Giá dịch vụ khám chữa bệnh đang là nút thắt khiến các bệnh viện thí điểm tự chủ toàn diện đồng loạt xin thôi. Chính vì vậy, thông tin sẽ giao quyền cho bệnh viện tự quyết định giá dịch vụ được lãnh đạo Bộ Y tế thông tin tại cuộc họp báo của Văn phòng Chủ tịch nước công bố Luật khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) đang được chú ý.

Chưa tính đủ giá khám chữa bệnh

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, giá khám chữa bệnh hiện nay gồm bốn yếu tố: chi phí trực tiếp, tiền lương tiền công, phí quản lý và khấu hao thiết bị. Tuy nhiên, giá dịch vụ hiện hành mới thu hai yếu tố là tiền lương và các chi phí trực tiếp (máu, thuốc, dịch truyền... sử dụng cho người bệnh).

Theo ông Thuấn, năm 2022 Chính phủ đã giao Bộ Y tế hoàn thiện khung giá dịch vụ theo yêu cầu và danh mục kỹ thuật làm cơ sở cho việc "tính đúng, tính đủ" giá dịch vụ khám chữa bệnh. Đồng thời lộ trình sẽ do Chính phủ chỉ đạo để cân đối với nền kinh tế - xã hội, cân đối giữa chỉ số CPI mà Quốc hội giao hằng năm.

Các bệnh viện rất chờ đợi khung giá mới, bởi giá hiện hành đang làm họ căng thẳng từng ngày. Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai Đào Xuân Cơ cho biết so với năm 2019, chênh lệch thu chi năm 2022 của bệnh viện (số lượng bệnh nhân đông vượt năm 2019) chỉ bằng 1/2.

Lý do năm 2019, bệnh viện có nhiều dịch vụ xã hội hóa và giá dịch vụ tính đúng tính đủ. Còn năm 2022 lại thu theo khung giá đã rất lạc hậu, dẫn đến lương, thưởng của y bác sĩ giảm thấp, nhiều nhân viên y tế lương không đủ sống, buộc phải rời bệnh viện.

Chính vì vậy, Bệnh viện Bạch Mai rất chờ đợi khung viện phí mới, trước mắt là quy định mới về phí dịch vụ theo yêu cầu để bệnh viện giảm bớt gánh nặng tài chính. Nhiều bệnh viện khác cũng đang trong tình trạng tương tự, tuy nhiên quy định về giá khám chữa bệnh theo yêu cầu đã "lỗi hẹn" dịp cuối năm 2022.

Theo Thứ trưởng Thuấn, Bộ Y tế đang hoàn thiện thông tư giá khám bệnh, chữa bệnh theo yêu cầu, đồng thời chỉ đạo đơn vị chức năng hoàn thiện danh mục kỹ thuật, định mức kỹ thuật để từng bước tính đúng, tính đủ.

"Dự kiến trong quý 1 hoặc quý 2-2023 sẽ ban hành thông tư về giá khám chữa bệnh theo yêu cầu khi được Chính phủ đồng ý trên cơ sở công khai, minh bạch, cạnh tranh. Đồng thời đưa yếu tố thứ ba tức là phí quản lý vào giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh chung", ông Thuấn nói.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng Thuấn cho biết: "Bộ sẽ phân cấp, phân quyền tối đa cho cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Đồng thời dự kiến đưa ra phương thức tính toán, giao quyền cho các cơ sở để tự quyết định".

Đây là điểm rất mới bởi nguyên tắc hiện hành là Bộ Y tế xây dựng giá dịch vụ y tế cho các đơn vị khám, chữa bệnh trực thuộc bộ như Bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức, Bệnh viện K... HĐND cấp tỉnh sẽ căn cứ vào nguyên tắc xây dựng giá của Bộ Y tế để xây dựng giá cho địa phương mình.

Hai nhóm giá công/tư

Ông Đỗ Trọng Hưng, vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), cho hay Luật khám bệnh, chữa bệnh mới đã tách giá thành hai nhóm, trong đó cơ sở tư nhân vẫn thực hiện theo Luật khám chữa bệnh 2009, được tự quyết định theo cơ chế thị trường. Nhóm thứ hai là bệnh viện công thì có bốn yếu tố hình thành giá như đã nói ở trên.

Theo ông Hưng, cần xem xét yếu tố cung cấp dịch vụ sự nghiệp công của Nhà nước. Bệnh viện công vẫn có bốn yếu tố hình thành giá giống như tư nhân, nhưng phương thức định giá có sự khác biệt so với tư nhân.

Vì tư nhân đầu tư từ đầu tới cuối trong định giá có các yếu tố như đất đai, lợi nhuận. Đối với Nhà nước cung cấp dịch vụ công, có rất nhiều yếu tố hình thành giá đã được Nhà nước đầu tư thì khi định giá ta không thể tính toàn bộ được.

Ông Hưng cũng chỉ rõ luật giao Bộ Y tế quy định phương pháp định giá, áp dụng chung cho cả Nhà nước, tư nhân là biện pháp để kiểm soát giá của cả Nhà nước, tư nhân trong khám chữa bệnh. Đồng thời cũng giao cho bộ trưởng Bộ Y tế quy định một số loại giá, trong đó có giá dành cho người có thẻ bảo hiểm y tế và cho người không có thẻ bảo hiểm y tế.

"Người không có thẻ bảo hiểm y tế đương nhiên có mức giá làm cơ sở để thanh toán. Bên cạnh đóng bảo hiểm không thanh toán toàn bộ các dịch vụ kỹ thuật mà các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cung cấp. Do vậy luôn có một nhóm giá không thuộc phạm vi, quyền lợi bảo hiểm chi trả", ông Hưng nêu.

"Việc điều chỉnh giá khám bệnh, chữa bệnh không chỉ đơn thuần là điều chỉnh mức giá cho một hay hai đơn vị mà nó tác động rất lớn đến toàn bộ phát triển kinh tế - xã hội. Do đó, luật vừa thông qua thống nhất không quy định lộ trình để tạo sự linh hoạt, chủ động cho Chính phủ trong việc điều hành giá", ông Hưng nói thêm.