Ngày 23-2, Văn phòng UBND tỉnh Quảng Trị cho hay lãnh đạo tỉnh này vừa có chuyến công tác tại tỉnh Sê Kông và đạt được nhiều hợp tác, thỏa thuận quan trọng về kinh tế.
11 triệu tấn "vàng đen" chờ xuất khẩu về Việt Nam
Mỏ than đá Kaleum nằm tại huyện Kaleum, tỉnh Sê Kông, cách cửa khẩu quốc tế La Lay (huyện Đakrông, Quảng Trị) khoảng 120km. Từ đây, than đá được đưa về các cảng biển ở miền Trung như Chân Mây, Tiên Sa… Đây là con đường ngắn nhất để Lào xuất khẩu than đá ra thế giới.
Tập đoàn Phonesack - đơn vị khai thác mỏ than Kaleum - cho hay năm 2024, mỏ than Kaleum khai thác khoảng 22,6 triệu tấn, xuất khẩu ra nước ngoài 19 triệu tấn, riêng thị trường Việt Nam là 11 triệu tấn.
Trên cơ sở đó, Quảng Trị và Sê Kông cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp khai thác, vận chuyển và xuất khẩu than đá từ Sê Kông đi qua các tỉnh Salavan, Savannakhet về Việt Nam qua các cặp cửa khẩu quốc tế La Lay - La Lay và Lao Bảo - Densavan.
Tập đoàn Phonesack đề nghị chính quyền hai bên sớm xúc tiến dự án xây dựng hệ thống băng chuyền vận chuyển than đá từ Lào về Việt Nam, cắt qua đường biên giới tại cửa khẩu quốc tế La Lay. Băng chuyền vận chuyển than dài 5,5km cắt qua biên giới hai nước, khối lượng vận chuyển than đá ước đạt 25 - 30 triệu tấn/năm.
Tỉnh Quảng Trị đang chỉ đạo các doanh nghiệp triển khai dự án băng chuyền than đá ở phần lãnh thổ Việt Nam, đề nghị tỉnh Sê Kông và Salavan cùng kiến nghị cấp có thẩm quyền phía Lào để sớm triển khai băng tải này ở phía Lào.
Đề nghị sớm đồng bộ hạ tầng giao thông
Hiện nay, quốc lộ 15D đang chật hẹp, xuống cấp nghiêm trọng. Do đó, phía tỉnh Sê Kông đề nghị Quảng Trị sớm có phương án nâng cấp, sửa chữa 12km nối từ cửa khẩu quốc tế La Lay đến đường Hồ Chí Minh nhánh Tây. Đồng thời đề nghị cửa khẩu quốc tế La Lay kéo dài thời gian thông quan đến 21h hằng ngày để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhập khẩu mặt hàng than đá.
Ngoài ra, tỉnh Quảng Trị đã cho phép Tập đoàn Phonesack nghiên cứu, khảo sát đề xuất dự án đầu tư, xây dựng 12km quốc lộ 15D để tăng sản lượng than xuất khẩu về Việt Nam bằng đường bộ.
Ông Võ Văn Hưng - chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị - cho hay tỉnh đã có văn bản gửi Thủ tướng đề nghị Trung ương tập trung nguồn lực hoàn thiện hạ tầng tại cửa khẩu quốc tế La Lay, mở rộng 12km quốc lộ 15D, phối hợp phía Lào tăng thời gian thông quan cửa khẩu La Lay.
Hoạt động thương mại biên giới, giao thương qua cửa khẩu La Lay (Quảng Trị) - La Lay (Salavan, Lào) đang trở nên sôi động hơn bao giờ hết. Năm 2023, trung bình mỗi ngày có 300 - 400 lượt phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, trong đó phương tiện vận tải than đá chiếm 80%. Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt gần 250 triệu USD, tăng 132%. Đặc biệt thu ngân sách nhà nước đạt 575 tỉ đồng, tăng 189% so với năm 2022.
Trong năm 2023, khoảng 2 triệu tấn than được nhập từ Lào về Quảng Trị.
Cửa khẩu quốc tế La Lay như đại công trường, nắng bụi bặm, mưa lầy lội, ảnh hưởng lớn đến tác nghiệp của lực lượng chức năng và hoạt động của doanh nghiệp.