Bài học đắt giá từ việc đòi nợ không đúng cách
TAND TP.Hà Nội vừa mở phiên xét xử phúc thẩm vụ án Cướp tài sản do có kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của các bị cáo Nguyễn Quang Quân (SN 1994); Nguyễn Hoàng Anh (SN 2002, khi thực hiện hành vi phạm tội mới 16 tuổi 08 tháng 23 ngày) và Lê Hữu Bắc (SN 1993), cùng trú tại huyện Đông Anh, Hà Nội.
Ngoài ra, trong vụ án còn có 2 bị cáo khác không có kháng cáo.
Quá trình mở tòa, hành vi phạm tội của các bị cáo được tóm tắt theo bản án sơ thẩm như sau: Ngày 18/9/2019, anh Nguyễn Việt Long chơi cá độ bóng đá với Nguyễn Xuân Hoàng (SN 1995, ở Đông Anh, Hà Nội) và bị thua số tiền 26 triệu đồng. Hoàng đã nhiều lần đòi nhưng anh Long khất lần không trả.
Một buổi chiều muộn ngày 23/9/2019, Hoàng gặp Trần Văn Đạt tại quán bia ở thị trấn Đông Anh. Qua câu chuyện, Hoàng nhờ Đạt đòi tiền anh Long giúp mình, Đạt đồng ý.
Sau đó, Đạt gọi điện thúc giục anh Long trả tiền nhưng anh Long nói không nợ tiền Đạt rồi tắt máy.
Chiều cùng ngày, Trần Văn Đạt đi ăn nhậu cùng bạn bè, trong đó có Nguyễn Quang Quân, Lê Hữu Bắc, Nguyễn Hoàng Anh.
Lúc này, anh Long gọi điện thoại cho Đạt, hai bên tiếp tục đề cập đến việc nợ nần. Cuối cuộc điện thoại, Đạt hẹn anh Long đến quán bia và nói cho cả nhóm biết về việc có người nhờ Đạt đòi nợ anh Long.
Khoảng 3 tiếng sau, anh Long có mặt tại quán bia và vào ngồi cùng Đạt. Anh Long nhận là nợ của Hoàng 26 triệu đồng, chứ không nợ Đạt. Hai bên lời qua tiếng lại dẫn tới ẩu đả.
Một lúc sau, chủ nợ cũng đến quán bia. Lo sợ bị đánh, anh Long bảo Hoàng “có chiếc xe máy, mang đi cầm gán nợ”. Tuy nhiên, anh Hoàng không đồng ý và bảo Long mang xe về, khi nào có tiền thì trả sau.
Thế nhưng anh Long nhất quyết để lại chìa khóa và xe rồi đi về. Hoàng Anh gửi lại xe của anh Long tại quán bia rồi cả bọn đi về.
Trung tâm pháp y Hà Nội kết luận tỷ lệ tổn hại sức khỏe của anh Nguyễn Việt Long là 01%.
Các bị cáo trong vụ ẩu đả tại quán bia lần lượt bị bắt giữ và đưa ra xét xử về tội Cướp tài sản.
Trong số này, Nguyễn Quang Quân và Lê Hữu Bắc bị TAND huyện Đông Anh tuyên phạt 7 năm tù; Nguyễn Hoàng Anh bị xử phạt 3 năm 6 tháng tù về tội Cướp tài sản.
Sau phán quyết của tòa cấp sơ thẩm, 3 bị cáo Quân, Bắc và Hoàng Anh có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, được hưởng án treo.
Phán quyết cuối cùng
Tại phiên tòa phúc thẩm, các bị cáo Nguyễn Quang Quân, Lê Hữu Bắc, Nguyễn Hoàng Anh đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình đúng với nội dung bản cáo trạng và bản án sơ thẩm đã quy kết.
Bị cáo Quân và Hoàng Anh giữ nguyên yêu cầu kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, được hưởng án treo; Bị cáo Bắc đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt.
Là người bào chữa cho bị cáo Nguyễn Hoàng Anh trong vụ án này, 2 luật sư Phan Kế Hiền và luật sư Nguyễn Hồng Tâm, thuộc công ty luật Bảo Tín (đoàn Luật sư TP.Hà Nội) đã đề nghị HĐXX xem xét cho bị cáo các tình tiết giảm nhẹ, cụ thể: Bị cáo là người đi gửi xe máy của anh Long tại quán bia, nhằm tránh gây thiệt hại cho phía bị hại; Hành vi của Hoàng Anh gây thiệt hại không lớn, vai trò thấp, thứ yếu trong vụ án; Thương tích của bị hại chỉ 1%. Chưa kể, bị cáo phạm tội lần đầu, thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; bị cáo chưa thành niên, chưa nhận thức được sai phạm; Phía bị hại có một phần lỗi vì nợ tiền nhưng chưa trả...
Do vậy, các luật sư đề nghị HĐXX áp dụng cho bị cáo được hưởng mức án thấp hơn án sơ thẩm tuyên phạt, đồng thời cho bị cáo được hưởng án treo.
Đồng tình với quan điểm bào chữa của luật sư, HĐXX phúc thẩm nhận định, bị cáo Hoàng Anh khi phạm tội là người chưa thành niên, hiện đang học lớp 12, tuổi đời còn trẻ nên không cần thiết phải cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội, cho bị cáo được cải tạo tại địa phương, dưới sự giám sát của chính quyền địa phương cũng đủ cải tạo bị cáo trở thành người có ích cho xã hội.
Đối với 2 bị cáo Nguyễn Quang Quân và Lê Hữu Bắc, HĐXX phúc thẩm nhận thấy, các bị cáo phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, phạm tội với vai trò thứ yếu, nhân thân tốt nên chấp nhận kháng cáo, giảm nhẹ một phần hình phạt cho các bị cáo.
Vì các lẽ trên, TAND TP.Hà Nội quyết định giảm 2 năm tù cho bị cáo Nguyễn Quang Quân và Lê Hữu Bắc, theo đó các bị cáo chỉ còn phải chấp hành hình phạt 5 năm tù về tội Cướp tài sản.
Riêng bị cáo Nguyễn Hoàng Anh được giảm án còn 2 năm 6 tháng tù, cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 5 năm, kể từ ngày tuyên án phúc thẩm.
Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 2 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.