Sáng 2-2, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chính phủ đã họp phiên thường kỳ tháng 1-2021, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp.
Có thể giãn cách xã hội ở Đông Triều
Báo cáo về tình hình dịch bệnh, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết sáng nay, Bộ Y tế đã ghi nhận thêm năm ca nhiễm COVID-19, trong đó ba ca ở Đông Triều (Quảng Ninh), một ở Cẩm Giàng (Hải Dương) và một ở Cầu Giấy (Hà Nội), nâng tổng số ca nhiễm từ ngày 28-1 đến nay lên 275 ca nhiễm.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long báo cáo tình hình phòng chống dịch COVID-19 tại phiên họp. Ảnh: VGP
Theo ông, virus lần này là một trong những biến chủng của Anh theo kết quả phân lập 11 mẫu của miền Bắc và một mẫu ở TP.HCM.
“Đây là chủng có khả năng lây nhiễm rất cao, thời gian lây nhiễm nhanh, tải lượng virus tăng gấp bốn lần so với trước đây. Thời gian đào thải mầm bệnh ra ngoài cũng rất cao. Tỉ lệ lây nhiễm tăng 70% so với trước nên thời gian ngắn đã lây rất nhanh” – ông Long nói.
Theo ông, ổ dịch tại Công ty Poyun (Hải Dương) đã xét nghiệm trên kháng nguyên và kháng thể. Trong 1.000 mẫu kháng thể thì phát hiện một trường hợp có kháng thể dương tính. Đến nay, luồng lây bệnh vẫn chưa rõ.
Ông cũng cho rằng Vân Đồn (Quảng Ninh) và Hải Dương chưa rõ nguồn lây nhưng đều là biến chủng của Anh. Mặc dù vậy, Hải Dương cơ bản đã ổn nhờ việc phong tỏa TP Chí Linh ngay lập tức.
Còn tại Quảng Ninh, người đứng đầu ngành Y tế cho biết mới đây đã phát hiện thêm ba ca nhiễm tại Đông Triều. “Có thể phải tiến hành giãn cách xã hội ở Đông Triều theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng và lấy mẫu diện rộng. Sáng nay, Bí thư Quảng Ninh cũng đã đến Đông Triều để theo dõi tình hình chống dịch” – ông Long nói.
Tại Hà Nội, ông cũng cho biết các trường hợp có liên quan đến ổ dịch ở Hải Dương và Quảng Ninh đang được khoanh vùng cách ly, lấy mẫu diện rộng. Ông thông tin: hôm qua Bộ Y tế đã làm việc với Hà Nội và cho rằng dịch ở Hà Nội có thể kéo dài hơn dự kiến vì lây nhiễm ở đây tương đối phức tạp.
Sớm xem xét cơ chế mua vaccine
Từ phân tích tình hình trên, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long yêu cầu người dân thực hiện nghiêm Chỉ thị 05 của Thủ tướng.
Đáng chú ý, do virus lây nhiễm chủ yếu qua không khí thay vì tiếp xúc gần như trước đây, nên ông Nguyễn Thanh Long kiến nghị Chính phủ yêu cầu bắt buộc toàn bộ người dân phải đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà. Nếu vi phạm sẽ xử lý vi phạm hành chính.
Những biện pháp khác ông tiếp tục kiến nghị thực hiện, như yêu cầu người dân khai báo y tế bắt buộc. Bởi theo ông, trước đây việc khai báo chỉ là khuyến khích nên tỉ lệ cài đặt còn hạn chế, do vậy phải làm nghiêm việc này.
“Khi truy vết ở Đông Triều thì F1 lên tới hàng nghìn người, rất khó truy vết. Do đó, việc khai báo y tế bắt buộc cần áp dụng với tất cả người dân” – ông Long nói.
Hạn chế tập trung đông người, đặc biệt là các sự kiện trong không gian kín cũng là một giải pháp mà Bộ trưởng Bộ Y tế đề nghị thực hiện. Bởi theo ông, dẫn chứng từ kinh nghiệm của Hải Dương, có thể thấy tốc độ lây nhiễm rất nhanh.
“Hải Dương có rất nhiều đám cưới là ổ dịch. Hay có trường hợp một xe chở 11 người thì đến 10 người bị nhiễm” – ông Long nói.
Ông cũng kiến nghị kiểm soát thật tốt tình hình phòng chống dịch tại các khu công nghiệp, nhà máy, bệnh viện, chung cư. Ông đề nghị tạm dừng một số lễ hội tập trung đông người không cần thiết.
Đối với các địa phương, ông đề nghị cần tăng cường năng lực lấy mẫu xét nghiệm. Bởi theo ông, bài học thành công của Đà Nẵng và Hải Dương chính là nhờ khoanh vùng, lấy mẫu xét nghiệm nhanh.
Ngoài các kiến nghị trên, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ hai vấn đề. Thứ nhất, kiến nghị Thủ tướng sớm xem xét tờ trình về cơ chế mua sắm vaccine. Theo đó, nhiều địa phương đề nghị sử dụng ngân sách địa phương để mua vaccine cho người dân như Hà Nội, Quảng Ninh.
Thứ hai, cần tăng kinh phí phòng chống dịch cho kế hoạch chống dịch với 30.000 ca mắc thay vì 10.000 ca mắc như trước đây.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu khai mạc phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1-2021. Ảnh VGP
Bàn việc đưa vaccine tới người dân ngay trong quý I
Trước đó, phát biểu khai mạc cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết kể từ ca lây nhiễm đầu tiên xuất hiện ở Hải Dương ngày 28-1, đến nay dịch bệnh đã lan sang 10 tỉnh, thành trong cả nước, gồm: Hải Dương, Quảng Ninh, Hà Nội, Gia Lai, Bắc Ninh, Bình Dương, Hòa Bình, Hải Phòng, Bắc Giang và TP.HCM.
Dịch xuất hiện trong quá trình diễn ra diễn ra Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII. Mặc dù vậy, ông Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, Bộ Y tế và các địa phương đã chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt bằng các biện pháp phù hợp. Đến nay, dù còn nhiều vấn đề nhưng có thể nói đã kiểm soát cơ bản dịch COVID-19.
Người đứng đầu Chính phủ cũng cho biết phiên họp lần này Bộ Y tế sẽ báo cáo về những giải pháp, chủ trương lớn trong phòng dịch, trong đó có việc đưa vaccine tới người dân trong thời gian tới. “Chúng ta có thể bàn đến việc đưa vaccine tới người dân ngay trong quý I. Chính phủ sẽ thảo luận về quyết sách này, không thể bỏ qua” – Thủ tướng nói.
Chỉ còn mấy ngày nữa là đến Tết Nguyên đán 2021, Thủ tướng đề nghị các địa phương phải chăm lo Tết cho người dân chu đáo, an toàn, đặc biệt là vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng phong tỏa do dịch.
“Chúng ta cần kiểm tra lại nguồn lực, từ cấp bộ, ngành trung ương đến các siêu thị của thành phố lớn. Các địa phương cần có biện pháp chuẩn bị nguồn hàng dồi dào, tránh đầu cơ, để người dân có một cái tết đầm ấm trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn ra” – ông Nguyễn Xuân Phúc nói.