ChatGPT là mô hình ngôn ngữ lớn được huấn luyện bởi Công ty phát triển trí tuệ nhân tạo OpenAI của Mỹ, có sự rót vốn của tỉ phú công nghệ Elon Musk và Microsoft. Nó được đánh giá là một trong những hệ thống phản hồi tự động (chatbot) thông minh với lượng kiến thức "khủng", khả năng trò chuyện, sáng tạo nội dung có thể làm những cây viết phải thất nghiệp hay khiến các trường lo ngại vì sinh viên nhờ viết hộ bài luận... Nhiều ý kiến thậm chí cho rằng AI thế hệ mới này có thể thay thế con người trong nhiều lĩnh vực.

ChatGPT rất thông minh

Nhiều chuyên gia đã thử nghiệm ChatGPT đều ngạc nhiên. Nhà nghiên cứu Omar Al-Ubaydli đã nhờ chatbot này "viết một bài thơ về kỹ thuật điện theo phong cách của Wilfred Owen" và đã rất ngạc nhiên trước câu trả lời xuất sắc. 

Một vị giám đốc điều hành (CEO) thậm chí coi ChatGPT như một nhân viên. Jeff Maggioncalda, giám đốc điều hành của tổ chức cung cấp khóa học trực tuyến Coursera, nói với kênh CBS rằng ông đã nhờ AI kiểm tra những điểm mù và định kiến trong suy nghĩ của mình và nhận được các câu trả lời "rất, rất tốt".

Ông Maggioncalda cho biết công cụ này giúp mình suy nghĩ thấu đáo hơn cũng như xem xét vấn đề từ những điểm thuận lợi. Chẳng hạn, khi dự Diễn đàn Kinh tế thế giới ở Davos (Thụy Sĩ), Maggioncalda đã hỏi ChatGPT: "Tôi nên cân nhắc điều gì khi phát biểu trước các thủ tướng tại Davos?".

Không chỉ ChatGPT, khoảng 30% giáo sư tại Mỹ nói họ đã sử dụng AI trong công việc và các chuyên gia công nghiệp cũng đánh giá AI là sáng tạo "thay đổi cuộc chơi". Không may là các kỹ năng hành chính, viết lách của các chatbot đang đe dọa những công việc bán chuyên như soạn thư, tài liệu, viết quảng cáo cơ bản...

Mihir Shukla, người sáng lập công ty AI và robot tự động hóa Automation Anywhere, đã dự đoán tại Davos rằng "từ 15-70% tất cả công việc chúng ta làm trước máy tính đều có thể được tự động hóa". 

Giáo sư Oded Netzer của Trường Kinh doanh Columbia, một chuyên gia về kỹ thuật khai thác văn bản, nói rằng ChatGPT là một bước tiến mang tính cách mạng trong trí tuệ nhân tạo. "Đó thực sự là một bước nhảy vọt đáng kinh ngạc trong công nghệ và đổi mới" - ông nói trên kênh CBS.

...Nhưng ChatGPT thông minh "có giới hạn"

Cây viết Ryan Ermey của Đài CNBC mới đây thử nghiệm nhờ ChatGPT viết một bài về một chủ đề tài chính để so sánh với bài viết mới đây của mình. Kết quả là ông Ermey khá ngạc nhiên khi ChatGPT chỉ mất vài giây để viết một bài đầy đủ thông tin cơ bản dù hơi "máy móc".

Nhưng khi ông Ermey hỏi thêm ChatGPT về những thông tin liên quan cần thiết để đưa vào bài, AI này bắt đầu "cứng họng". 

"AI có thể là một công cụ mạnh mẽ, người sử dụng nó vẫn phải biết nội dung của mình để có được kết quả thực sự hữu ích cho người đọc", ông nhận xét.

Ermey hỏi ChatGPT có muốn làm công việc của mình không, chatbot này đã trả lời: "Trí tuệ nhân tạo chưa phát triển đủ để thay thế hoàn toàn các nhà báo con người trong các nhiệm vụ đòi hỏi tư duy sáng tạo, phân tích phản biện cũng như khả năng hiểu và giải thích các vấn đề xã hội và chính trị phức tạp".

Yann LeCun, nhà khoa học trí tuệ nhân tạo của Meta, cũng thừa nhận AI Blenderbot của công ty này "nhàm chán" hơn ChatGPT nhưng an toàn hơn. Theo ông LeCun, Blenderbot sẽ thận trọng hơn trong các vấn đề tôn giáo, nhưng ChatGPT có thể thoải mái trò chuyện về khái niệm sai lầm trong kinh Qur'an, viết lời cầu nguyện cho một giáo sĩ Do Thái gửi đến Quốc hội...

Cây viết Wayne MacPhail cũng nhận định trên tờ The Global and Mail rằng ChatGPT có thể khiến chúng ta cho rằng nó suy nghĩ như con người nhưng nó không thể cảm nhận được thế giới.

"ChatGPT hoàn toàn không suy nghĩ - và chắc chắn không suy nghĩ như con người. Những gì nó đang làm là tìm kiếm, với tốc độ chóng mặt, thông qua hàng nghìn tỉ kết nối ngôn ngữ mà nó tạo ra bằng cách quét hàng núi nội dung do con người tạo ra", ông MacPhail viết. 

Tệ hơn nữa, nó thậm chí còn không quan tâm liệu câu trả lời mà nó cung cấp có đúng hay không. "Tôi biết điều này vì tôi đã hỏi ChatGPT như vậy", ông nói.

"ChatGPT cực kỳ hạn chế, nhưng đủ tốt ở một số thứ để tạo ra ấn tượng sai lầm về sự tuyệt vời của nó" - giám đốc điều hành OpenAI Sam Altman cho biết trên Twitter vào tháng 12-2022, cho rằng "thật sai lầm" khi dựa vào AI trong những vấn đề quan trọng.