Tỷ phú Gautam Adani từng trở thành người giàu thứ hai thế giới với khối tài sản trị giá 147 tỷ USD trong năm ngoái, nhưng sau đó tài sản cá nhân của ông đã giảm mạnh khoảng 57 tỷ USD kể từ khi công ty bán khống của Mỹ là Hindenburg Research cáo buộc các công ty của ông gian lận trong việc thổi phồng doanh thu và giá cổ phiếu.
Tính tới ngày 1/2, tỷ phú Adani đã tụt xuống vị trí thứ 10 trong bảng xếp hạng tỷ phú giàu nhất thế giới của Bloomberg với tài sản ròng khoảng 84,5 tỷ USD.
Sự hỗn loạn này đã trở thành một vấn đề mang tính quốc gia với việc các nhà lập pháp đã yêu cầu câu trả lời từ chính quyền Thủ tướng Narendra Modi, do lợi ích của Adani Group từ cảng đến năng lượng gắn bó chặt chẽ như thế nào với các kế hoạch tăng trưởng của quốc gia.
Nỗi lo lớn bao trùm tập đoàn đã khiến những người cho vay và các đối tác khác bắt đầu giảm mức độ tiếp xúc với tập đoàn, trong khi nỗi sợ hãi đang lây lan lan sang các khu vực khác của thị trường.
Trong khi tập đoàn của tỷ phú Gautam Adani đã bác bỏ các cáo buộc và ông đã nói trong một bài phát biểu mới đây rằng đợt chào bán cổ phiếu bị loại bỏ sẽ không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, nhưng việc bán tháo không có dấu hiệu giảm bớt.
Cổ phiếu Adani Enterprises, công ty chủ chốt thuộc Adani Group, đã giảm 27% trong phiên giao dịch ngày thứ Năm (2/2), sau khi giảm 28% trong phiên trước đó.
 |
| Các cổ phiếu trong hệ sinh thái Adani sụt giảm mạnh |
Một dấu hiệu cho thấy nhận thức về rủi ro đang thay đổi nhanh chóng như thế nào, các công ty của Credit Suisse và Citigroup đã ngừng chấp nhận một số chứng khoán do các công ty của Adani Group phát hành làm tài sản thế chấp cho các khoản vay ký quỹ dành cho các khách hàng giàu có.
“Rủi ro lớn nhất là khi Adani Group phải đối mặt với sự suy giảm nghiêm trọng trong khả năng tiếp cận nguồn tài chính, đặc biệt là tại các đơn vị có đòn bẩy cao. Điều đó nói rằng, tập đoàn có thể có thể tiếp tục huy động vốn từ các ngân hàng trong nước và trái phiếu cho đến thời điểm hiện tại”, Leonard Law, nhà phân tích tín dụng cấp cao tại Lucror Analytics cho biết.
Mức độ thiệt hại đối với đế chế của tỷ phú Adani có thể phụ thuộc vào cách phản ứng của chính phủ của Thủ tướng Modi. Thủ tướng Ấn Độ cho đến nay vẫn im lặng trước những cáo buộc của Hindenburg Research, trong khi Bộ trưởng công nghệ và đường sắt nói với Bloomberg TV rằng nền kinh tế có thể chịu được sự sụt giảm của các cổ phiếu liên quan tới đế chế tỷ phú Adani.
Cáo buộc của Hindenburg Research
Báo cáo của Hindenburg Research công bố vào ngày 24/1 đã cáo buộc Adani Group thao túng thị trường và gian lận kế toán, và cho biết một trang web gồm các tổ chức vỏ bọc ở nước ngoài do gia đình tỷ phú Adani kiểm soát tại các thiên đường thuế đã được sử dụng để tạo điều kiện cho tham nhũng, rửa tiền và trốn thuế.
Adani Group đã nhiều lần phủ nhận các cáo buộc, gọi báo cáo là "không có thật" và cho biết sẽ có những hành động pháp lý đối với các cáo buộc này.
“Các nguyên tắc cơ bản của công ty chúng tôi rất mạnh mẽ. Bảng cân đối kế toán của chúng tôi là lành mạnh và tài sản mạnh mẽ. Khi thị trường ổn định, chúng tôi sẽ xem xét lại chiến lược thị trường vốn của mình”, tỷ phú Adani cho biết trong bài phát biểu qua video hôm thứ Năm (2/2).
Cổ phiếu hệ sinh thái Adani bị bán tháo đã kéo chỉ số chứng khoán Ấn Độ sụt giảm đáng kể. Chỉ số MSCI Ấn Độ đã giảm khoảng 9% so với mức đỉnh tháng 12, tiến gần hơn đến mức điều chỉnh kỹ thuật. Trong khi đó, 7 trong số 10 cổ phiếu hoạt động kém nhất trong Chỉ số MSCI châu Á Thái Bình Dương năm nay là các công ty có liên kết với tập đoàn Adani.
Alok Churiwala, Giám đốc điều hành của Churiwala Securities Pvt cho biết: “Người ta phải hết sức thận trọng và các nhà đầu tư sẽ được khuyến nghị không nên cân nhắc về cổ phiếu Adani cho đến khi có sự rõ ràng về xu hướng sắp tới. Các cổ phiếu có thể hồi phục lại từ mức thấp, nhưng để quay trở lại mức trước đây sẽ rất khó khăn vì chúng sẽ bị soi xét kỹ lưỡng hơn nữa”.
Hindenburg Research cho biết, họ có các vị thế bán khống trái phiếu của Adani giao dịch tại Mỹ, một số trong số đó đã chứng kiến sự sụt giảm lớn nhất trong giao dịch thứ cấp toàn cầu vào thứ Tư (1/2).
Hindenburg Research cho biết, các công ty chủ chốt của Adani Group có đòn bẩy cao so với mức trung bình của ngành và bốn trong số đó có dòng tiền tự do âm, bao gồm cả công ty hàng đầu. Trong phản bác của Adani Group, họ cho biết tỷ lệ nợ ròng trên EBITDA của tập đoàn đã giảm xuống 3,2 lần vào tháng 3/2022, từ mức 7,6 lần vào năm 2013. Adani Group cũng tuyên bố rằng tỷ lệ đòn bẩy là phù hợp với tiêu chuẩn ngành.
Ảnh hưởng rộng lớn
Cổ phiếu hệ sinh thái Adani lao dốc đã làm dấy lên mối lo ngại về khả năng tác động rộng hơn đến hệ thống tài chính của Ấn Độ.
Theo các nguồn tin chính phủ và ngân hàng nói với Reuters hôm thứ Năm (2/2), ngân hàng trung ương Ấn Độ đã yêu cầu các ngân hàng địa phương cung cấp thông tin chi tiết về việc các ngân hàng tiếp xúc với Adani Group.
CLSA ước tính rằng các ngân hàng Ấn Độ đã phải gánh chịu khoảng 40% trong số 24,5 tỷ USD nợ của Tập đoàn Adani trong năm tài chính tính đến tháng 3/2022.
“Chúng tôi nhận thấy thị trường đang mất niềm tin vào cách xác định đâu là đáy và mặc dù sẽ có những đợt phục hồi ngắn hạn, nhưng chúng tôi cho rằng sẽ có nhiều rủi ro suy giảm cơ bản hơn do nhiều ngân hàng tư nhân có khả năng sẽ cắt giảm cho vay”, Monica Hsiao, giám đốc đầu tư của quỹ tín dụng Triada Capital cho biết.
Tại New Delhi, các nhà lập pháp đối lập đã đệ trình thông báo lên quốc hội yêu cầu thảo luận về báo cáo của Hindenburg Research.
Ipek Ozkardeskaya, nhà phân tích thị trường cấp cao tại Swissquote Bank cho biết: “Adani có thể đã gây ra một cuộc khủng hoảng niềm tin đối với cổ phiếu Ấn Độ và điều đó có thể có tác động đến thị trường rộng lớn hơn”.