Việc các đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ) chậm đóng BHXH gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền, lợi ích an sinh hợp pháp, chính đáng của NLĐ. Do đó, nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng cho NLĐ, với quan điểm luôn đặt quyền và lợi ích của người tham gia BHXH lên hàng đầu, thời gian qua, ngành BHXH Việt Nam đã luôn nỗ lực, sát sao trong chỉ đạo, điều hành và quyết liệt trong tổ chức, thực hiện các giải pháp cụ thể, phù hợp, linh hoạt.
Thông qua việc tuyên truyền rộng rãi về lợi ích, nghĩa vụ và quyền lợi khi tham gia BHXH tới đơn vị sử dụng lao động và NLĐ; hằng tháng gửi thông báo kết quả đóng BHXH tới đơn vị SDLD và NLĐ để đơn vị biết và đóng đầy đủ, kịp thời; phân công cán bộ bám sát, nắm bắt thông tin về tình hình hoạt động, sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp (DN) nhất là những đơn vị có số lao động và số tiền thu lớn; chủ động phân tích dữ liệu thu để kịp thời phát hiện các trường hợp có dấu hiệu bất thường về số người, mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH; triển khai các hoạt động kiểm tra, thanh tra đối với các đơn vị chậm đóng từ 3 tháng trở lên; báo cáo với cấp ủy, chính quyền địa phương về tình hình đóng BHXH của các DN trên địa bàn để lãnh đạo, chỉ đạo, yêu cầu các DN chấp hành nghiêm việc đóng đầy đủ, kịp thời theo quy định…
Nhờ thực hiện các giải pháp quyết liệt của toàn ngành BHXH Việt Nam, cuối năm 2022, tỷ lệ chậm đóng BHXH (có tính lãi) của các đơn vị tham gia chỉ chiếm 2,91% trên số phải thu. Đây là tỷ lệ chậm đóng thấp nhất từ trước đến nay.
Để đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho NLĐ với quyết tâm tiếp tục phấn đấu giảm số tiền chậm đóng BHXH xuống mức thấp nhất, BHXH Việt Nam yêu cầu Giám đốc BHXH các tỉnh, các đơn vị trực thuộc có liên quan thực hiện một số nội dung sau.
Theo đó, đối với BHXH tỉnh, thực hiện nghiêm các quy định, quy trình quản lý thu của BHXH Việt Nam; nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ kết quả. Hằng tháng, thực hiện việc thông tin, thông báo kết quả đóng BHXH tới đơn vị SDLD và NLĐ để đơn vị biết và đóng đầy đủ, kịp thời.
- Trường hợp đơn vị chậm đóng từ 01 tháng đến dưới 03 tháng, thực hiện gửi thông báo đôn đốc đến đơn vị. Nếu đơn vị không đóng tiền, lập Biên bản hành vi vi phạm theo quy định.
- Đối với đơn vị chậm đóng từ 03 tháng trở lên, tổ chức thanh tra chuyên ngành đột xuất, xử phạt vi phạm hành chính và thực hiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền; phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an lập và chuyển hồ sơ, tài liệu để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
- Kịp thời báo cáo Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT của tỉnh về tình trạng chậm đóng BHXH của các đơn vị trên địa bàn; chủ động đề xuất các giải pháp để nâng cao chất lượng hoạt động của Tổ thu nợ liên ngành và xử lý nghiêm đơn vị vi phạm việc đóng BHXH theo quy định của pháp luật, nhằm đảm bảo quyền lợi cho NLĐ.
- Lập danh sách đơn vị đã đôn đốc nộp tiền chậm đóng hoặc đã thanh tra đột xuất và vi phạm hành chính nhưng cố tình không đóng BHXH để thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng tại địa phương và Trung ương.
Tiếp tục tổ chức tuyên truyền, đối thoại với đơn vị SDLĐ trên địa bàn bằng các hình thức linh hoạt, phù hợp để phổ biến các quy định, chính sách mới, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện. Đôn đốc đơn vị đóng BHXH kịp thời, không để phát sinh số tiền chậm đóng mới. Phối hợp với công đoàn cơ sở, đơn vị SDLĐ vận động NLĐ cài đặt ứng dụng “VssID - BHXH số” trên nền tảng thiết bị di động để NLĐ theo dõi, giám sát quá trình đóng và quyền lợi hưởng chế độ BHXH.
Xây dựng kế hoạch cụ thể theo tuần, tháng đối với lãnh đạo và các phòng chức năng liên quan, giao trách nhiệm cho lãnh đạo, cán bộ chuyên quản làm việc, nắm bắt, xử lý thông tin, đôn đốc DN đóng BHXH kịp thời. Xem đây là tiêu chí để đánh giá, chấm điểm thi đua, khen thưởng của tập thể, cá nhân hằng quý và cả năm.
Ngoài ra, BHXH Việt Nam cũng chỉ đạo, phân công các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, gắn với trách nhiệm của từng đơn vị như: Ban Quản lý Thu - Sổ, Thẻ; Vụ Thanh tra - Kiểm tra; Trung tâm Truyền thông; Trung tâm Công nghệ thông tin; Trung tâm Chăm sóc khách hàng đảm bảo thực hiện công việc quyết liệt, hiệu quả.