Sau 15 năm lưu vong và 6 tháng trong tù, cựu thủ tướng Thái Lan Thaksin Shiwanatra đang sống những ngày đầu tự do ở quê hương.
Hoan nghênh ông Thaksin
Ngày 18-2, đương kim Thủ tướng Srettha Thavisin đã khẳng định việc ân xá cho ông Thaksin là đúng theo các quy định của hệ thống tư pháp.
"Ông Thaksin đã trở về nước để đối mặt với hệ thống tư pháp và việc ân xá cho ông ấy tuân thủ các quy định của Cục Cải huấn, Bệnh viện Đa khoa Cảnh sát và Bộ Tư pháp", tờ Bangkok Post dẫn lời ông Srettha. Thủ tướng Thái Lan cho rằng người dân sẽ vui nếu việc thả ông Thaksin giúp nền chính trị tốt hơn.
Ngoài ra, ông Srettha cho rằng nội các Thái Lan sẵn sàng đón nhận những lời khuyên từ ông Thaksin, vì cựu thủ tướng chỉ muốn tốt cho đất nước và có nhiều kinh nghiệm trong thời gian sống ở nước ngoài.
Sáng sớm ngày 18-2, nhà cựu lãnh đạo 75 tuổi của Thái Lan rời bệnh viện nơi ông bị giam giữ trong sự chào đón của những người ủng hộ và giới báo chí.
Mặc áo sơ mi kẻ ca rô, khẩu trang và cánh tay đeo đai, ông Thaksin ngồi trong xe bên cạnh con gái út Paetongtarn Shinawatra, lãnh đạo Đảng Pheu Thai cầm quyền. Khoảng 20 phút sau đó, bà Paetongtarn đăng trên mạng Instagram rằng ông đã về nhà ở Bangkok.
"Xin chúc mừng cựu thủ tướng Thaksin... Tôi hy vọng ông ấy sẽ có sức khỏe tốt, nhiều hạnh phúc và ấm áp bên gia đình thân yêu", ông Pichai Naripthapan, cố vấn chính phủ và cựu bộ trưởng năng lượng, viết trên mạng xã hội.
Trong khi đó, lãnh đạo Đảng Chartthaipattana, ông Varawut Silpa-archa, cũng nhanh chóng chúc mừng gia đình Shinawatra đoàn tụ với ông Thaksin.
"Tôi nghĩ Ung Ing [bà Paetongtarn] sẽ nhận được nhiều sự hỗ trợ hơn về mặt tinh thần từ người cha ở nhà. Giờ đây, bà đã có một cố vấn mà bà có thể nhờ cậy bất cứ lúc nào", ông Varawut nói.
Thay đổi cục diện chính trị
Việc ông Thaksin được trả tự do sau 6 tháng bị giam, bắt đầu ngay sau khi ông trở về nước vào ngày 22-8-2023, đã vấp phải phản ứng trái chiều trên mạng xã hội.
Ông chưa từng ở đêm nào trong nhà tù, mà chỉ ở bệnh viện vì lý do sức khỏe. Đảng Tiến bước (MFP) đối lập cho rằng việc ông Thaksin được hưởng đặc quyền từ liên minh do Pheu Thai lãnh đạo, dù là sự bù đắp cho việc ông bị lật đổ, là sai trái.
Tuy nhiên hầu hết đều cho rằng là sự hiện diện của ông Thaksin sẽ nhanh chóng thay đổi cục diện chính trị Thái Lan.
Giờ đây ông Thaksin, người mà hầu hết giới phân tích cho là nhà lãnh đạo trên thực tế của liên minh cầm quyền, sẽ là trung tâm quyền lực chính trị của chính phủ đương nhiệm và có thể làm lu mờ Thủ tướng đương nhiệm Srettha.
Đối với ông Phichai Ratnatilaka Na Bhuket - một chuyên gia chính trị và phát triển tại Viện Quản lý phát triển quốc gia (Nida), khi chọn xuất viện sớm vào chủ nhật, ông Thaksin đã truyền tải một thông điệp mạnh mẽ rằng ông sẽ trở lại với chính trị.
"Giống như nhiều nhà phân tích chính trị khác, tôi nghĩ ông ấy [Thaksin] sẽ chọn cách rời bệnh viện mà không bị phát hiện. Lựa chọn mà ông ấy đưa ra [về việc rời bệnh viện một cách công khai] cho thấy ông ấy sẽ mặc kệ những lời chỉ trích và khẳng định quyền lực của mình đối với chính phủ và xã hội", ông Phichai nói.
Đảng Pheu Thai hiện đang phải vật lộn để đối phó với những khó khăn liên quan đến kế hoạch gây tranh cãi là phát 10.000 baht cho mỗi người dân, ông Thaksin có thể coi là người duy nhất có thể nâng cao uy tín của đảng.
Ông Thaksin tiếp tục gặp công tố viên
Dù đã được ân xá, cựu thủ tướng Thái Lan Thaksin tiếp tục gặp các công tố viên để chịu điều tra về những cáo buộc ông xúc phạm hoàng gia.
Theo Hãng tin Reuters, ông Thaksin đeo nẹp cổ, ngồi xe lăn. Theo cảnh sát Thái Lan, ông nói thều thào, đi lại khó khăn và "thật sự bệnh".
Văn phòng Tổng công tố Thái Lan cho biết cần phải điều tra thêm trước khi quyết định có truy tố ông Thaksin vì tội xúc phạm hoàng gia hay không. Đơn khiếu nại do quân đội đưa ra trước đó bắt nguồn từ một cuộc phỏng vấn mà ông Thaksin đưa ra khi đang sống lưu vong vào năm 2015.
Xúc phạm hoàng gia là một tội nghiêm trọng ở Thái Lan với án tù lên đến 15 năm. Trong những năm gần đây, hàng trăm người đã bị truy tố theo luật chống khi quân của Thái Lan.
Đương kim Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin tỏ ra vui mừng khi ông Thaksin Shinawatra được trả tự do, khẳng định quá trình hoàn toàn tuân thủ luật pháp.