Trong nghị quyết 18 của Trung ương vừa qua cũng nêu vấn đề cải cách thuế về bất động sản ở Việt Nam và thực hiện thế nào là việc cần quan tâm.

Có thể thấy thuế bất động sản thấp là nguyên nhân chính dẫn tới tệ nạn đầu cơ nhà đất, tích trữ tiền tiết kiệm vào nhà đất. Từ đó, các cơn sốt giá bất động sản hình thành, tích tụ bong bóng, tạo giá ảo làm giá nhà đất ngày càng cao. 

Đồng thời dẫn đến bốn hệ lụy chính: giá đất cao dẫn tới giá hàng hóa sản xuất cao; lạm phát cao; không thể giải quyết được nhà ở giá phù hợp cho dân; không thể tự điều chỉnh phân bổ dân cư làm cho các đô thị vượt ngưỡng hạ tầng. Như vậy ban hành Luật thuế bất động sản là tất yếu, góp phần làm giảm giá đất, xóa bỏ tích tụ bong bóng.

Tuy nhiên đánh thuế như thế nào là một câu hỏi lớn. Chúng ta không thể lấy hoàn toàn kinh nghiệm các nước, bởi nhiều nước có nền kinh tế khác Việt Nam và không có đầu cơ, lại tự giác nộp thuế. 

Theo tôi, việc cải cách thuế bất động sản nên thực hiện theo hai bước: bước một nên hoàn thiện cải cách thuế đất, bước hai mới xem xét, tính toán việc đánh thuế tài sản gắn liền với đất là nhà cửa, tài sản.

Với thuế sử dụng đất, Việt Nam đang có nhưng hiện quá thấp, chỉ 0,03%, trong khi ở các quốc gia khác thông thường mức thuế suất khoảng 1-1,5%. Song cần phải nghiên cứu, đánh giá cụ thể, phù hợp, có tăng, có giảm chứ không phải thấy thuế của chúng ta thấp quá nên cần đánh lên cao bằng các nước. Bởi thu nhập của chúng ta còn ở mức thấp, chưa có thành phần chỗ ở trong đồng lương, nếu tăng thuế đất thì người dân lấy đâu ra đóng. 

Do vậy, ở đây cần giữ nguyên tắc không phải đánh thuế là tăng tỉ suất thuế mà là cải cách thuế. Tức thuế này không đánh vào những người nghèo mà đánh vào những người đầu cơ tích trữ, những người có nhiều bất động sản, không đưa đất vào sử dụng để hoang hóa… 

Mặt khác, cần có ưu đãi thuế với các trường hợp thuộc nhóm yếu thế và dễ tổn thương như nông dân nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số và các địa phương có trách nhiệm đảm bảo an ninh lương thực.

Với ý kiến đề nghị đánh thuế cao với người thu lợi từ "lướt sóng" là đúng nhưng đó là việc phải cải cách thuế thu nhập về chuyển quyền bất động sản. Đối với những trường hợp chuyển quyền mang tính chất dân sự, bình thường thì 2% thuế là quá cao. Còn với trường hợp chuyển quyền mang tính kinh doanh phải đánh thuế cao bởi kinh doanh là ra lãi nên phải nộp mức thuế xứng đáng với khoản thu lợi được.

Việc cải cách toàn bộ thuế liên quan đến đất, bất động sản là đúng đắn nhưng phải có lộ trình. Cái nào làm trước được, hợp lý, khả thi thì làm, còn cái nào chưa đủ khả thi, hạ tầng quản lý chưa có cần đưa ra lộ trình, nghiên cứu chứ không phải đưa ra để thỏa mãn.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà giải trình đề nghị đánh thuế cao người sử dụng nhiều đất đai, để hoang hóa

TTO - Với đề nghị quy định nguyên tắc đánh thuế với người quản lý, sử dụng nhiều đất đai, trường hợp để hoang hóa không sử dụng, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho hay sẽ tiếp thu, phối hợp với các cơ quan để thể chế trong pháp luật về thuế.