Hôm 14-2, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc thông báo Hàn Quốc thiết lập quan hệ ngoại giao với Cuba. Đại diện hai nước tại Liên Hiệp Quốc đã trao đổi công hàm ngoại giao cho nhau, đồng ý thiết lập quan hệ ngoại giao ở cấp đại sứ.
Cuba là quốc gia thứ 193 mà Hàn Quốc thiết lập quan hệ ngoại giao. Hai nước lần đầu thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1949, nhưng rồi cắt đứt kể từ Cách mạng Cuba năm 1959.
Phái đoàn Hàn Quốc tại Liên Hiệp Quốc cho biết: “Quyết định thiết lập quan hệ chính thức giữa hai nước được đưa ra phù hợp với mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên Hiệp Quốc, luật pháp quốc tế, và phù hợp với tinh thần cũng như các quy tắc được thiết lập trong Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao ngày 18-4-1961”.
Vây vì sao Hàn Quốc thiết lập quan hệ ngoại giao với Cuba?
Thứ nhất, việc thiết lập quan hệ ngoại giao sẽ góp phần mở rộng hợp tác giữa Hàn Quốc và Cuba. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc chỉ ra việc thiết lập quan hệ đặt nền tảng để mở rộng hợp tác kinh tế song phương và hỗ trợ các doanh nghiệp Hàn Quốc tìm cách tạo chỗ đứng tại thị trường Cuba.
Trong những năm gần đây, hoạt động trao đổi giữa hai nước về văn hóa, giao lưu nhân dân, phát triển và các lĩnh vực khác đã gia tăng đều đặn, tạo thêm động lực thiết lập quan hệ chính thức.
Thương mại giữa hai nước đạt 21 triệu USD vào năm 2022. Trước đại dịch COVID-19, khoảng 14.000 người Hàn Quốc đến thăm Cuba hằng năm.
Theo Hãng tin Yonhap, giới quan sát cho rằng phía Cuba cũng muốn thiết lập quan hệ ngoại giao nhằm tăng cường trao đổi kinh tế và văn hóa với Hàn Quốc - nền kinh tế lớn thứ tư châu Á. Hiện nay Cuba vẫn bị Mỹ (đồng minh của Hàn Quốc) áp lệnh cấm vận.
Thứ hai, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cho biết việc thiết lập quan hệ ngoại giao với Cuba là bước ngoặt quan trọng để Hàn Quốc tăng cường và mở rộng ngoại giao ở khu vực Mỹ Latin.
Thứ ba, giới quan sát cho rằng việc thiết lập quan hệ chính thức giữa Hàn Quốc và Cuba có thể làm tăng thêm sự cô lập ngoại giao của Triều Tiên và gây thêm áp lực lên Bình Nhưỡng để quay lại đối thoại, theo Hãng tin Yonhap.
Việc Hàn Quốc và Cuba thiết lập quan hệ ngoại giao diễn ra trong bối cảnh tình hình trên bán đảo Triều Tiên ngày càng căng thẳng. Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un xác định Hàn Quốc là kẻ thù “chính” của nước này và tăng cường các cuộc thử nghiệm vũ khí.
Cuba là một trong số ít quốc gia có quan hệ thân thiết với Triều Tiên kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1960 và hiện có đại sứ quán ở Bình Nhưỡng. Theo Hãng tin AFP, Cuba ủng hộ giải pháp đàm phán cho căng thẳng giữa Hàn Quốc và Triều Tiên.
Theo nghiên cứu năm 2021 của Trung tâm Nghiên cứu chính sách quốc tế (Cuba), mặc dù Cuba và Hàn Quốc không có quan hệ ngoại giao trong nhiều thập niên nhưng trong những năm gần đây, họ đã xây dựng các mối quan hệ thương mại quan trọng trong các ngành công nghiệp ô tô, điện tử và điện thoại di động.
Giờ đây với việc Hàn Quốc thiết lập quan hệ chính thức với Cuba, hiện Syria là quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc còn lại duy nhất không có quan hệ ngoại giao với Hàn Quốc.
Việc thiết lập quan hệ ngoại giao với Cuba đưa số nước Hàn Quốc có quan hệ chính thức lên 193, giúp tăng cường các nỗ lực ngoại giao của Seoul ở Mỹ Latin.