Bộ Công an đang lấy ý kiến các cơ quan, hiệp hội liên quan báo cáo giải trình một số nội dung mới trong dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 6 vừa qua.
Trừ điểm bằng lái vào dự luật là cần thiết
Theo Bộ Công an, dự luật trình Quốc hội không quy định điểm, trừ điểm giấy phép lái xe. Tuy nhiên, qua ý kiến góp ý của một số đại biểu, cơ quan soạn thảo đã phân tích, đánh giá và nhận thấy việc quy định điểm, trừ điểm giấy phép lái xe vào dự luật là cần thiết.
Lý giải điều này, Bộ Công an cho hay hiện nay ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông còn kém, điều đó được chứng minh qua việc xử lý vi phạm giao thông hằng năm ở mức cao, trên 3 triệu trường hợp vi phạm.
Cùng với đó tai nạn giao thông trong nước tuy đã giảm nhưng còn ở mức cao và vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng làm chết, bị thương nhiều người vẫn còn nhiều mà nguyên nhân chủ yếu do lỗi của người lái xe không chấp hành các quy định của pháp luật giao thông đường bộ.
Bên cạnh đó việc quản lý người lái xe sau khi được sát hạch, cấp giấy phép lái xe hiện nay đang bị buông lỏng, cơ quan chức năng chưa có các biện pháp quản lý phù hợp, nhất là quản lý việc chấp hành pháp luật của người lái xe.
Ngoài ra nghiên cứu tiếp thu kinh nghiệm quốc tế, các nước tiên tiến trên thế giới như Singapore, Nhật Bản, Trung Quốc... đều có quy định trừ điểm giấy phép lái xe đối với người lái xe khi có các hành vi vi phạm có nguy cơ gây mất an toàn giao thông cao, nhằm quản lý việc chấp hành pháp luật của người điều khiển phương tiện giao thông…
Bộ Công an chỉ rõ cần hiểu trừ điểm giấy phép lái xe sẽ là một biện pháp quản lý nhà nước (không phải là hình thức xử phạt vi phạm hành chính), nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn của công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong tình hình hiện nay.
Qua đó quản lý người lái xe trong suốt quá trình từ khi đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cho đến quá trình chấp hành pháp luật của người lái xe, việc vi phạm và tái phạm.
Việc trừ điểm bằng lái xe sẽ tác động tới hành vi, nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, giúp cơ quan quản lý giám sát toàn diện quá trình chấp hành sau vi phạm của người lái xe.
Thủ tục trừ điểm, phục hồi điểm sẽ bảo đảm đơn giản, hợp lý, tránh phiền hà
Để triển khai quy định trừ điểm giấy phép lái xe, trong dự thảo, Bộ Công an cho hay, Chính phủ sẽ ban hành quy định cụ thể thẩm quyền, căn cứ, trình tự, thủ tục, thực hiện trừ điểm, phục hồi giấy phép lái xe.
Việc này thực hiện trên tinh thần sẽ quy định cụ thể các hành vi vi phạm nghiêm trọng, nguy cơ gây mất an toàn giao thông cao, người vi phạm sẽ bị trừ điểm giấy phép lái xe, mức trừ điểm cụ thể trong một lần vi phạm sẽ được nghiên cứu quy định cụ thể.
Đồng thời đảm bảo không trùng chéo với các hình thức xử phạt vi phạm hành chính.
Thủ tục trừ điểm, phục hồi điểm sẽ bảo đảm đơn giản, hợp lý, tránh phiền hà cho người vi phạm, theo hướng ứng công nghệ thông tin, số hóa hệ thống cơ sở dữ liệu xử về sát hạch, cấp giấy phép lái xe; hệ thống cơ sở dữ liệu về xử phạt vi phạm hành chính.
Khi có quyết định xử phạt (đối với hành vi vi phạm có quy định trừ điểm), tài xế sẽ nhận được thông báo của cơ quan xử phạt về việc giấy phép lái xe bị trừ điểm.
Hệ thống cơ sở dữ liệu sẽ tự động trừ điểm (không có sự tiếp xúc giữa người có thẩm quyền xử phạt và người vi phạm, nên sẽ không phát sinh tiêu cực, không trùng chéo với các hình thức xử phạt vi phạm hành chính) hoặc sau một năm kể từ lần trừ điểm gần nhất nếu còn điểm hệ thống sẽ tự động phục hồi điểm cho tài xế.
Trước đó khi thảo luận về dự luật này tại kỳ họp thứ 6 của Quốc hội, một số đại biểu Quốc hội đã đề xuất cần bổ sung nội dung trừ điểm bằng lái.
Các đại biểu cho rằng, đây là biện pháp quản lý chứ không phải xử phạt hành chính. Hiện có nhiều trường hợp vi phạm nhưng sau đó vẫn không nâng cao ý thức. Nếu trừ điểm giấy phép lái xe người vi phạm thì có thể cải thiện tình trạng này.
Khi các tài xế vi phạm trong quá trình lưu thông, tùy vào mức độ các lỗi có thể bị trừ điểm và đến một mức điểm nhất định sẽ bị tước bằng, buộc phải học và thi lại... nhằm tăng tính răn đe, hạn chế các hành vi vi phạm giao thông.