Nền kinh tế lớn nhì thế giới đang tìm cách bảo vệ tăng trưởng và chuỗi cung ứng trong khi vẫn áp dụng các chính sách phong tỏa ngặt nghèo để chống Covid-19. Foxconn là trường hợp điển hình nhất. Công ty này đã được phép nối lại một phần hoạt động tại Thâm Quyến hôm 16/3 bằng cách triển khai hệ thống sản xuất khép kín. Theo đó, công nhân được đưa đón hai chiều từ ký túc xá do công ty quản lý đến nhà máy, và phải xét nghiệm thường xuyên.

Zhen Ding Technology - nhà sản xuất bảng mạch in của Đài Loan, đang vận hành chu trình khép kín trong nhà máy. Một công ty thiết bị y tế giấu tên tại Thâm Quyến cũng làm tương tự.

Hệ thống khép kín này nhằm cách ly công nhân khỏi sự lây nhiễm từ bên ngoài. Nó cũng đang được áp dụng ở Đông Quan, một trung tâm sản xuất giày dép, đồ chơi và hàng dệt may xuất khẩu. Hôm 17/3, giới chức Thâm Quyến cho biết các nhà máy sẽ dần dần được tiếp tục sản xuất một cách "có trật tự".

Với việc các nhà kinh tế ngày càng cảnh báo về tác động của chiến lược Zero Covid, giải pháp này được kỳ vọng giúp Trung Quốc duy trì động cơ tăng trưởng trong khi vẫn giữ được quan điểm chống dịch. Thâm Quyến bắt đầu phong tỏa từ ngày 13/3. Khoảng 17,5 triệu cư dân nơi đây không thể rời đi vì những lý do không cần thiết. Các khu vực lân cận tiếp tục duy trì chính sách cách ly mọi trường hợp nhiễm Covid-19 bị phát hiện.

Paul Donovan -kinh tế trưởng toàn cầu của UBS đánh giá các bong bóng sản xuất khép kín trong nhà máy sẽ giúp tác động kinh tế "giảm đáng kể". "Vấn đề là mọi người nghe thấy từ 'phong tỏa' và nghĩ ngay đến những gì xảy ra năm 2020. Đó không phải là những gì đang xảy ra bây giờ", ông nói.

Trong những ngày đầu đại dịch, Trung Quốc đã phong tỏa tâm chấn đầu tiên là Vũ Hán, khiến các ngành công nghiệp và sản xuất trong thành phố phải đóng cửa trong nhiều tháng.

Tuy nhiên, khi đợt bùng phát đã được kiểm soát, Vũ Hán bắt đầu triển khai các động thái tương tự như như cách làm hiện tại ở Thâm Quyến. Ví dụ, nhà sản xuất máy tính Lenovo đo nhiệt độ của công nhân nhiều lần trong ngày và cách ly để xét nghiệm. Các biện pháp như vậy đã giúp Trung Quốc vượt qua nhanh chóng ảnh hưởng kinh tế ban đầu của đại dịch.

Nhằm ổn định thị trường tài chính và kích thích nền kinh tế, hôm 16/3, Trung Quốc cho biết việc kiểm soát đại dịch nên được phối hợp với phát triển kinh tế. Các bình luận được đưa ra tại một cuộc họp gần đây của giới chức tài chính Trung Quốc đã nhấn mạnh chính sách chống dịch cần được điều chỉnh để giảm thiểu gián đoạn cho hoạt động kinh doanh.

Hệ thống khép kín trong nhà máy ở Thâm Quyến có vẻ tương tự quy trình bong bóng mà Trung Quốc đã áp dụng trong Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh hồi tháng 2. Thời điểm đó, các vận động viên và nhân viên liên quan được giữ tách biệt với công chúng. Họ chỉ được phép đi lại giữa các địa điểm thể thao và khách sạn thông qua phương tiện vận chuyển chỉ định. Hệ thống này đã thành công trong việc ngăn chặn bất kỳ sự lây lan Covid nào từ sự kiện.

Đã có nhiều cuộc thảo luận về việc tái tạo "bong bóng Olympic "cho một số sự kiện, đặc biệt là cho người nước ngoài đến đây mà không cần cách ly tại khách sạn. Đây hiện là bắt buộc đối với tất cả khách ngoại quốc.

Michael Hart, Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Trung Quốc, cho biết các công ty thành viên đã đề xuất thiết lập mô hình này. Các nhân viên kỹ thuật và chuyên gia đào tạo từ nước ngoài có thể bay đến Trung Quốc và làm việc cùng người dân địa phương sau một thời gian xét nghiệm âm tính.

"Tôi chưa biết công ty nào có thể thực hiện điều này, nhưng chúng tôi hy vọng những thứ như thế này có thể được phê duyệt tùy từng trường hợp, nhằm thay thế các hạn chế cách ly hiện tại", ông Hart nói .

Trung Quốc đã ngăn chặn đại dịch trong hai năm qua bằng cách kết hợp việc khép kín biên giới, bắt buộc cách ly tất cả các trường hợp dương tính và xét nghiệm hàng loạt. Tuy nhiên, các biến thể dễ lây lan như Omicron đang thách thức cách làm này.

Các ổ dịch bùng phát thường xuyên hơn, trong khi phần còn lại của thế giới đã mở cửa. Trong tuần qua, Trung Quốc đã áp đặt nhiều đợt phong tỏa hơn bất kỳ thời điểm nào trong đại dịch, lên Thâm Quyến, thành phố Lang Phường gần Bắc Kinh, thành phố Trường Xuân ở phía đông bắc và sau đó là cả tỉnh Cát Lâm.

Nomura và Morgan Stanley cho rằng cách tiếp cận này của Trung Quốc đã giúp họ có tử vong thấp nhất toàn cầu, nhưng lại làm giảm triển vọng tăng trưởng của đất nước.

Louis Kuijs, Nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại S&P Global Ratings, cho biết hệ thống khép kín có thể giúp các nhà sản xuất đơn lẻ tiếp tục hoạt động hạn chế trong đại dịch. Tuy nhiên, chưa chắc đây sẽ được chọn là mô hình tiếp cận tổng thể của Trung Quốc đối với hoạt động chống dịch.

"Hầu hết mọi người ở Trung Quốc không làm việc trong các nhà máy, mà ở các văn phòng, cửa hàng, nhà hàng và những nơi tương tự. Ở những nơi làm việc như vậy, việc thiết lập một bong bóng khép kín sẽ khó hơn nhiều", ông đánh giá.

Giải pháp khép kín là cũng có thể không phải là "thuốc chữa bách bệnh" cho sản xuất nếu việc phong tỏa làm ngưng trệ hoạt động hậu cần và giao hàng. Công ty logistics 4PX cho biết đã ngừng nhận bưu kiện từ Thâm Quyến do các hạn chế của lệnh phong tỏa. Wang Xin, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử xuyên biên giới Thâm Quyến cũng thừa nhận hầu hết các nhà bán lẻ trực tuyến đã bị gián đoạn hoạt động.

Phiên An (theo Bloomberg)