Chuỗi cung ứng toàn cầu, vốn bị ảnh hưởng nặng nề do đại dịch COVID-19, đang phải đối mặt với tình trạng đứt gãy nghiêm trọng hơn và chi phí tăng cao khi ngành vận tải hàng không bị tác động ảnh hưởng bởi các lệnh cấm không phận tại Nga và châu Âu.

Giao thông vận tải giữa châu Âu và các điểm đến ở Bắc Á như Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc đang trở nên đặc biệt khó khăn do các lệnh cấm bay được áp đặt như là biện pháp trả đũa giữa Nga và các nước châu Âu.

Các hãng hàng không châu Âu bị cấm bay qua khu vực Siberia của Nga và ngược lại các hãng hàng không Nga cũng bị cấm bay đến châu Âu.

Các hãng hàng không như Lufthansa của Đức, Air France KLM của Pháp, Finnair của Phần Lan và Virgin Atlantic Na Uy đã hủy các chuyến bay chở hàng đến các quốc gia Bắc Á do không phận đóng cửa, trong khi đó các hãng chuyên vận chuyển hàng hóa như AirBridgeCargo Airlines của Nga và Cargolux của Luxembourg cũng chịu ảnh hưởng bởi các lệnh cấm này.

Tuy nhiên, các hãng hàng không lớn của châu Á như Korean Air Lines của Hàn Quốc và ANA Holdings của Nhật Bản cũng như các hãng hàng không Trung Đông vẫn được bay qua không phận của Nga.

Ông Frederic Horst, Giám đốc điều hành của hãng Cargo Facts Consulting cho biết các hãng hàng không vận chuyển khoảng 20% lượng hàng hóa trên thế giới đang bị ảnh hưởng bởi các lệnh cấm trên.

Ông Horst cho rằng 1/4 lượng hàng hóa vận chuyển qua đường hàng không giữa châu Á và châu Âu cần được vận chuyển bằng hình thức thay thế. Mặc dù tuyến bay qua khu vực Đông Nam Á, Nam Á hay Trung Đông là một lựa chọn, song phương án này không đủ để đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Theo Hiệp hội Vận tải hàng không quốc tế (IATA), trong tháng 12/2021, cước phí vận tải hàng không đã tăng gấp 150% so với năm 2019. Điều này làm gia tăng gánh nặng lạm phát, ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp và các nền kinh tế trên thế giới.

Do đó, các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga liên quan đến chiến dịch quân sự đặc biệt của nước này tại Ukraine được cho là sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo IATA, nhu cầu vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không trong năm 2021 cao hơn 6,9% so với mức trước đại dịch COVID-19 năm 2019 do ngành thương mại điện tử tăng trưởng mạnh trong thời kỳ đại dịch và tình trạng thiếu container vận tải cũng như tắc nghẽn cảng biển khiến nhiều sản phẩm cần được vận chuyển qua đường hàng không.

Các nhà phân tích nhận định các tuyến vận tải hàng không châu Á-Bắc Mỹ sẽ ít bị ảnh hưởng hơn các tuyến châu Âu do nhiều hãng vận tải sử dụng cảng hàng không Anchorage tại bang Alaska (Mỹ) làm nơi trung chuyển hàng hóa.