Trong khi xã hội đang đòi hỏi nâng chất giáo dục thì hoạt động học hộ, thi hộ lại rầm rộ hơn trước. Các nhóm kín học hộ, thi hộ mọc ra như nấm trên các mạng xã hội, có nhóm có tổng số thành viên tham gia gần 80.000. 

"Kèo" học hộ, thi hộ từ Nam tới Bắc, từ đại học tới cao đẳng, từ online tới offline, đủ mọi học phần và giá cả. Sau phần giao dịch online là thực hiện hợp đồng, cũng dễ dàng và đơn giản đến ngạc nhiên...

"Cần người thi giúp môn công nghệ giải tích tại Hà Nội trưa nay", "Em cần một bạn hỗ trợ môn xác suất thống kê", "Gấp gấp, mình cần một bạn thi hộ tại Học viện Chính sách và phát triển", "Cần người thi hộ tiếng Anh đầu ra tại TP.HCM, ai được nhắn mình nhé"...

Chỉ trong một ngày, hàng chục tin rao như vậy được dồn dập đưa lên nhóm kín Facebook có tên "Hỗ trợ học tập". Gọi là "hỗ trợ" nhưng phần lớn nội dung trao đổi trên nhóm có hơn 75.000 thành viên này là thuê mướn người học hộ, thi hộ tại các trường đại học, cao đẳng.

Thi hộ từ vài trăm đến bạc triệu

"Người bán" và "người mua" thương lượng đủ mọi môn học từ đại cương đến chuyên ngành, từ thi trực tuyến đến trực tiếp, từ các bài kiểm tra giữa kỳ đến thi tiếng Anh ra trường... 

Nhộn nhịp nhất là vào "khung giờ vàng" 18h đến 23h, khi các sinh viên có nhu cầu cần người học hộ, thi hộ cho ngày mai sẽ đăng tin "tuyển dụng". Vào khung giờ 10h - 12h cũng khá sôi động vì nhiều sinh viên đang đi học buổi sáng bỗng dưng có việc bận hoặc đột ngột nghe tin giảng viên cho kiểm tra, thi cử vào buổi chiều nên cần người "thế thân" ngay tức khắc.

Mỗi ngày có trên dưới 30 lượt đăng tuyển người học hộ, thi hộ ở nhóm trên. Vào cao điểm thi cử, số bài "kêu cứu" có thể lên đến hơn 50. Nhóm "Hỗ trợ học tập" này chỉ là một trong nhiều "sàn giao dịch" học hộ, thi hộ hiện có dưới dạng các nhóm kín hoặc công khai trên Facebook.

Một số nhóm khác nổi tiếng trong giới như "Hỗ trợ học tập uy tín" có hơn 9.500 thành viên, nhóm "Hỗ trợ học - thi" hơn 10.000 thành viên, nhóm "Hỗ trợ học và thi" hơn 20.000 thành viên, nhóm "SV hỗ trợ HH TH" hơn 32.000 thành viên...

Để tăng tối đa tốc độ, những "sàn" học hộ, thi hộ được lập thêm trên Telegram, Zalo và thường dành cho những sinh viên có nhu cầu tìm người ngay lập tức. Chẳng hạn, nếu giờ thi bắt đầu vào 7h30 thì 7h15 sinh viên sẽ đăng tuyển người vào các nhóm này, xác suất có người nhận liền khoảng 60 - 70%.

Thông thường sinh viên sẽ tìm "đối tác" thi hộ theo ba hình thức. 

Một là làm bài tập, làm tiểu luận. Hình thức này đơn giản nhất, sinh viên "rao" đề bài cùng deadline, chỉ trong vòng 15 - 30 phút sẽ có nhiều tài khoản "làm hộ" nhắn tin nhận với giá từ 150.000 đồng đến 3 triệu đồng.

Thứ hai là cần người đóng giả đến trường thi trực tiếp. Do cần đầu tư và tốn sức nhiều nên chi phí đắt hơn, dao động từ 500.000 đến 5 triệu đồng. 

Cuối cùng là dạng "hỗ trợ" - sinh viên đi thi sẽ dùng điện thoại chụp đề gửi về cho người nhận thi hộ. Người này sẽ giải bài và gửi lại đáp án cho sinh viên đang thi. Giá cả cho hình thức này thường từ 100.000 đồng đến 2 triệu đồng, phụ thuộc vào độ khó dễ của đề và việc có cam kết "KPI" điểm số hay không.

"Em cứ thi hộ, bao nhiêu tiền anh cũng trả"

Để tìm hiểu ai đang cần thi hộ và vì sao đi thuê, chúng tôi đóng vai người nhận thi và hẹn gặp trực tiếp chủ nhân một số tin rao tuyển người tại TP.HCM. 

Một ngày giữa tháng 12-2022, chúng tôi gặp T.D. (21 tuổi) - sinh viên năm tư ngành quản trị kinh doanh Trường ĐH Ngoại ngữ - Tin học TP.HCM. D. đang tìm người thi hộ cho hai người cùng ngành để qua môn speaking 1 (nói 1 - tiếng Anh) vào các ngày 26 và 27-12-2022.

D. cho biết môn speaking 1 học từ năm nhất nhưng vì không qua môn và không chủ động sắp xếp thời gian học lại nên giờ đến năm thứ tư hai người bạn vẫn còn nợ. "Hai bạn đó học không tệ nhưng rất nhát, ngại giao tiếp, không muốn đi thi" - D. giãi bày.

Tiêu chí đưa ra là đảm bảo 7 điểm trở lên và "giá cả phải chăng". Chúng tôi ngã giá 300.000 đồng một buổi, D. mong muốn có thể được bớt chút đỉnh xuống còn 250.000 đồng. "Nhưng nếu anh thi được điểm cao, em sẽ nói tụi bạn thưởng thêm, anh yên tâm" - D. nói.

Có nhiều "khách hàng" khẳng định "tiền bạc không thành vấn đề". Điển hình, tối muộn 9-12-2022, chúng tôi gặp T.H. (27 tuổi) - sinh viên khoa công nghệ cơ khí Trường ĐH Công nghiệp thực phẩm TP.HCM. H. chỉ mới bay từ Quảng Bình vào TP.HCM vào hôm 8-12-2022 để chuẩn bị cho buổi thi chứng chỉ B (tiếng Anh) tại trường vào sáng 11-12-2022.

Đã 5 năm từ ngày các bạn đồng khóa ra trường, đến nay H. vẫn chưa thể tốt nghiệp do thiếu chứng chỉ ngoại ngữ. Mấy năm nay, H. về Quảng Bình làm rẫy cho gia đình, nhưng giờ H. lại rất cần bằng tốt nghiệp để đi xuất khẩu lao động sang Đức. Nếu có bằng cấp, H. sẽ nhận được mức lương cao hơn.

H. chỉ có một yêu cầu trước khi gặp nhau: mặt mũi hai bên phải hao hao giống nhau, bởi trên tinh thần H. sẽ đưa căn cước công dân cho chúng tôi vào phòng thi, nếu gương mặt có nét tương đồng sẽ dễ "qua ải" giám thị. H. còn dẫn theo một bạn thân để thẩm định hai gương mặt. 

"Anh thấy mặt anh và em giống lắm. Chỉ có điều tóc em dài, tóc anh hói. Nếu bây giờ em dám chơi, em cầm hình anh ra nhờ cắt tóc cho giống là được" - H. nói.

Giá khởi điểm H. đưa ra là 2,5 triệu nhưng cho biết có thể trả bất cứ giá nào chúng tôi đưa ra miễn phi vụ trót lọt. "Anh sẽ gặp thêm mấy người nữa để kiểm tra mặt mũi có giống anh không. Nhưng mà anh thấy em giống anh lắm, em nhận giúp anh. Anh không cần điểm cao, chỉ cần qua môn là được, bao nhiêu tiền anh cũng trả", H. nói.

(CÒN TIẾP)