Chiều 16/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tài nguyên và môi trường.

Nội dung được nhiều đại biểu quan tâm chất vấn là tình trạng lợi dụng việc trả giá trong các phiên đấu giá đất với mức giá vượt xa giá trị của thị trường để đẩy giá đất các khu vực lân cận lên cao nhằm mục đích trục lợi cá nhân.

Tham gia trả lời chất vấn về giải pháp thu thuế chuyển nhượng bất động sản, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan thuế phối hợp với chính quyền địa phương và các Bộ, ngành thu thuế bất động sản đúng với giá chuyển nhượng.

Theo đó, Bộ trưởng cho biết qua rà soát 85.000 bộ hồ sơ chuyển nhượng bất động sản trong nửa đầu tháng 1, số thuế tăng thu được là 222 tỷ đồng.

"Vì vậy thời gian tới sẽ tập trung thanh tra các hồ sơ thuế còn nghi vấn về việc chuyển nhượng không đúng với giá kê khai theo luật thuế để xử lý theo quy định, kể cả các dự án bất động sản", ông Phớc nói.

Nêu quan điểm về đấu giá đất, ông Phớc nhấn mạnh cần siết lại các quy định về đấu giá đất để đảm bảo đấu giá chặt chẽ hơn.

“Trước hết, phải xác định năng lực của nhà đầu tư, chỉ có nhà đầu tư có năng lực mới có khả năng thanh toán và thực hiện được dự án. Thứ nữa phải tăng tiền đặt cọc và gửi ở tài khoản của Hội đồng đấu giá quản lý, để nếu trường hợp doanh nghiệp bỏ cọc thì tiền này không được rút lại.

Về thời gian nộp tiền đặt cọc cần ngắn hơn. Bên cạnh đó, cam kết thực hiện mục tiêu đấu giá cũng cần quy định chặt chẽ hơn, tránh việc đấu giá xong rồi thì nhà đầu tư "om" đất hàng năm trời không đầu tư sử dụng, tạo nên lãng phí cho cả xã hội”, Bộ trưởng Bộ Tài chính đề xuất.

Bộ trưởng nhấn mạnh phải cân đối được giữa mục tiêu trước mắt và mục tiêu lâu dài, mục tiêu lâu dài là khi đấu giá xong, công trình được hoàn thành, như vậy sẽ thu hút được lao động, tăng được GDP và đóng nộp ngân sách đầy đủ, tạo được việc làm. Còn mục đích trước mắt là thu được tiền.

Về thu hồi đất, khi nhà nước thu hồi phục vụ lợi ích công cộng, lợi ích an ninh quốc gia, chỗ nào thỏa thuận là phải theo thỏa thuận, còn nhà nước thu hồi khi đủ điều kiện thì đền bù theo giá của nhà nước.

Về giá khởi điểm đấu giá đất, Bộ trưởng Tài chính cho rằng cần sửa đổi, nếu không việc xác định giá đất đấu giá vẫn không chính xác, không nhất quán. Theo Nghị định 44 và Thông tư 36 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, có 5 phương pháp xác định giá đất, là so sánh, thặng dự, chiết khấu, thu nhập và số. Nhưng với dự án đầu tư mới chỉ sử dụng 3 phương pháp xác định giá là thặng dư, bảng giá đất, so sánh.

"Nếu lấy giá giả định, doanh thu giả định để tính giá thì không chính xác, cần sửa. Nếu không sửa thì vẫn vi phạm, các đoàn thanh tra vào thì mỗi đoàn sẽ kết luận một kiểu", ông nêu.

Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng nhận định việc thực hiện đất giao xong cho nhà đầu tư, Nhà nước mới thu tiền theo Nghị định 45 đang tạo ra lỗ hổng trong vấn đề quản lý đất đai.

“Ông cha ta đã nói tiền trao cháo múc, nhưng với Nghị định 15 Nhà nước đã giao đất trước cho nhà đầu tư, trong trường hợp nhà đầu tư bán lẻ thu tiền của dân nhưng không đưa nộp tiền cho ngân sách mà đưa tiền đó đi đầu tư, nếu gặp rủi ro, thua lỗ thì nguy cơ là rất lớn”, Bộ trưởng giải thích và đề xuất cần sửa đổi quy định để bịt lỗ hổng này.