Cử tri của nhiều địa phương như Đồng Nai, Bình Dương, An Giang, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Lai Châu đã gửi Bộ Tài chính kiến nghị bỏ quy định bắt buộc tham gia bảo hiểm đối với xe gắn máy. Việc mua bảo hiểm nên chuyển sang hình thức tự nguyện. Các cử tri cho rằng đây chỉ là hình thức đối phó với công an giao thông, còn thực tế nếu xảy ra tai nạn, thủ tục đòi bồi thường khó khăn, tỷ lệ được chi trả thường thấp.
"Quy định này không hợp lý và không cần thiết vì khi xảy ra tai nạn, hầu như không có chi trả tiền bồi thường cho người mua do thủ tục phức tạp và số tiền bồi thường không đáng kể", cử tri Quảng Ninh cho biết.
Ngoài ra, cử tri của TP HCM, Ninh Thuận, Tiền Giang cũng đặt câu hỏi về giải pháp giúp chi trả bồi thường đơn giản, nhanh chóng.
Bảo hiểm bắt buộc với xe máy là loại không chi trả cho người mua bảo hiểm (chủ xe) mà chi trả cho nạn nhân (bên thứ ba) nếu không may xảy ra tai nạn. Điều này nhằm đảm bảo cho nạn nhân luôn nhận được quyền lợi bồi thường dù người gây tai nạn có điều kiện tài chính hay không. Tuy nhiên, đến nay, rất nhiều đề xuất đòi bỏ loại bảo hiểm này do tính hiệu quả không cao. Trước cử tri các địa phương, cuối năm ngoái, VCCI cũng đề xuất bỏ.
Tuy nhiên, trả lời cử tri, Bộ Tài chính vẫn giữ nguyên quan điểm về việc cần thiết có bảo hiểm bắt buộc với xe gắn máy. Cơ quan này cho biết, nhiều nước vẫn áp dụng bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ ôtô, môtô, xe máy. Đơn cử, Ấn Độ, Trung Quốc, Singapore quy định tham gia giao thông khi không có bảo hiểm trách nhiệm dân sự với bên thứ ba là bất hợp pháp và có thể áp dụng hình phạt tù trong trường hợp tái phạm, vi phạm nhiều lần.
Môtô, xe gắn máy vẫn là phương tiện vận tải cơ giới chủ yếu và là nguồn gây tai nạn lớn nhất Việt Nam. Số liệu thống kê của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia chỉ ra, tổng số xe máy đã đăng ký tính đến ngày 14/10/2022 là 72 triệu, chiếm 63% nguyên nhân gây ra tai nạn.
Bộ này cũng dẫn số liệu bình quân từ 2017-2021 của các doanh nghiệp bảo hiểm cho thấy tỷ lệ chi bồi thường bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới là 19,8%. Riêng năm 2021, 12,4 triệu xe máy được bảo hiểm. Tỷ lệ này chênh lệch khá nhiều so với con số được VCCI cung cấp trước đó khi cho biết sau 10 năm, tỷ lệ chi trả bảo hiểm với xe máy ở mức rất thấp, gần 6% năm 2019. Xe máy hiện chiếm đa số trong các loại xe cơ giới.
"Căn cứ quy định pháp luật, kinh nghiệm quốc tế và thực tế, hiện giữ nguyên quy định với bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới", Bộ Tài chính trả lời cử tri.
Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới được áp dụng ở Việt Nam từ năm 1988.
Về kiến nghị đơn giản hóa thủ tục bồi thường khi xảy ra tai nạn, cơ quan này cho biết đang trình Chính phủ ban hành Nghị định về bảo hiểm bắt buộc nhằm đồng bộ với Luật Kinh doanh bảo hiểm. Bộ cũng đang đề xuất một số quy định như: chủ xe cơ giới có thể cung cấp bản ảnh chụp với tài liệu liên quan đến xe, lái xe; Cung cấp bằng chứng chứng minh sửa chữa thay mới tài sản trong trường hợp không có hoá đơn chứng từ; Bổ sung quy định giảm 15% phí bảo hiểm; Tăng tỷ lệ chi hỗ trợ nhân đạo từ 25% lên 30%; Thu hẹp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm; Doanh nghiệp bảo hiểm phải ghi âm các cuộc gọi đến đường dây nóng để bảo đảm quyền lợi cho người mua bảo hiểm.
Đức Minh