Theo Quyết định 49/2011/QĐ-TTg, từ ngày 1-1-2022, các loại ôtô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới đều phải đạt tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5). Hàng chục ngàn ôtô tiêu chuẩn Euro 5 với hàng trăm kiểu loại đã được bán ra trong 2 tháng qua nhưng xăng Euro 5 lại khá hiếm trên thị trường.

Xăng đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5 (xăng RON 95-V) hiện chỉ được một doanh nghiệp (DN) là Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cung ứng với số lượng ít. Độ phủ của cây xăng, cửa hàng xăng dầu tiêu thụ mặt hàng RON 95-V rất hạn chế, chủ yếu tập trung ở các thành phố lớn.

Theo thông báo của Petrolimex, TP Hà Nội chỉ có 17 cửa hàng, TP Đà Nẵng có 11 cửa hàng và TP HCM có 120 cửa hàng cung ứng xăng RON 95-V. Tuy vậy, khi kiểm tra ứng dụng (app) của Petrolimex vào ngày 4-3, tại TP HCM thực tế chỉ có khoảng 30 cửa hàng có sản phẩm xăng RON 95-V.

Theo tìm hiểu của phóng viên, DN chưa thể nhanh chóng triển khai bán xăng RON 95-V là do gặp khó khăn về việc mở rộng mặt bằng các cửa hàng xăng dầu để đặt thêm trụ bơm, bồn chứa. Cửa hàng xăng dầu có thể phải cắt bỏ một mặt hàng xăng dầu khác để thay thế bằng RON 95-V, đồng nghĩa với việc cửa hàng có nguy cơ sụt giảm doanh số bởi xăng RON 95-V có giá bán cao hơn RON 95-III nên khó tiêu thụ hơn.

Đại diện một DN kinh doanh xăng dầu cho hay hiện chưa có quy định bắt buộc đầu mối xăng dầu phải kinh doanh xăng RON 95-V. Mặt khác, 70% sản lượng xăng dầu trên thị trường có nguồn gốc từ các nhà máy lọc dầu trong nước, trong khi các nhà máy này chỉ sản xuất được xăng dầu đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 2, Euro 3.

"DN muốn bán xăng tiêu chuẩn Euro 5 thì phải tìm nguồn nhập khẩu nhưng đặt hàng vào thời điểm này rất khó do tình hình địa chính trị thế giới đang căng thẳng và hàng loạt lệnh trừng phạt kinh tế ảnh hưởng đến nguồn cung cũng như giá dầu khí. Dễ hiểu vì sao hầu hết DN đầu mối xăng dầu chưa mặn mà triển khai bán xăng RON 95-V dù thị trường bắt đầu có nhu cầu" - đại diện DN xăng dầu nêu trên giải thích.

Ông Đào Công Quyết, đại diện Hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA), cho biết từ đầu năm 2022, khi các hãng rục rịch đưa nhiều mẫu xe đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5 ra thị trường, VAMA đã có kế hoạch phối hợp với Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam (VINPA) mở rộng mạng lưới cung cấp nhiên liệu đạt tiêu chuẩn tương ứng nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường. VAMA và VINPA hướng tới hỗ trợ người tiêu dùng dễ dàng tìm kiếm địa điểm bán nhiên liệu phù hợp tiêu chuẩn phương tiện thông qua chỉ dẫn của các DN kinh doanh xăng dầu.

"Xăng đạt tiêu chuẩn Euro 5 có yêu cầu kỹ thuật cao hơn hẳn so với xăng có mức tiêu chuẩn thấp hơn. Nếu ôtô tiêu chuẩn khí thải mức 5 sử dụng nhiên liệu không tương ứng thì có thể dẫn đến hư hỏng một số chi tiết như kim phun nhiên liệu, hệ thống DPF (hệ thống lọc hạt của động cơ diesel), cảm biến ôxy dải rộng… Ngoài ra, xăng không đạt tiêu chuẩn còn làm giảm tuổi thọ động cơ hoặc tăng tiêu hao nhiên liệu" - đại diện VAMA lưu ý.