Trong bối cảnh Bitcoin tăng và giảm đột ngột, thái độ của Elon Musk có tác động lớn đến giá trị của đồng tiền ảo, phần lớn đến từ sức ảnh hưởng cá nhân. CEO Tesla và Space X nhận được sự quan tâm tương tự mà mọi người từng dành cho Steve Jobs. Trong đó, tham vọng lật đổ ngành giao thông vận tải bằng năng lượng mới, nhập cư lên sao Hỏa và du hành giữa các vì sao là sự khác biệt giúp Musk tạo điểm nhấn.

Tiếp nối "niềm tin" vào Musk, các nhà đầu tư bán lẻ đã mua cổ phiếu Tesla, sau đó thêm Bitcoin. Thực tế, các nhà đầu tư mua cổ phiếu Tesla với giá khoảng 20 USD vào năm 2010 giờ đây đều đã trở thành triệu phú. Nhưng Bitcoin không phải là Tesla, Musk đang "chơi với lửa",và các nhà đầu tư bán lẻ có khả năng trở thành một tấm bia đỡ đạn.

“Nhà đầu cơ” Elon Musk

Với khẩu hiệu thay đổi thế giới, Musk không chỉ giành được sự nhiệt tình về vốn mà còn được nhiều nhà đầu tư bán lẻ chú ý hơn. Và những người này sẽ tiếp bước ông xâm nhập vào lĩnh vực tiền kỹ thuật số.

Ngày 4/2/2021, Musk đã đề cập đến tiền điện tử Dogecoin 6 lần trong một ngày trên Twitter. Sau đó, giá của nó tăng nhanh chóng 60%, đạt 10 tỷ USD, đứng thứ 8 trên thế giới.

Ảnh hưởng của Musk trong lĩnh vực Bitcoin cũng được chứng minh nhiều lần. Vào ngày 19/1, Musk nhanh chóng thay đổi hồ sơ Twitter của mình thành "bitcoin", khiến giá Bitcoin tăng hơn 14% trong vòng nửa giờ.

Đây chỉ là một trong những bước tạo đà để Musk trực tiếp đẩy Tesla vào lĩnh vực này. Theo các tài liệu mà Tesla đệ trình lên Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC), vào tháng 1/2021, Tesla đã mua số Bitcoin trị giá 1,5 tỷ USD. Đồng thời, Tesla hy vọng sẽ dùng Bitcoin làm phương thức thanh toán và sử dụng tiền kỹ thuật số để định giá, cũng như bán các sản phẩm.

Giải thích của Musk cho điều này, mặc dù khoản đặt cược 1,5 tỷ USD là một khoản đầu tư rủi ro, nhưng “khi lãi suất thực của đồng tiền pháp định là âm, thì chỉ những kẻ ngu ngốc mới không nhìn ra chỗ khác”. Theo Musk, Bitcoin gần như vô nghĩa như đấu thầu hợp pháp, nhưng việc nắm giữ Bitcoin tốt hơn một chút so với việc giữ tiền mặt. Sự khác biệt tinh tế giữa hai loại khiến Bitcoin trở thành tài sản tốt hơn.

Đối với Tesla, 1,5 tỷ USD Bitcoin không phải là "vô nghĩa". Chỉ trong một tháng, khoản đầu tư 1,5 tỷ USD của Tesla vào Bitcoin đã trở thành 2,1 tỷ USD. Lợi nhuận thu được có thể so sánh với lợi nhuận ròng năm 2020 của Tesla là 721 triệu USD. Nếu tính theo giá Bitcoin đã phá mốc 50.000 trước đó thì thu nhập đã vượt quá lợi nhuận của Tesla trong một năm.

Song việc Musk đẩy giá nền tảng tiền kỹ thuật số lên cao cũng khiến người ta nghi ngờ. Gần đây, nhà kinh tế học người Mỹ Nuriel Roubini đã thẳng thắn tuyên bố rằng trước khi Tesla đầu tư vào tiền điện tử, tweet của Musk về Bitcoin là một hành vi "thao túng thị trường".

Ông hy vọng rằng chính phủ Mỹ sẽ điều tra Musk. Hai năm trước, Musk đã bị SEC kiện vì “gây hiểu lầm cho các nhà đầu tư” vì đề cập đến vấn đề tư nhân hóa trên Twitter, Musk phải từ chức Chủ tịch Tesla và trả 20 triệu USD tiền phạt.

Một trò chơi nguy hiểm

Đầu cơ tiền ảo được coi là một trò chơi nguy hiểm và tốc độ của các vụ sập nhanh hơn tưởng tượng. Khi giá Bitcoin giảm mạnh, Musk và Tesla không thể đứng ngoài cuộc.

Ngày 22/2, giá cổ phiếu của Tesla đóng cửa giảm 8,55%, tạo ra mức giảm lớn nhất tính từ giữa năm 2020. Ngày hôm sau, cổ phiếu Tesla giảm hơn 7% trong giao dịch tiền thị trường. Sau khi giá cổ phiếu lao dốc, giá trị tài sản ròng của Musk giảm 15,2 tỷ USD, đồng thời ông cũng trao lại ngôi vị người giàu nhất thế giới cho người sáng lập Amazon Bezos.

Lợi nhuận đầu tư của Bitcoin rất bắt mắt và lợi nhuận do đầu cơ mang lại giúp Tesla hỗ trợ dữ liệu lợi nhuận, nhưng sự biến động cao của Bitcoin cũng mang lại những rủi ro khó lường cho Tesla.

Dalio, người sáng lập Quỹ Bridgewater, từng nói rằng “Bitcoin là một phát minh ma quái”, ông nói rằng sẽ coi tiền điện tử như một lựa chọn đầu tư cho các quỹ mới để cung cấp cho khách hàng sự bảo vệ trước sự mất giá của tiền pháp định.

Nhưng không thể bỏ qua việc các đối thủ cũng bày tỏ quan điểm về lý thuyết bong bóng Bitcoin. Nhà kinh tế David Rosenberg của Rosenberg Research từng cho rằng xu hướng parabol của Bitcoin trong một khoảng thời gian ngắn như vậy là rất bất thường.

Ngoài lý thuyết bong bóng, Bitcoin còn được coi là một loại tài sản đầu cơ có rủi ro cao. Bốn đợt bong bóng mà Bitcoin trải qua trong quá khứ là sự phóng đại nhất. Bitcoin đã giảm mạnh từ gần 20.000 USD xuống mức định giá thấp là 3.164 USD trong vòng một năm.

Đồng thời, Bitcoin vẫn trôi nổi trong vùng xám và chưa thể được điều chỉnh. Hiện tại, Bitcoin không thể chứng minh tính ổn định và hoàn thiện của các chức năng; nó có thể dễ dàng được sử dụng cho các hoạt động bất hợp pháp như rửa tiền, gây quỹ... dẫn đến những lo ngại về luật pháp.

Trong khi đó, Tesla vẫn trong tình trạng cần rất nhiều tài chính. Dù mang về 12,3 tỷ USD thông qua 3 khoản tài trợ vào năm 2020, nhưng họ phải tăng cường sản xuất và bán hàng ở giai đoạn mở rộng nhanh chóng.

Mặc dù có lãi trong nhiều quý liên tiếp nhưng dòng tiền của Tesla chưa đủ. Báo cáo tài chính cho thấy dòng tiền tự do của Tesla sau khi trừ đi các khoản chi tiêu vốn trong năm 2020 là 2,8 tỷ USD và dòng tiền tự do trong quý 4 đạt 1,9 tỷ USD. Thật ngạc nhiên khi Musk đầu tư 1,5 tỷ USD vào thị trường Bitcoin thay vì đầu tư vốn hoặc chi cho R&D.

Vậy nên, đầu tư vào tiền mã hóa giống như Musk đang đùa với lửa, ông có thể "châm lửa" đưa bản thân và Tesla vào bờ vực thẳm.

Phong Vũ