Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều bày tỏ: “Ông là một người thực sự dấn thân cả đời cho văn học trong cả sáng tác thơ ca và dịch thuật. Cho đến tận những năm cuối đời, dù sức khỏe ông đã quá hao mòn nhưng cảm hứng sáng tạo của ông lúc nào cũng như tràn đầy. Ông là một ví dụ cho sự dấn thân trên con đường đi tìm cái mới”.
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh rằng tinh thần kiếm tìm những giá trị mới trong sáng tác lẫn dịch thuật của dịch giả Dương Tường đã “đóng góp đáng kể trong tiến trình thúc đẩy sự phát triển văn học”.
Nhà thơ, dịch giả Dương Tường. Ảnh: Nguyễn Đình Toán. |
Nhà thơ, dịch giả Dương Tường tên thật là Trần Dương Tường, sinh năm 1932. Ông học trung học tại Hà Nội, sau đó theo kháng chiến, vào bộ đội năm 1949. Năm 1955, ông giải ngũ rồi trở thành phóng viên Thông tấn xã Việt Nam.
Năm 1967, ông làm biên dịch tại Ủy ban điều tra tội ác chiến tranh của đế quốc Mỹ ở Việt Nam, sau đó về hưu năm 1979, từ đó ông chuyên tâm với văn chương và dịch thuật.
Dịch giả Dương Tường không chỉ để lại một kho tàng các tác phẩm giá trị mà ông sẽ luôn được nhớ đến như một tấm gương hiếu học. Ông tự học tiếng Pháp, tiếng Anh và bắt tay vào dịch thuật từ năm 1960.
Ông đã dịch khoảng 50 tác phẩm của Pháp, Nga, Anh, Mỹ, Đức, Hy Lạp... trong đó phải kể đến Cuốn theo chiều gió, Cội rễ, Đồi gió hú, Bức thư của người đàn bà không quen, Kafka bên bờ biển, Con đường xứ Flandres, Đi tìm thời gian đã mất…
Ở tuổi 80, dịch giả Dương Tường vẫn miệt mài làm việc và cho ra đời bản dịch danh tác Lolita của Vladimir Nabokov.
Bên cạnh sự nghiệp dịch thuật, Dương Tường còn là một nhà thơ, nổi tiếng nhất là thi phẩm Tình khúc 24. Dương Tường thử nghiệm với thơ thị giác qua tác phẩm Mắt, Ngày và Đàn.
Các tác phẩm thơ của Dương Tường đều được đánh giá cao. Năm 2007, trung tâm văn hoá Pháp tại Hà Nội L’Espace xuất bản tập Lục giác sông Hồng, một tập thơ song ngữ Việt - Pháp của Dương Tường và 5 nhà thơ Việt Nam khác.
Với những cống hiến của mình, ông đã được tôn vinh tại các giải thưởng về dịch thuật của Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà văn Hà Nội.
Năm 85 tuổi, ông ra mắt tập thơ Dương Tường thơ tập hợp những tác phẩm sáng tác trong suốt mấy chục năm làm thơ. Năm 2020, ông cho ra mắt bản chuyển ngữ tiếng Anh Truyện Kiều (Nguyễn Du) có tên Kiều in Dương Tường’s version.