Sự khác biệt về khoảng cách chăm sóc y tế giữa các vùng miền là một thách thức to lớn ở Việt Nam nói riêng và ở các nước đang phát triển nói chung. Hơn 10 năm trước, tại các tỉnh xa, hầu hết các trường hợp bệnh lý cấp cứu hiểm nghèo như nhồi máu cơ tim, đột quỵ… đều phải chuyển viện lên tuyến trên.
Người bệnh sẽ may mắn được cứu sống nếu chuyển viện kịp thời. Ngược lại, người bệnh thường bỏ lỡ "thời gian vàng", không kịp đến nơi cần đến và tốn kém chi phí điều trị.
Là một trong những bệnh viện tuyến cuối, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD TP.HCM) nhiều lần tiếp nhận những trường hợp đến trễ, không còn cơ hội để cứu chữa cho người bệnh. Việc cấp cứu đúng, kịp thời cho những bệnh hiểm nghèo như vậy tại các tỉnh xa còn gặp nhiều khó khăn.
TS-BS Trần Hòa, Phó trưởng khoa Tim mạch can thiệp, Trưởng Đơn vị Can thiệp nội mạch BV ĐHYD TP.HCM, cho biết trong gần 30 năm hình thành và phát triển, BV ĐHYD TP.HCM luôn đảm nhận sứ mệnh "Mang giải pháp chăm sóc sức khỏe tối ưu bằng sự tích hợp giữa điều trị, nghiên cứu và đào tạo". Trong đó, sứ mệnh "đào tạo" là một trong những nhiệm vụ hàng đầu của các thầy thuốc, cũng là giảng viên của ĐHYD TP.HCM.
"Riêng với chuyên ngành tim mạch can thiệp, chúng tôi luôn kỳ vọng có thể triển khai các kỹ thuật cao trong can thiệp động mạch vành đến các cơ sở y tế địa phương", TS-BS Trần Hòa cho biết.
Ông nói thêm: "Bên cạnh sự đầu tư máy móc trang thiết bị, vật tư y tế cần thiết thì công tác đào tạo đội ngũ y tế là vô cùng quan trọng. Lộ trình đào tạo của chúng tôi gồm hai bước. Bước một, đào tạo và huấn luyện đội ngũ ngay tại BV ĐHYD TP.HCM, riêng với ê kíp các bác sĩ là các thủ thuật viên chính, bắt buộc phải có ít nhất một năm học tại Đơn vị Can thiệp Nội mạch (hay còn gọi là phòng thông tim) của BV. Bước hai, chúng tôi cầm tay chỉ việc cho các y bác sĩ ở ngay tại địa phương...".
Cách đây đúng 10 năm, vào tháng 2 năm 2013, BV 30 Tháng 4 (TP.HCM) đã thực hiện thành công ca can thiệp đặt stent mạch vành đầu tiên. Đó cũng là kết quả chuyển giao kỹ thuật chuyên sâu đầu tiên về bệnh lý tim mạch mà BV ĐHYD TP.HCM thực hiện.
Điều mà chúng tôi cũng rất mong muốn, đó là chuyển giao cả những nét văn hóa tốt đẹp của một người thầy thuốc, là sự tận tụy, là sự cảm thông và thấu hiểu, là sự an toàn và cẩn trọng, là sự đoàn kết yêu thương giữa các đồng nghiệp
Tiếp sau thành công đó, các y bác sĩ của BV ĐHYD TP.HCM đã triển khai chuyển giao kỹ thuật này cho hàng loạt các bệnh viện tại các tỉnh thành miền Nam.
Có thể nhắc đến Ninh Thuận như là một trong những địa phương đầu tiên nắm bắt được xu hướng mới và sự cần thiết triển khai tim mạch can thiệp tại tỉnh nhà.
Các bác sĩ trẻ Ninh Thuận được gửi đến BV ĐHYD TP.HCM để học về nội khoa tim mạch và tim mạch can thiệp. Sau đó, các bác sĩ của BV ĐHYD TP.HCM luân phiên mỗi tuần về tại địa phương để cùng triển khai các kỹ thuật điều trị với các bác sĩ tại đây.
Sau một năm, BVĐK tỉnh Ninh Thuận đã trở thành trung tâm độc lập trong việc triển khai kỹ thuật chụp và can thiệp mạch vành (kể cả cấp cứu).
Đó là cả một hành trình dài của những người thầy thuốc, cũng là người thầy của nhiều bác sĩ tại các địa phương. Mỗi một nơi các y bác sĩ đặt chân tới đều để lại những kỷ niệm khó quên.
Khi kể về một kỷ niệm đáng nhớ nhất trong suốt hành trình theo đuổi sự nghiệp đào tạo, chuyển giao kỹ thuật của mình, TS-BS Trần Hòa chia sẻ: "Chúng tôi còn nhớ rất rõ, một đêm khuya, vào khoảng tháng 4 năm 2017, đoàn công tác của chúng tôi trên đường đến BV Ninh Thuận để thực hiện các trường hợp can thiệp động mạch vành theo kế hoạch. Xe chở chúng tôi không hiểu vì sao lạc khỏi đường nhựa và lao xuống lề đường. Xe ngã và dừng lại cách một hố sâu chỉ trong gang tấc. Hố sâu đó là một phần đang thi công công trình thủy điện của tỉnh. Sự việc quá nhanh trong đêm tối khiến chúng tôi bàng hoàng và không hiểu chuyện gì xảy ra. Rất may mắn mọi người đều an toàn. Trong lộ trình chuyển giao, nối dài những ước mơ, đã có lúc chúng tôi đối diện với viễn cảnh có thể đánh mất đi ước mơ riêng mình. Những kỷ niệm buồn như thế không nhiều, cũng chẳng hiến chúng tôi chùn chân".
Theo sau sự thành công của chuyển giao can thiệp mạch vành, BV ĐHYD TP.HCM tiếp tục triển khai chuyển giao các kỹ thuật chuyên sâu khác như can thiệp đột quỵ và mạch máu não, can thiệp mạch máu ngoại biên, can thiệp tạng… tại BV ĐHYD Cần Thơ, BVĐK Sóc Trăng, BVĐK Tiền Giang…
Sau khi được chuyển giao thành công, ngày càng nhiều bệnh viện tuyến tỉnh đã trở thành các trung tâm can thiệp độc lập cho địa phương cũng như các tỉnh lân cận. Nếu như 10 năm trước đây, số trung tâm có khả năng can thiệp tim mạch trên cả nước chỉ đếm trên bàn tay thì ngày nay, số trung tâm có khả năng can thiệp tim mạch đã hơn con số 100.
Đối với các thầy thuốc của BV ĐHYD TP.HCM, trong suốt hành trình chuyển giao kỹ thuật, có những vùng miền để lại dấu ấn và được xem là quê hương thứ hai.
"Điều mà chúng tôi cũng rất mong muốn, đó là chuyển giao cả những nét văn hóa tốt đẹp của một người thầy thuốc, là sự tận tụy, là sự cảm thông và thấu hiểu, là sự an toàn và cẩn trọng, là sự đoàn kết yêu thương giữa các đồng nghiệp... Chúng tôi rất mong muốn người dân thêm yêu quý và tin tưởng bệnh viện địa phương của họ, như tình cảm mà bà con dành cho chúng tôi. Khi đó, sự chuyển giao mới thật sự thành công", TS-BS Trần Hòa chia sẻ thêm.
Việc chuyển giao kỹ thuật chuyên sâu trong lĩnh vực Tim mạch học can thiệp nói riêng và trong các chuyên ngành Y khoa khác nói chung sẽ giúp rút ngắn khoảng cách y tế giữa các vùng miền. Đó là niềm hạnh phúc của các y bác sĩ luôn tâm huyết với công tác đào tạo, chuyển giao kỹ thuật. Niềm hạnh phúc khi được người bệnh tin tưởng và được cứu chữa thành công ngay trên quê hương của họ.