiến kết quả kinh doanh năm 2019, 2020 của VC9 cũng phải điều chỉnh theo. Cụ thể, năm 2019, VC9 đang lãi 910 triệu đồng thì sau điều chỉnh đã lỗ ròng gần 59 tỉ đồng. Năm 2020, VC9 ghi nhận lỗ ròng từ 21 tỉ đồng trước hồi tố lên thành 107 tỉ đồng sau hồi tố.

Do ghi nhận lỗ lớn trong 2 năm 2019 và 2020, lỗ lũy kế chưa phân phối tại thời điểm cuối năm 2020 là 165,6 tỉ đồng, vượt vốn góp của chủ sở hữu là 120 tỉ đồng. Sang năm 2021, VC9 ghi nhận doanh thu thuần 210 tỉ đồng. Khấu trừ các chi phí, lãi ròng VC9 đạt 1,7 tỉ đồng. Như vậy, tính đến cuối năm 2021, tổng số lỗ luỹ kế VC9 vẫn vượt quá số vốn điều lệ thực góp. Đây cũng là một trường hợp phải hủy niêm yết bắt buộc theo quy định tại Điều 120 Nghị định 155/2020/NĐ-CP, nhưng việc xem xét áp dụng tình huống này sẽ phải chờ sau khi VC9 ra báo cáo tài chính kiểm toán.

Như vậy đây là trường hợp thứ hai rơi vào trường hợp nhận án huỷ niêm yết tương tự như Hoàng Anh Gia Lai và đang gây nhiều tranh cãi thời gian gần đây vì sau khi hồi tố BCTC các năm trước dẫn tới kết quả kinh doanh chuyển từ lãi thành lỗ. Tranh cãi là vì rất nhiều ý kiến bảo vệ quyền lợi cho các cổ đông đầu tư mua cổ phiếu của các công ty này trong thời gian gần đây không nhận bất kỳ những cảnh báo nào về việc doanh nghiệp có tình hình tài chính xấu.

Theo ý kiến nhiều chuyên  gia thì thực trạng này bắt nguồn từ những thiếu sót, lỏng lẻo của khung pháp lý về hủy niêm yết tại Việt Nam cũng như cách thức vận hành thị trường thiếu chuyên nghiệp của những chủ thể có liên quan. Bên cạnh đó, quy chế niêm yết chứng khoán của HOSE  thiếu vắng một quy trình xử lý hủy niêm yết bắt buộc chi tiết và cụ thể. Thiếu các mốc thời gian, thiếu thời hiệu xử lý, thiếu cơ chế công bố thông tin và thiếu cả cơ chế trao đổi đối thoại với công ty niêm yết cũng như nhà đầu tư.