Những người làm việc ở các doanh nghiệp sẽ được đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc và khi hết tuổi lao động sẽ được hưởng lương hưu.
Với những người lao động tự do như người nội trợ, bán vé số, thợ hồ… thì có được tham gia BHXH không? Đóng phí như thế nào, quyền lợi ra sao?… Đây là những câu hỏi được nhiều bạn đọc quan tâm gửi đến Pháp Luật TP.HCM.
Cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) TP.HCM sẽ giải đáp những thắc mắc này của bạn đọc.
Người dân được nhân viên cơ quan bảo hiểm xã hội tư vấn về quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Ảnh: NGUYỄN HIỀN
Được chọn mức đóng, mức thấp là 5.000 đồng
. Bạn đọc Hải Vân: Cho tôi hỏi BHXH bắt buộc khác BHXH tự nguyện như thế nào? Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là những ai? Tôi 54 tuổi, bán vé số dạo (không có hợp đồng lao động gì) thì có được tham gia hay không?
+ BHXH TP.HCM: BHXH bắt buộc là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia.
BHXH tự nguyện cũng là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình.
Ngoài ra, khi tham gia BHXH tự nguyện thì người đóng sẽ được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng BHXH để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Theo quy định tại khoản 4 Điều 2 Luật BHXH 2014 thì người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Do vậy, bạn thuộc đối tượng được tham gia BHXH tự nguyện, khi tham gia thì bạn sẽ nhận chế độ hưu trí và tử tuất.
. Bạn đọc Thanh Tâm: Tôi được biết người tham gia BHXH tự nguyện được lựa chọn mức đóng. Vậy mức đóng BHXH tự nguyện hiện nay như thế nào và người dân có thể liên hệ cơ quan nào để đóng?
+ BHXH TP.HCM: Về mức đóng BHXH tự nguyện, căn cứ quy định tại Điều 9, Điều 10 Nghị định số 134/2015; Điều 8, Điều 9 Thông tư số 01/2016/TT-BLĐTBXH thì mức đóng BHXH hằng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn. Mức thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn. Mức cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.
Cụ thể, mức đóng BHXH tự nguyện thấp nhất hiện nay là 700.000 đồng x 22% = 154.000 đồng/tháng (tính ra mỗi ngày chỉ đóng khoảng 5.000 đồng).
Mức đóng BHXH tự nguyện cao nhất bằng 20 x 1.490.000 đồng x 22% = 6.556.000 đồng/tháng.
Người dân có thể liên hệ đến các cơ quan BHXH cấp huyện nơi cư trú (có thể nơi tạm trú hoặc thường trú) hoặc điểm thu, đại lý thu BHXH trên địa bàn mình ở.
Sáu quyền lợi khi tham gia
. Bạn đọc Ngọc Mai: Cho tôi hỏi người tham gia BHXH tự nguyện thì sẽ được hưởng những quyền lợi gì?
+ BHXH TP.HCM: Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng những quyền lợi sau đây:
Thứ nhất, nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi sẽ được hưởng lương hưu hằng tháng nếu tham gia đủ 20 năm đóng BHXH trở lên. Trường hợp người tham gia đã đủ tuổi hưu mà thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu hằng tháng.
Thứ hai, trường hợp người tham gia có thời gian đóng BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên hoặc người đang hưởng lương hưu chết thì người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở.
Thứ ba, trường hợp người đang đóng BHXH tự nguyện, đang bảo lưu thời gian đóng BHXH hoặc đang hưởng lương hưu chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần.
Thứ tư, người tham gia BHXH tự nguyện được cấp thẻ BHYT miễn phí khi đang hưởng lương hưu.
Thứ năm, người tham gia BHXH được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng BHXH tự nguyện theo tỉ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, cụ thể:
- Bằng 30% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo;
- Bằng 25% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ cận nghèo;
- Bằng 10% đối với các đối tượng khác.
Thời gian hỗ trợ tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH tự nguyện thực tế của mỗi người nhưng không quá 10 năm.
Thứ sáu, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng BHXH một lần nếu thuộc ba trường hợp sau đây: Tham gia chưa đủ 20 năm đóng mà không tiếp tục đóng BHXH; người tham gia ra nước ngoài định cư; người tham gia đóng BHXH trên 20 năm nhưng đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
Mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau: Được 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014; được hai tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
| Đóng một lần cho nhiều tháng tham gia BHXH tự nguyện . Bạn đọc Tuyết Vân: Có những phương thức nào để người tham gia BHXH tự đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất? + BHXH TP.HCM: Người tham gia BHXH tự nguyện có thể lựa chọn sáu phương thức đóng sau đây: Đóng hằng tháng; Đóng ba tháng một lần; Đóng sáu tháng một lần; Đóng 12 tháng một lần; Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá năm năm một lần; Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ tuổi để hưởng lương hưu nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu. |
