Một năm sau cái chết của bác sĩ Lý Văn Lượng – “người thổi còi” cảnh báo COVID-19, người dân TP Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc) nói họ thấy biết ơn vị bác sĩ dám lên tiếng cảnh báo trước khi dịch bệnh chính thức được thừa nhận.
Bia tưởng niệm tạm thời “người thổi còi” Lý Văn Lượng tại lối vào Bệnh viện Trung ương Vũ Hán hôm 7-2-2020. Ảnh: REUTERS
Theo kênh Channel News Asia, ông Lý Văn Lượng, bác sĩ nhãn khoa tại Bệnh viện Trung ương Vũ Hán, trở thành một trong những nhân vật được quan tâm nhiều nhất trong những ngày đầu bùng phát dịch COVID-19 ở Vũ Hán cuối năm 2019. Khi đó, ông đã cố gắng báo động về sự xuất hiện của loại virus này. Tuy nhiên, ông đã bị cảnh sát khiển trách và coi những cảnh báo của ông là “lan truyền tin đồn”.
Ngày 7-2-2020, bác sĩ Lý (34 tuổi) qua đời do nhiễm COVID-19. Cái chết của ông khiến người dân thương tiếc và xuất hiện làn sóng giận dữ trên mạng xã hội.
Vài ngày sau đó, chuyên gia dịch tễ học hàng đầu Chung Nam Sơn của Trung Quốc đã rơi nước mắt vì ông Lý khi trả lời phỏng vấn hãng tin Reuters. Ông Chung gọi bác sĩ Lý là “anh hùng của Trung Quốc”.
Dù vậy, khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tôn vinh những “anh hùng” của “cuộc chiến tranh nhân dân” chống lại COVID-19 hồi tháng 9-2020 thì người ta không thấy có nhắc tới sự đóng góp của bác sĩ Lý.
Trong khi người dân sống tại những con phố xung quanh bệnh viện bác sĩ Lý từng làm việc nói rằng cuộc sống ở Vũ Hán gần như đã trở lại nhịp sống bình thường, họ vẫn dành những lời tôn kính đối với bác sĩ Lý vì hành động của ông.
“Anh ấy là người đầu tiên cảnh báo chúng tôi về loại virus này. Anh ấy có lẽ đã nghĩ tới chuyện tác động sẽ rất lớn nhưng vẫn báo động. Điều đó thật sự rất dũng cảm” – chủ một cửa hàng online Li Pan (24 tuổi) nói.
Ji Penghui, nhà thiết kế 34 tuổi nói anh đã nghe thấy cảnh báo của bác sĩ Lý vào những ngày đầu khi dịch mới bùng phát ở Vũ Hán và đã vội vàng mua khẩu trang trước khi giới chức công khai loại virus này.
“Công chúng rất công nhận anh ấy, và cá nhân tôi cho rằng anh ấy xứng đáng được nhận thêm những danh hiệu chính thức, thay vì bị đối xử như những gì anh ấy đã trải qua trong quá khứ” – Ji nói.
Anh Ji nói rằng chính phủ Trung Quốc đã phạm sai lầm trong giai đoạn đầu bùng phát dịch, nhưng đã ứng phó tốt sau đó.
Một nhóm chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đang ở Vũ Hán để nghiên cứu giai đoạn đầu khi dịch bùng phát ở đây và sắp sửa trình bày những phát hiện của họ, chuyên gia Dominic Dwyer thuộc nhóm chuyên gia WHO nói với Reuters hôm 5-2.
Nhóm chuyên gia WHO đã tới chợ hải sản Huanan, được cho là nơi khởi phát virus SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19, để rồi dẫn tới đại dịch lây nhiễm hơn 105 triệu người và giết chết gần 3 triệu người trên toàn cầu tính đến nay.
Chợ hải sản Huanan đã bị đóng cửa kể từ đầu năm 2020.
Nguồn gốc COVID-19 đã bị chính trị hóa cao độ. Một số nhà ngoại giao Trung Quốc và truyền thông nhà nước Trung Quốc thúc đẩy giả thuyết virus có lẽ bắt nguồn từ một nước khác.
Trong khi cụ ông Qian Wende 80 tuổi nói ông không biết virus rò rỉ từ đâu, ông xem bác sĩ Lý là một anh hùng.
“Chúng ta nên tưởng nhớ những đóng góp của bác sĩ Lý trong cuộc chiến chống đại dịch” – ông Qian nói.
