Theo số liệu của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), ước tính xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam trong tháng 1/2024 đạt 20 nghìn tấn, trị giá 79 triệu USD, giảm 1,4% về lượng, nhưng tăng 1,9% về trị giá so với tháng 12/2023; so với tháng 1/2023 tăng 60,2% về lượng và tăng 83,9% về trị giá.
Giá xuất khẩu bình quân hạt tiêu của Việt Nam trong tháng 1/2024 ước đạt mức 3.953 USD/tấn, tăng 3,4% so với tháng 12/2023 và tăng 14,8% so với tháng 1/2023.
Theo Mekong ASEAN, nhìn lại năm 2023, Việt Nam xuất khẩu được 265.897 tấn hạt tiêu, trị giá gần 910,5 triệu USD, tăng 16,3% về lượng nhưng giảm 6,2% về giá so với năm 2022.
Trong đó, về cơ cấu chủng loại, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu hạt tiêu đen, chiếm 69,51% tổng lượng và chiếm 70,67% tổng kim ngạch xuất khẩu hạt tiêu của cả nước. Do đó, tăng trưởng xuất khẩu hạt tiêu đen đã tác động tích cực lên toàn ngành.
Theo thống kê sơ bộ từ số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2023, xuất khẩu hạt tiêu đen đạt 184,8 nghìn tấn, trị giá 643,5 triệu USD, tăng 14,4% về lượng và tăng 1% về trị giá so với năm 2022.
Năm 2023, Việt Nam xuất khẩu hạt tiêu đen sang hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Trong đó, các thị trường xuất khẩu truyền thống hạt tiêu đen của Việt Nam như Trung Quốc, Mỹ, Ấn Độ, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất, Philippines…
Đáng chú ý, thị phần của tiêu Việt Nam trong giỏ hàng nhập khẩu của Trung Quốc tăng mạnh.
Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, theo số liệu tính toán từ Cơ quan Hải quan Trung Quốc, nhập khẩu hạt tiêu của nước này năm 2023 đạt gần 9,2 nghìn tấn, trị giá 39,8 triệu USD, tăng 4,5% về lượng, nhưng giảm 6,1% về trị giá so với năm 2022.
Nhu cầu nhập khẩu hạt tiêu hàng năm của Trung Quốc khoảng 65.000 - 70.000 tấn. Hiện hạt tiêu chủ yếu được dùng làm gia vị và trong công nghiệp thực phẩm, là sản phẩm được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng và được sử dụng rộng rãi tại nhiều địa phương của nước này như Tứ Xuyên, Hồ Nam, Hồ Bắc và một số tỉnh khu vực phía Bắc Trung Quốc.
Đặc biệt, khi du lịch nội địa có xu hướng phục hồi mạnh cũng kéo theo nhu cầu tiêu dùng, sử dụng dịch vụ ăn uống gia tăng. Bên cạnh đó, mùa Đông năm nay lạnh và kéo dài khiến nhiều người dân hướng đến sử dụng các món ăn cay, nóng như lẩu, nướng..., trong đó hạt tiêu là một trong những gia vị không thể thiếu.
Năm 2023, Trung Quốc nhập khẩu hạt tiêu từ 25 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó, Indonesia là nguồn cung hạt tiêu lớn nhất với khối lượng xuất khẩu vào thị trường này, đạt trên 4.050 tấn, trị giá 17,63 triệu USD, giảm 11,5% về lượng và giảm 19,5% về trị giá so với năm 2022. Thị phần hạt tiêu của Indonesia trong tổng lượng nhập khẩu của Trung Quốc giảm từ 52,1% trong năm 2022 xuống 44,09% trong năm 2023.
Việt Nam là nguồn cung hạt tiêu lớn thứ 2 cho Trung Quốc trong năm 2023, lượng đạt 3.359 tấn, trị giá 13,2 triệu USD, tăng 18% về lượng và tăng 1% về trị giá so với năm 2022. Thị phần hạt tiêu của Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Trung Quốc tăng từ 32,39% trong năm 2022 lên 36,57% trong năm 2023, tương ứng tăng 4,18 điểm phần trăm. Đây là mức tăng lớn nhất trong số các thị trường cung cấp hạt tiêu chính của Trung Quốc.
Theo Hiệp hội Hạt tiêu Quốc tế (IPC), sản lượng tiêu toàn cầu năm 2023 đạt 539 ngàn tấn, giảm 4,3% so với năm 2022. Mức giảm này chủ yếu từ Brazil, Ấn Độ và Indonesia. Ước tính năm 2023, sản lượng hạt tiêu của Indonesia đạt 55.000 tấn, giảm 15% so với năm 2022.
Dự báo sản lượng hạt tiêu toàn cầu năm 2024 tiếp tục giảm 1,1%, tương đương giảm 6.000 tấn. Mức giảm này chủ yếu từ Việt Nam, trong khi đó, Brazil và Ấn Độ được dự báo tăng sản lượng trong năm 2024. Các quốc gia sản xuất khác có thể duy trì sản lượng hạt tiêu với mức thay đổi không đáng kể.
Theo Công Thương, dự báo giá hạt tiêu toàn cầu biến động theo xu hướng tăng trong quý I/2024 do sản lượng tiếp tục giảm ở các nước sản xuất chính. Điều kiện thời tiết bất lợi do hiện tượng El Nino gây ra đang ảnh hưởng đến năng suất và thu hoạch hạt tiêu.
Năm 2024, sản lượng hạt tiêu toàn cầu dự kiến sẽ bị thiếu hụt do biến đổi khí hậu và không có nhiều diện tích trồng mới ở các nước sản xuất lớn trong những năm gần đây. Trong đó thời tiết đang “rất khô” ở Brazil, và những đợt mưa lớn kéo dài tại vùng Tây Nguyên cùng các tỉnh phía Nam Việt Nam sẽ tác động làm giảm sản lượng hạt tiêu trong thời gian tới.
Minh Hoa (t/h)