Theo tờ Wall Street Journal (WSJ), Tesla từ lâu đã bán ý tưởng về một cuộc cách mạng phương tiện xanh cho xe điện để gọi vốn từ nhà đầu tư. Thế rồi công nghệ tự lái cùng trí thông minh nhân tạo (AI) cũng được tích hợp vào tham vọng của Elon Musk.

Tuy nhiên giờ đây, cổ đông của Tesla thậm chí chẳng còn biết hãng sẽ định hướng phát triển thứ gì khi Elon Musk liên tục phủ nhận những gì mình từng nói trong bối cảnh lợi nhuận xói mòn.

Phải chăng tất cả chỉ là chiêu trò marketing cho một mục đích cuối cùng là lợi nhuận?

Quay xe

Ban đầu, hãng xe 20 năm tuổi Tesla thể hiện cho nhà đầu tư thấy họ là một doanh nghiệp sản xuất phương tiện xanh, chống biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường.

Bản thân Elon Musk cũng được tung hô khi tích cực chứng minh cho thế giới thấy việc làm xe điện giảm phát thải không chỉ bảo vệ môi trường mà còn kiếm được lợi nhuận.

Thậm chí đã có thời điểm vị CEO Tesla này còn thừa nhận mục đích làm giảm nguy cơ biến đổi khí hậu là nguyên nhân tại sao hãng xe điện này tồn tại.

Theo WSJ, chính sự "thần thánh hóa" Tesla của Elon Musk cùng khả năng bán những giấc mơ này đã khiến hãng xe điện hàng đầu thế giới không chỉ là một công ty ô tô đơn thuần mà được ví như những tập đoàn công nghệ như Apple, Microsoft, Google...

Khả năng gắn sản phẩm với hình ảnh bảo vệ môi trường, sử dụng công nghệ tự lái, cách mạng ngành ô tô...đã nhanh chóng đưa Tesla trở thành hãng xe hơi đầu tiên trên thế giới đạt mức tổng vốn hóa 1 nghìn tỷ USD.

Sau nhiều năm khởi nghiệp khó khăn, cuối cùng Elon Musk cũng tận dụng được thời cơ cạnh tranh công nghệ Mỹ-Trung cùng mối quan tâm về môi trường của Phương Tây để vươn mình mạnh mẽ.

Tháng 1/2023, chuyên gia phân tích Adam Jonas của Morgan Stanley, người cực kỳ tin tưởng vào Tesla đã phải thừa nhận khả năng "bán giấc mơ" của Elon Musk đã biến hãng xe điện này tăng trưởng vốn hóa vượt mức một công ty ô tô truyền thống.

"Biến đổi khí hậu là mối đe dọa lớn nhất với nhân loại trong thế kỷ này", Elon Musk cảnh báo.

Thế nhưng khi mọi người dần mất niềm tin vào những giấc mơ mà Elon Musk cam kết thì câu chuyện không còn vui vẻ như trước, và bản thân CEO này cũng nhanh chóng chối bỏ những cam kết, hình ảnh làm nên thành công cho Tesla trước đây.

Sau khi giá cổ phiếu giảm hơn 20% trong năm qua, Elon Musk bắt đầu có ý kiến chống lại những giá trị bảo vệ môi trường, trách nhiệm với xã hội (ESG) mà vị CEO này từng tích cực ủng hộ.

"ESG là ác quỷ", Elon Musk tuyên bố thẳng trong bối cảnh Tesla gặp áp lực phải cắt giảm chi phí để cạnh tranh.

Tháng 12/2023, vị CEO Tesla này thậm chí thừa nhận những cảnh báo về biến đổi khí hậu hiện nay là đang "bị thổi phồng thái quá", đồng thời kêu gọi một cách tiếp cận thực tế hơn để giảm khí thải nhà kính trong vài thập kỷ tới.

"Một số phong trào bảo vệ môi trường hiện chính là một phần nguyên nhân khiến con người mất hy vọng vào tương lai đấy. Vì vậy tôi cho rằng chúng ta nên bắt đầu xây dựng một tương lai mà mọi người mong muốn", Elon Musk nói khi nhấn mạnh "tương lai" mà ông nói đến là công nghệ xe tự lái, tài xế robot chạy bằng AI của dự án Optimus mà Tesla đang phát triển.

Trớ trêu thay, những phong trào bảo vệ môi trường hiện nay lại đang phản đối AI khi chúng gây tốn quá nhiều năng lượng điện cùng chip bán dẫn.

Xin được nhắc rằng việc sản xuất chip bán dẫn sẽ tốn rất nhiều tài nguyên nước cũng như thải ra vô số chất ô nhiễm ngoài môi trường.

Tờ Fortune cho hay bình quân một nhà máy sản xuất chip cần tốn đến 100 MGW điện mỗi giờ, nhiều hơn bất kỳ nhà máy lọc dầu hay sản xuất ô tô nào cần dùng. Các cơ sở này cũng sẽ ngốn hơn 1 triệu gallon nước, tương đương hơn 3745 m3 nước mỗi ngày cùng hàng nghìn tấn rác thải độc hại.

Tuy nhiên với Elon Musk, chiêu bài bảo vệ môi trường đã không còn hiệu nghiệm khi mọi người đều đổ xô làm xe điện chứ không riêng gì Tesla. Hãng ô tô điện này đã không còn có thể độc quyền gắn hình ảnh sản phẩm với bảo vệ môi trường.

Thay vào đó, Elon Musk bắt đầu bán một giấc mơ mới cho công nghệ tự lái, robot tài xế dùng AI.

Hứa thật nhiều, thất hứa thật nhiều

Năm 2016, Elon Musk cam kết về một viễn cảnh xe tự lái hoàn toàn vào cuối năm 2017 nhưng thất hứa.

Năm 2019, trong khi cổ đông lo ngại về khả năng tồn tại của Model 3 thì Elon Musk lại vẽ ra viễn cảnh đội taxi dùng công nghệ AI để lái xe điện vào cuối năm 2020. Lời hứa này lại tiếp tục thất bại.

Cách đây 1 năm, trong khi Tesla đối mặt với ngày càng nhiều thách thức với doanh số giảm tốc, Elon Musk đã hứa hẹn về một phần mềm AI cho tài xế robot.

Vậy là bất chấp một báo cáo quý I/2023 đầy thất vọng, cổ phiếu của Tessla vẫn tăng trưởng hơn gấp đôi so với năm 2022.

Tuy nhiên sau khi thất hứa một lần nữa, nhà đầu tư đã chẳng còn trông đợi gì vào Elon Musk.

Thậm chí việc thất hứa quá nhiều khiến Elon Musk đe dọa đòi nhiều quyền bỏ phiếu hơn nữa để kiểm soát Tesla nếu không sẽ phát triển AI ở một công ty khác.

Với nhà đầu tư lẫn cổ đông, đây không chỉ là sự thất vọng về những lời thất hứa, quay xe của Elon Musk mà còn về một nhà lãnh đạo "trẻ con", không dám đối mặt với thất bại cùng cam kết của bản thân.

"Điều gì khiến Tesla trở nên đặc biệt so với các hãng xe điện khác nếu Elon Musk không còn coi biến đổi khí hậu là rủi ro ngắn hạn cũng như chậm chân trong việc phát triển công nghệ tài xế robot AI?", tờ WSJ kết luận.

*Nguồn: WSJ