Theo các chuyên gia ẩm thực, để xảy ra việc tranh chấp một thương hiệu quen thuộc cũng cho thấy tư duy về sản phẩm F&B của người Việt rất tốt nhưng về quản lý, kinh doanh còn hạn chế.

Phở Thìn "mọc" khắp nơi

Thử làm động tác tìm kiếm "Phở Thìn" ở TP.HCM trên mạng sẽ ra danh sách các quán phở có gắn tên "Thìn" khác nhau trải khắp TP: Thủ Đức, quận 1, quận 4...

Những quán phở này đều được đánh giá cao, thể hiện dưới đánh sao của cộng đồng mạng, một số quán khá đông khách, quảng cáo đây là "phở bò nổi tiếng ở Hà Nội".

Vì vậy, khi lùm xùm "Phở Thìn Lò Đúc" nổ ra, nhiều người mới giật mình: "Phở Thìn mà mình đang thưởng thức là "Thìn nào"?

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Trọng Thìn, chủ thương hiệu Phở Thìn 13 Lò Đúc, cho biết chỉ mới chính thức làm nhượng quyền quán phở mang thương hiệu đầu tiên tại quận 7, TP.HCM, khai trương hồi đầu tháng 2-2023.

Những quán "Phở Thìn" khác đều không phải do ông đứng ra xây dựng, đồng hành.

Theo tra cứu thông tin tại website của Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam, Phở Thìn 13 Lò Đúc đã nộp đơn đăng ký bảo hộ nhãn hiệu với bộ nhận diện mới bao gồm chữ số, hình ảnh nhưng vẫn trong tình trạng "đang giải quyết".

Trong khi đó, nhãn hiệu "Phở Thìn" được cơ quan chức năng bảo hộ và ngăn chặn các hành vi xâm phạm cho Phở Thìn Bờ Hồ, đã được đăng ký lại nhãn hiệu và thời hạn hiệu lực đến 26-12-2024.

Theo một luật sư, việc đăng ký bảo hộ một thương hiệu thường rất rắc rối và dựa trên rất nhiều thành tố. Và do "Phở Thìn" đã được đăng ký bảo hộ thành công, việc cấp một quyền sở hữu nhãn hiệu khác cho "Phở Thìn 13 Lò Đúc" sẽ phức tạp hơn rất nhiều.

Rủi ro cho người mua

Tại TP.HCM, kinh doanh phở được nhiều người chọn khi món ăn này rất phổ biến và được đông đảo người dân đón nhận.

Do đó, nhượng quyền kinh doanh các quán phở cũng nhộn nhịp không kém. Phí nhượng quyền một quán phở có thể từ vài trăm đến hơn 1 tỉ đồng tùy mức độ danh tiếng. Và câu chuyện nhượng quyền không còn đơn giản.

Người kinh doanh chủ yếu quan tâm đến doanh thu, lợi nhuận trong khi bảo vệ tài sản trí tuệ lại khá mơ hồ. Đôi lúc không cần nhiều kinh nghiệm, chỉ có sẵn mặt bằng, người kinh doanh có thể đặt vấn đề với một quán phở đông khách nào đó để mua nhượng quyền mà ít khi để ý thủ tục pháp lý.

Theo chuyên gia ẩm thực Hoàng Tùng, đây là một rủi ro cho người đi mua nhượng quyền. Bởi bỏ tiền tỉ ra mua nhượng quyền mà thương hiệu không được bảo hộ thì rất rủi ro.

Vì mở hôm nay, ngày mai có thể có người khác mở một cái tương tự với thương hiệu tương tự và bán sản phẩm y hệt nhưng người nhượng quyền không thể làm gì, bên bán nhượng quyền cũng không bảo vệ gì cho người đã mua thương hiệu.

"Trước đây có một người bạn nhờ tôi tư vấn mua nhượng quyền một chuỗi F&B đang lên. Phí nhượng quyền và set up vận hành lên tiền tỉ. Nhưng tôi kiểm tra nhanh xong thì can, bảo đừng mua, vì thương hiệu đó chưa đăng ký bản quyền", ông Tùng nói.

Cũng theo chuyên gia này, có rất nhiều mô hình kinh doanh chưa đủ điều kiện làm nhượng quyền nhưng vẫn đang nhượng quyền rất mạnh.

Điều này sẽ tạo ra những rủi ro rất lớn đối với những người mua nhượng quyền, bởi họ sẽ không được bảo vệ một cách chính đáng và dễ xảy ra tình trạng tiền mất tật mang khi mua phải những thương hiệu này.