"Rất nhiều thời khắc khác nhau trong đời, tôi đã nghe tất cả những nghệ sĩ trong hạng mục này khi tôi ở một mình, và tôi nghĩ là trong những đêm như đêm nay, chúng ta cần nhớ điều quan trọng, trong âm nhạc không có gì gọi là hay nhất", Harry Styles nói trong giây phút album Harry's House của anh được xướng tên.

Tôn vinh sự bao la của đời sống âm nhạc

Có thể sẽ có một vài tranh luận về giải này, nhưng xem buổi lễ trao giải với dồn dập những khoảnh khắc tri ân, tỏa sáng và tôn vinh sự bao la của đời sống âm nhạc, ta biết Styles đã đúng, âm nhạc không phải cuộc đua xem ai cán đích đầu tiên.

Ca khúc Just Like That của Bonnie Raitt có thực sự là ca khúc hay nhất của năm qua khi nó vượt qua những ứng viên nặng ký, những bản hit lớn nhận được vô số lời khen của giới phê bình trong năm như Break My Soul của Beyoncé, As It Was của Harry Styles, Easy On Me của Adele hay All Too Well của Taylor Swift?

Bài hát folk rock của nữ nghệ sĩ 74 tuổi là câu chuyện giản dị mà đầy phước lành về một người mẹ gặp gỡ người bệnh được cứu sống nhờ ghép tim từ con trai bà, mang dáng dấp những truyền thống kể truyện về lòng tốt từ thời các văn sĩ như O'Henry. Bài hát tất nhiên khác xa với gu âm nhạc đương đại, chủ đề cũng không nóng hổi, giai điệu và ca từ lại quá đỗi trong sáng. Rất nhiều khán giả trẻ thậm chí sẽ thấy nó cũ kỹ. Nhưng sự vinh danh Bonnie Raitt, bên cạnh những "main pop girl" (các nữ nghệ sĩ pop nổi tiếng) được hậu thuẫn mạnh mẽ từ các chiến dịch tiếp thị, Grammy nhắc ta nhớ vẫn còn nhiều nữ nghệ sĩ kỳ cựu đã miệt mài làm nhạc trong hàng thập niên và vẫn chưa dừng lại.

Việc About Damn Time của Lizzo nhận giải Bản thu của năm cũng nằm ngoài dự đoán của nhiều người. Song thật xúc động khi nữ nghệ sĩ da màu với thân hình quá khổ, đi ngược mọi chuẩn mực cái đẹp thường được áp đặt cho các nữ nghệ sĩ lên nhận chiếc kèn vàng cho bản funk-pop sôi trào như một lò luyện kim của năng lượng tích cực và tình yêu bản thân. Ngành công nghiệp ghi âm vẫn còn đầy rẫy định kiến, nhưng nó vẫn đang gắng dỡ bỏ những tường rào và tốt lên từng ngày.

Cả với hạng mục quan trọng còn lại, Nghệ sĩ mới xuất sắc, Samara Joy cũng không trội hẳn như hiện tượng Olivia Rodrigo hai năm trước - người công bố giải thưởng. Thứ nhạc jazz của Joy dù đã thân thiện hơn với thế hệ Z (cô từng có một vài video viral trên TikTok), nhưng vẫn thuộc về thiểu số trong thị trường nhạc đại chúng. Ta có thể kỳ vọng bao nhiêu người trẻ nghe những bản jazz standard trong thời đại này? Bất chấp điều đó, Grammy vẫn chọn cô, như muốn nói: vẫn còn những nghệ sĩ trẻ đắm đuối với các bản nhạc vượt thời gian.

Beyoncé và Viola Davis

Grammy 2023 cũng chứng kiến nhiều khoảnh khắc lớn: khoảnh khắc Viola Davis trở thành người thứ 18 đạt tới EGOT (nghệ sĩ giành cả bốn giải thưởng lớn Oscar, Emmy, Grammy và Tony), hay khoảnh khắc Beyoncé lần lượt vượt qua nhà sản xuất huyền thoại Quincy Jones và nhạc trưởng vĩ đại Georg Solti để phá kỷ lục nghệ sĩ nhận nhiều giải nhất trong lịch sử lễ trao giải này - 32 lần.

Tuy cả bốn giải thưởng Beyoncé nhận đều là giải phụ, nhưng quan trọng gì khi mà Lizzo, người nhận giải Bản thu của năm trong phát biểu nhận giải đã tri ân đích danh Beyoncé, nói rằng nếu không có Beyoncé thì đã không có cô hôm nay, rằng Beyoncé là nghệ sĩ lớn nhất cuộc đời cô.

Một nghệ sĩ lớn là người tạo ra những nghệ sĩ lớn sau mình, câu hỏi của người dẫn chương trình Trevor Noah: "Thời kỳ Phục hưng và album Renaissance (Phục hưng) của Beyoncé, điều gì có ý nghĩa văn hóa quan trọng hơn?", câu hỏi đùa thật đấy nhưng tất cả đều tán thưởng để bày tỏ lòng cảm phục với nữ hoàng âm nhạc đương thời.

Một năm qua, làng âm nhạc còn tiễn biệt nhiều tâm hồn vĩ đại, là Christine McVie của nhóm Fleetwood Mac, là David Crosby của The Byrds và Crosby, Stills and Nash, là vị thần guitar Jeff Beck, là những giọng ca vàng như Loretta Lynn hay Olivia Newton-John... tất cả đều được tôn vinh đầy trọng thị. Và nếu nghe Sheryl Crow, Mick Fleetwood cùng Bonnie Raitt cất tiếng hát bản nhạc kinh điển Songbird để tưởng nhớ McVie, một vẻ đẹp thánh thiện khác hẳn với vẻ đẹp của bữa tiệc sinh nhật hiphop, ta càng nhận ra điều Styles nói không thể chính xác hơn. Đúng thế, làm gì có âm nhạc hay nhất. Âm nhạc là một thế giới đa thần.