Mạ (mẹ, má) giọng phấn khởi, báo tin rau trong vườn tha hồ, ba mạ ăn không hết, con ăn mạ gửi. Mạ nói tiếp, hàng xóm nhà nào vườn cũng xanh mỡ màng bởi lũ qua phù sa đọng lại, hạt giống gieo xuống vài bữa là sắc xanh phủ lên đất.
Hoa khoe sắc trên vùng rốn lũ, thôn Trần Xá, Xã Hàm Ninh, Quảng Ninh, Quảng Bình. Ảnh: PHƯƠNG PHƯƠNG
Xuân về trên rốn… lũ
Vài ngày trước, chị Võ Thị Phương Chuyên, không giấu được niềm vui thông báo, ba con heo mà nhà hảo tâm tặng sau cơn lũ lớn hồi tháng 10 năm ngoái đã lớn nhanh.
Chị dự tính, tết này chị xuất chuồng để chuẩn bị tiền học phí cho đứa con gái đang học đại học tại Huế và chuẩn bị con giống tiếp tục gầy đàn, đặng phục hồi mất mát cả gia sản là bốn con bò và toàn bộ lúa thu hoạch từ vụ hè thu.
Gia tài còn sót của gia đình chị là mái nhà liêu xiêu, hiu quạnh giữa cánh đồng, vùng rốn lũ (thôn Trần Xá, xã Hàm Ninh, Quảng Ninh, Quảng Bình).
Chị kể: Gia sản nhà nông là con bò, bầy vịt, bồ lúa, vườn rau, ao cá ấy thế mà trận lũ lịch sử đã cuốn phăng mọi thứ gia đình chị cật lực gầy dựng bao năm. Chị bảo, quy luật đất trời, vùng này năm nào cũng hứng vài ba cơn lũ, của mất xót đến quặn lòng, mình gạt nước mắt gặng gượng đứng dậy cái đã.
Để sinh tồn, ngoài chăm đàn heo, chị còn trồng hàng trăm khóm cúc, hoa vạn thọ để kịp bán tết. Vườn hoa của chị đã phủ sắc xanh trên thớ phù sa lầy nhão đọng lại hôm nào. Hướng ra cánh đồng xa, chị nói đất năm nay thêm vị béo ngọt của phù sa chắc mùa màng bội thu.
"Người dân vùng lũ quê mình là vậy, lũ qua là bắt tay xới xáo lại ruộng vườn, cần mẫn tìm kế vượt khó, đặng lo chuyện học hành cho con cái để tính đường dài..."- chị nói.
Vẫn ám ảnh mãi hình ảnh hai con bò của chị bị chết chìm bên đống rơm, lúa vụ hè thu chưa kịp bán cũng bị thủy thần cuốn phăng nhưng giờ chị vui và cảm ơn các mạnh thường quân ở TP.HCM tặng cho ba con heo làm vốn làm gầy dựng lại.
Bến quê bên dòng Nhật Lệ. Ảnh: PHONG ĐIỀN
Hồi tháng 10 năm ngoái, bao làng quê thanh bình mạn miền Trung, chìm sâu trong đại hồng thủy và làng Trần Xá, nơi hợp lưu của ba con sông Kiến Giang, Nhật Lệ và Long Đại nước cuồn cuộn đổ về, vây làng ba ngày liền, nước lên chấm mái nhà...
Tình người trong lũ dữ
Rốn lũ làm những người con xa xứ, có tôi, âu lo đến tột cùng khi trang mạng của làng tràn ngập những tin nhắn cầu cứu trong màn đêm.
Cả nghìn tài khoản mạng xã hội từ khắp mọi miền của con dân vùng lũ trắng đêm ngóng vọng về quê nhà.
Những dòng nhắn khẩn thiết, nhà ông X có người già cần khẩn cứu, nhà bà Y con cái đều ở xa, nhờ bà con đến giúp. Những lời, cầu cứu khẩn thiết, những dòng tin hồi đáp ngắn gọn cứ thế truyền đi trong đêm. Trong thời khắc sinh tử ấy, nhiều con dân quê khóe mi cay cay, làn môi mằn mặn.
Lũ qua, làng quê hiện ra xác xơ. Lúc ngặt khó ấy, tình người, lòng hào hiệp thắp lên. Dòng người cứu trợ bất tận, từ mọi đất nước hướng về miền lũ dữ.
Mưu sinh nơi ngã ba sông Kiến Giang, Long Đại và Nhật Lệ. Ảnh: PHONG ĐIỀN
Những ngày đầu có mặt ở quê nhà, tôi thấy có nhiều đoàn xe tận vùng đất Mũi, từ miền biên viễn Lạng Sơn đầy ắp lương phẩm, đong đầy tình đồng bào cả nước sớt chia gánh nhọc nhằn trong cơn hoạn nạn.
Tôi cũng nghe lời sẻ chia chân tình từ các đoàn cứu trợ đoán định dân vùng ngập nặng phải mất năm đến bảy năm trời yên biển lặng, người dân mới đặng phục hồi lại vốn liếng đã bị lũ mang đi. Tôi cũng có chung cảm nhận như vậy.
Cơn cuồng nộ lướt qua, nơi hợp lưu của ba con sông Kiến Giang, Long Đại, Nhật Lệ, mùa này con nước lúc vơi lúc đầy hiền êm. Chiều bảng lảng nơi ngã ba sông ấy, bà con làm nghề trên sông nước vẫn cần mần kiếm mớ tôm, con cá để đong đầy phiên chợ mai soi bóng bên dòng Nhật Lệ.
Nhờ bàn tay chăm sóc của các mẹ, các chị trong làng, trăm hoa đua nở sáng đẹp một vùng quê. Ảnh: CTV
Những thớ phù sa mỡ màng đọng lại bên bờ kè nêm nếm thêm vị ngọt cho đất để vạt rau màu tốt tươi.
Ngoài kia, đồng làng những trà lúa vụ đông xuân gieo muộn đã kịp trải thảm xanh ngút ngàn.
Các bậc cao niên bên chén trà ấm mạn đàm về một vụ mùa trúng lớn do chuột bọ bị cuốn vùi ra biển cả, đất đai đượm hương phù sa. Chén rượu nồng đêm đông, nghe văng vẳng ngoài kia tiếng ếch nhái râm ran gọi bạn tình báo hiệu xuân lại về trên rốn…lũ.
