Nghĩ đến Thuỵ Sĩ, chúng ta có thể nhớ ngay đến pho mát hảo hạng, sôcôla sang trọng và những ngọn núi phủ tuyết.
Nhưng nhắc đến Thuỵ Sĩ cũng là nhắc đến tiền. Tại quốc gia này, cứ 80.000 người thì có 1 tỷ phú. Tỷ lệ này biến Thuỵ Sĩ thành khu vực có mật độ tỷ phú nhiều thứ ba thế giới. Xếp trước Thuỵ Sĩ là Luxembourg và Hồng Kông (Trung Quốc).
Dân cư Thuỵ Sĩ cũng nằm trong số những người giàu nhất thế giới. Bình quân tài sản ròng của người dân nước này là 700.000 USD (khoảng 17 tỷ VNĐ), vượt cả Mỹ và Hồng Kông. Điều này khiến Thuỵ Sĩ nổi bật trên một số thước đo tài chính quan trọng.
Tỷ lệ phân bổ thu nhập tại Thuỵ Sĩ vẫn tương đối ổn định trong nhiều thập kỷ nay, ít bất bình đẳng hơn nhiều quốc gia khác. Nói như vậy không phải là Thuỵ Sĩ không có người nghèo và cả những người siêu giàu. Và sự chênh lệch đó tất nhiên không hề nhỏ.
Vậy điều gì khiến Thụy Sĩ trở thành nơi hấp dẫn nhất thế giới trong mắt giới siêu giàu. Sự giàu có tột độ đó ảnh hưởng như thế nào đến những người còn lại trong xã hội Thụy Sĩ?
Tính đến năm 2022, Thụy Sĩ là nơi sinh sống của khoảng 110 tỷ phú với tổng tài sản là 338 tỷ USD. Con số này cao hơn nhiều so với các điểm nóng siêu giàu khác như Ả Rập Xê Út, Singapore và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất.
Trong số những cư dân giàu có nhất đất nước có người đồng sở hữu Chanel - Gerard Wertheimer, người thừa kế của nhà sáng lập chuỗi cửa hàng nội thất Ikea - Ingvar Kamprad và những người sáng lập công ty chăm sóc sức khỏe khổng lồ Roche.
Thụy Sĩ được coi là một trong những quốc gia có nền chính trị ổn định nhất, nổi tiếng về quan điểm trung lập. Điều đó có nghĩa là những người giàu có thể an tâm rằng tài sản của họ sẽ được an toàn trước mọi thay đổi về chính sách và lãnh đạo.
Đất nước này cũng có hệ thống thuế hấp dẫn, với mức thuế thấp cho cả cá nhân và doanh nghiệp. Điều này mang lại lợi thế cạnh tranh cho Thụy Sĩ so với các quốc gia khác. Và vấn đề thuế là điều những người giàu có cực kỳ quan tâm. Vì họ không kiếm tiền từ lao động. Thu nhập của họ đến từ lợi nhuận hoặc lãi vốn từ các công ty họ sở hữu.
Thụy Sĩ không đánh thuế lãi vốn, điều này hấp dẫn các tỷ phú, triệu phú. Người Thụy Sĩ sẽ không bị đánh thuế vào lợi nhuận họ kiếm được khi bán một tài sản tăng giá trị. Trong khi đó, Thụy Sĩ đánh thuế tài sản nhưng ở mức tương đối thấp, từ 0,1% đến 1,1% tài sản ròng của một cá nhân. Các bang sẽ có những quyết định khác nhau về mức thuế này.
Thụy Sĩ cũng được hưởng lợi từ đồng franc Thụy Sĩ mạnh, giúp giảm chi phí hàng hóa và dịch vụ nước ngoài, đồng thời tăng giá xuất khẩu của Thụy Sĩ. Đồng tiền của đất nước này đã mạnh dần trong những thập kỷ gần đây, đạt mức ngang bằng với đồng euro. Tỷ giá với đồng USD cũng được giữ ổn định. Như vậy, người Thụy Sĩ không cần lo lắng về việc tiền mất giá.
Đất nước này cũng được coi là điểm đến kinh doanh hàng đầu với các lĩnh vực dịch vụ tài chính, dược phẩm và hóa chất đẳng cấp thế giới.
Đây cũng là nơi đặt trụ sở của các tổ chức lớn như Diễn đàn Kinh tế Thế giới, nơi quy tụ các nhà lãnh đạo doanh nghiệp toàn cầu tới sự kiện thường niên tại Davos.
Lĩnh vực ngân hàng của Thụy Sĩ cũng nổi tiếng trong thế kỷ 20 với tính bảo mật, khiến nơi đây trở thành địa điểm đặc biệt lý tưởng đối với những người giàu có muốn lưu trữ tiền mặt.
Hệ thống ngân hàng đã được giám sát kỹ lưỡng sau cuộc Khủng hoảng tài chính toàn cầu và một số vụ phá sản ngân hàng lớn của Thụy Sĩ. Ngành này đã phải thanh lọc hoạt động của mình và yêu cầu sự minh bạch cao hơn, vì quy định quốc tế ngày càng khắt khe hơn.
Vậy tại một đất nước có quá nhiều tỷ phú, điều này có ảnh hưởng gì đến xã hội nước này?
Chắc chắn là tại Thụy Sĩ có tồn tại khoảng cách giàu nghèo. Tuy nhiên, mặc cho những chênh lệch đó, Thụy Sĩ vẫn tiếp tục được xếp hạng cao về mức sống và sự hòa hợp xã hội. Điều này có được là nhờ chính sách xã hội và luật lao động đảm bảo mức sống tốt cho cả những người có thu nhập thấp. Thị trường lao động và hệ thống giáo dục của Thụy Sĩ đã hoạt động rất tốt trong một thời gian dài.
Yếu tố then chốt giúp xã hội ổn định là ngay cả những người không kiếm được nhiều tiền vẫn có thể sống tốt.
Tham khảo CNBC