Hôm 1/2, Gautam Adani để mất ngôi giàu nhất châu Á về tay tỷ phú đồng hương Mukesh Ambani. Chỉ trong một tuần, tài sản của Adani giảm hơn 40 tỷ USD, về 72 tỷ USD. Từ người giàu thứ 3 thế giới, ông hiện xếp thứ 13.

Tài sản của Adani giảm mạnh khi hàng loạt cổ phiếu, trái phiếu công ty con của ông lao dốc suốt một tuần qua. Vốn hóa các công ty của Adani Group đã bốc hơi tổng cộng 92 tỷ USD trong một tuần. "Nhà đầu tư đang bán tháo cổ phiếu và chờ diễn biến tiếp theo", Peter Garnry – Giám đốc chiến lược cổ phiếu tại Saxo Bank cho biết.

Hôm 1/2, cổ phiếu Adani Enterprises - hãng kinh doanh than đá lớn nhất Ấn Độ - giảm kỷ lục 28%. Họ cũng phải từ bỏ đợt bán cổ phiếu trị giá 2,4 tỷ USD, dù đã được các nhà đầu tư Ấn Độ và Vùng Vịnh đăng ký mua hết.

"Do các tình huống bất thường, Hội đồng Quản trị cảm thấy tiếp tục việc này sẽ là trái đạo đức", thông báo của Adani Enterprises cho biết. Công ty này nói rằng đang làm việc với các nhà đầu tư để hoàn tiền.

"Đây là việc bất thường", Ben Silverman – Giám đốc Nghiên cứu tại VerityData đánh giá. "Hoãn phát hành vào phút chót sẽ khiến niềm tin bị ảnh hưởng", Ben nói thêm.

Giá trái phiếu phát hành bởi Adani Ports & Special Economic Zone và Adani Green Energy hôm qua cũng giảm mạnh nhất trên thị trường thứ cấp toàn cầu. Một số thậm chí trả lợi suất hơn 30%, cao hơn nhiều so với mức trung bình của nhóm trái phiếu bị xếp hạng không nên đầu tư (8,14%). Ít nhất 4 lô trái phiếu của Adani Ports bị đánh giá có nguy cơ vỡ nợ.

Hindenburg Research – một hãng nghiên cứu nhỏ ở New York (Mỹ) hôm 25/1 tiết lộ cuộc điều tra 2 năm của họ cho thấy Adani Group "tham gia vào hoạt động thao túng cổ phiếu và lừa đảo sổ sách suốt hàng thập kỷ". Họ cho biết tập đoàn này có "khối nợ khổng lồ", trong đó bao gồm cả các khoản vay thế chấp bằng cổ phiếu của nhiều lãnh đạo chủ chốt là thành viên gia đình Adani.

Hindenburg cũng cáo buộc anh trai Gautam là Vinod "điều hành một loạt công ty bình phong ở nước ngoài", chuyển hàng tỷ USD vào các công ty của Adani mà không bị buộc công bố thông tin. Họ còn cho biết các kiểm toán viên "gần như không thể hoàn thành việc kiểm toán rất phức tạp" tại công ty này. Hindenburg vì thế đang bán khống trái phiếu và các hợp đồng phái sinh của Adani Group.

Thông tin này đã châm ngòi cho làn sóng bán tháo cổ phiếu, trái phiếu của các công ty trong Adani Group. Tỷ phú Adani đến nay vẫn liên tiếp phủ nhận các cáo buộc này. Ông chỉ trích báo cáo là "giả mạo" và đe dọa có động thái pháp lý.

Câu hỏi hiện tại là Adani sẽ làm gì để ngăn cuộc khủng hoảng này vượt tầm kiểm soát. Đặc biệt là sau khi họ phải hoãn đợt bán cổ phiếu được đánh giá là lớn nhất Ấn Độ và có thể làm tăng danh tiếng của Adani trên toàn cầu. Rủi ro hiện tại là sẽ có ngày càng nhiều tổ chức tài chính xem xét lại việc làm ăn của họ với Adani Group.

"Mối đe dọa lớn nhất là liệu khả năng tiếp cận vốn của Adani Group có giảm hay không, đặc biệt là tại các công ty con vốn đang nặng nợ", Leonard Law – nhà phân tích tín dụng tại Lucror Analytics cho biết. Theo ông, cơn khát thanh khoản tại một công ty con có thể gây tác động lan truyền đến cả tập đoàn. Dù vậy, Adani Group hiện vẫn có khả năng vay vốn từ các ngân hàng nội và phát hành trái phiếu trong nước.

Mọi ánh mắt đều đang đổ dồn vào chính phủ của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Chính phủ được kỳ vọng tham gia hỗ trợ do tầm quan trọng của tập đoàn này với kinh tế Ấn Độ. Phần lớn tài sản của Adani hình thành trong 2 năm gần đây, nhờ chuyển đổi sang năng lượng xanh và cơ sở hạ tầng. Việc phát triển các mảng kinh doanh phù hợp với định hướng của Thủ tướng Modi giúp các công ty của Adani ăn nên làm ra.

Báo cáo của Hindenburg cũng làm dấy lên câu hỏi về việc quản trị doanh nghiệp tại Ấn Độ. Trong khi đó, Adani cho rằng báo cáo là sự tấn công vào đất nước này.

Rủi ro tín dụng với Adani Group thì đang ngày càng hiện rõ. Credit Suisse Group trước đây cho phép khách hàng thế chấp trái phiếu Adani Ports để vay với tỷ lệ 75% giá trị. Nhưng hiện tại, ngân hàng này đã giảm tỷ lệ này về 0% với trái phiếu của Adani Ports and Special Economic Zone, Adani Green Energy và Adani Electricity Mumbai, nguồn tin của Bloomberg cho biết.

Khi một nhà băng giảm tỷ lệ cho vay về 0, khách hàng thường sẽ phải bổ sung tiền hoặc các tài sản thế chấp khác. Nếu không, chứng khoán của họ sẽ bị thanh lý.

Tuần trước, Adani đã phải thế chấp bổ sung 300 triệu USD cổ phiếu cho khoản vay 1 tỷ USD của họ với một nhóm ngân hàng. "Gia đình Adani có lẽ phải thế chấp thêm khi giá cổ phiếu đang giảm", Sharon Chen nhà phân tích tín dụng tại Bloomberg Intelligence cảnh báo.

Hà Thu (theo Bloomberg)