Dự án đường dây 500 kV mạch 3 phải hoàn thành vào tháng 6/2024 nhưng nguy cơ chậm tiến độ do vướng quy định về chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng và thủ tục tác động vào rừng để mở đường thi công tạm. Theo số liệu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), diện tích rừng phần đường tạm của đường dây 500kV Quỳnh Lưu - Thanh Hóa gần 3,5 ha, đoạn Quảng Trạch - Quỳnh Lưu là hơn 6 ha.
Để gỡ vướng, Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn vừa trình Chính phủ dự thảo Nghị định cho phép tác động vào rừng để thi công các tuyến đường tạm và bãi tạm tập kết vật liệu.
Dự thảo quy định các dự án nguồn, lưới điện chỉ được tạm sử dụng rừng khi không thể bố trí diện tích đất khác. Phương án sử dụng cũng phải hạn chế tối đa diện tích rừng bị tác động, được điều tra, đánh giá hiện trạng diện tích, trữ lượng.
Với các khu bảo vệ nghiêm ngặt của rừng đặc dụng, phạm vi diện tích rừng có các loài thực vật rừng nguy cấp, quý hiếm sẽ không được sử dụng để thi công tạm. Sau khi thi công xong, rừng phải được phục hồi ngay trong mùa vụ trồng rừng gần nhất nhưng không quá 12 tháng.
Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định phê duyệt phương án tạm sử dụng rừng. Trường hợp diện tích này thuộc phạm vi quản lý của các bộ ngành, UBND cấp tỉnh xin ý kiến của bộ ngành chủ quản.
Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn đánh giá nhu cầu sử dụng tạm thời diện tích đất rừng là "rất cần thiết và cấp bách" do tính chất đặc thù của đường dây lưới điện. Phần lớn tuyến đường dây lưới điện đi vượt rừng, núi địa hình phức tạp nên các vị trí móng, cột điện nằm xa các tuyến đường giao thông hiện hữu. Để thi công, nhà thầu và chủ đầu tư cần phải làm các hạng mục tạm, gồm các tuyến đường tạm, bãi tạm tập kết vật tư, máy móc, thiết bị.
"Nếu không có các hạng mục tạm sẽ không thể thi công móng, cột, hệ thống dây truyền tải điện", cơ quan này cho hay.
Trước đó, Ban Chỉ đạo Nhà nước các chương trình, công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành năng lượng, EVN, các địa phương có dự án lưới điện đi qua đã có nhiều văn bản kiến nghị, đề xuất cho tạm sử dụng rừng để thực hiện các dự án lưới điện.
Tháng 2/2023, Chính phủ có Nghị quyết cho dự án 500 kV Monsoon - Thạnh Mỹ thí điểm tác động vào hơn 4 ha rừng tự nhiên tại Nam Giang (Quảng Nam) để làm một số công trình tạm phục vụ thi công.
Cùng đó, Chính phủ cũng giao Bộ này nghiên cứu, bổ sung quy định Nghị định số 156/2018. Yêu cầu này tiếp tục được Chính phủ đặt ra khi triển khai dự án đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) đến Phố Nối (Hưng Yên).
Tại chỉ thị 02 ngay sau Tết Nguyên Đán, Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn khẩn trương sửa đổi Nghị định 156, trong đó tập trung nội dung bổ sung quy định về việc tạm sử dụng rừng theo trình tự, thủ tục rút gọn. Thủ tướng yêu cầu Nghị định kịp ban hành trước ngày 28/2 để đường dây 500 kV mạch 3 Quảng Bình - Phố Nối đóng điện đúng kế hoạch, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.
Tại cuộc họp hôm 16/2, Bộ trưởng Công Thương tiếp tục đề nghị Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn báo cáo Thủ tướng sớm ban hành nghị định sửa đổi Nghị định 156 cho phép tác động vào rừng phục vụ thi công dự án. Trong lúc chờ nghị định này có hiệu lực, ông kiến nghị Chính phủ cho chủ trương để các địa phương được phép chuyển đổi đất rừng, đất nông nghiệp phục vụ thi công.
Đường dây 500 kV mạch 3 kéo dài gồm 4 dự án thành phần, có chiều dài 514 km nối từ Quảng Trạch (Quảng Bình) tới Phố Nối (Hưng Yên) với tổng vốn đầu tư khoảng 23.000 tỷ đồng (gần 1 tỷ USD). Các dự án này đều khởi công tháng 10/2023 và tháng 1/2024.
Phương Dung