Những người suy giảm miễn dịch là nhóm đối tượng được khuyến khích tiêm kháng thể đơn dòng Evusheld ngừa COVID-19. Ảnh: BVĐK Tâm Anh

Theo PGS.TS.BS Trần Quang Bính, giám đốc chuyên môn BVĐK Tâm Anh TP.HCM, kháng thể đơn dòng Evusheld không thay thế vắc xin phòng COVID-19 cho cộng đồng, mà chỉ hướng tới những người có suy giảm miễn dịch hoặc không có khả năng đáp ứng miễn dịch thỏa đáng, hoặc không sinh đầy đủ kháng thể sau khi đã tiêm đủ liều vắc xin.

Evusheld được nghiên cứu và sản xuất bởi hãng dược phẩm AstraZeneca (Vương quốc Anh - Thụy Điển), đơn vị đã cung cấp hàng trăm triệu liều vắc xin phòng COVID-19 trên toàn cầu kể từ khi đại dịch bùng phát.

"Từ hơn 1.500 kháng thể của người khỏi bệnh COVID-19 trên khắp thế giới, các nhà khoa học đã chọn ra 2 kháng thể có hoạt lực mạnh nhất để tạo ra Evusheld. Đây là loại kháng thể đơn dòng dự phòng COVID-19 đầu tiên trên thế giới được FDA cấp phép", vị này nhấn mạnh.

Cũng theo PGS Trần Quang Bính, hiện nay, nhiều quốc gia như Mỹ, Pháp, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, Bahrain… đã phê duyệt cho phép sử dụng Evusheld khẩn cấp nhằm bảo vệ kịp thời nhóm người dễ bị tổn thương trước COVID-19.

"Với sự hỗ trợ của Bộ Y tế, AstraZeneca Việt Nam, chúng tôi cảm thấy may mắn và rất vui khi có thể mang thêm ‘vũ khí’ này về Việt Nam, góp phần bảo vệ những nhóm người dễ bị tổn thương trước đại dịch", PGS Trần Quang Bính nói thêm.

Các số liệu thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã ước tính hiện thế giới có khoảng 2% dân số thuộc nhóm dễ bị tổn thương trước COVID-19 do bị suy giảm miễn dịch vừa và nặng như người mắc HIV, ung thư, ghép tạng (ghép tim, ghép gan, ghép thận), dùng corticoid liều cao, kéo dài... Tại Việt Nam, theo thống kê của Bộ Y tế, cả nước hiện có gần 230.000 người nhiễm HIV; 6.100 ca ghép tạng (5.700 ca ghép thận chiếm gần 94%, 316 ca ghép gan hơn 5%...); 182.563 ca mắc mới ung thư…

Theo các chuyên gia, nhóm người "nhạy cảm" đang cần thêm một lá chắn để bảo vệ sức khỏe trước các biến thể SARS-CoV-2 ngày càng lan rộng trong khi khó có thể đáp ứng miễn dịch tốt. Nhiều chuyên gia cũng đã lên tiếng nếu kế hoạch mua Evusheld bị dừng lại thì nguy cơ đại dịch COVID-19 có thể tiếp tục lây lan trong đợt mới.

PGS.TS.BS Trần Quang Bính cũng cho biết kháng thể đơn dòng Evusheld được chỉ định tiêm ở những đối tượng đáp ứng các tiêu chí như từ 12 tuổi trở lên, có cân nặng từ 40kg và tại thời điểm tiêm không đang nhiễm SARS-CoV-2 và không có tiếp xúc với người nhiễm SARS-CoV-2 được xác định. Đồng thời, người được tiêm phải thuộc một trong các trường hợp sau:

Có suy giảm miễn dịch mức độ vừa đến nặng do một tình trạng bệnh lý, hoặc sử dụng các thuốc hoặc phác đồ điều trị ức chế miễn dịch và có khả năng không tạo được đáp ứng miễn dịch thỏa đáng đối với vắc xin COVID-19.

Không thể tiêm bất kỳ loại vắc xin COVID-19 nào hiện có vì có tiền sử xảy ra tác dụng ngoại ý nghiêm trọng (ví dụ như dị ứng nặng) với bất kỳ thành phần nào của vắc xin COVID-19.

Người dân chụp CT 768 lát cắt tầm soát sức khỏe sau đại dịch COVID-19 tại BVĐK Tâm Anh TP.HCM. Ảnh: Nguyễn Thanh

Ngoài ra, theo khuyến cáo của nhà sản xuất AstraZeneca, FDA và Bộ Y tế, các tình trạng y khoa hoặc phương pháp điều trị có thể dẫn tới suy giảm miễn dịch mức độ vừa đến nặng và đáp ứng miễn dịch không thỏa đáng đối với vắc xin COVID-19 bao gồm (đây cũng là những đối tượng nhạy cảm cần xem xét chỉ định tiêm kháng thể đơn dòng Evusheld):

Đang điều trị đối với các khối u đặc và bệnh lý huyết học ác tính. Cấy ghép nội tạng và đang điều trị với liệu pháp ức chế miễn dịch.

Tiếp nhận tế bào lympho T chứa thụ thể kháng nguyên dạng khảm (CAR)-T hoặc cấy ghép tế bào gốc tạo máu (trong vòng 2 năm sau khi cấy ghép hoặc đang điều trị ức chế miễn dịch).

Suy giảm miễn dịch nguyên phát mức độ vừa đến nặng (ví dụ, hội chứng DiGeorge, hội chứng Wiskott-Aldrich).

Nhiễm HIV giai đoạn tiến triển hoặc chưa được điều trị (những người nhiễm HIV với số lượng tế bào CD4 <200/mm3, tiền sử bệnh AIDS mà không được phục hồi miễn dịch, hoặc các biểu hiện lâm sàng của HIV có triệu chứng).

Điều trị tích cực bằng corticosteroid liều cao (nghĩa là ≥20 mg prednisone hoặc tương đương mỗi ngày khi dùng trong ≥ 2 tuần), tác nhân alkyl hóa, chất chống chuyển hóa, thuốc ức chế miễn dịch liên quan đến cấy ghép, tác nhân hóa trị ung thư được phân loại là ức chế miễn dịch mức độ nặng, thuốc ức chế yếu tố hoại tử khối u (TNF), và các tác nhân sinh học khác có tác dụng ức chế miễn dịch hoặc điều hòa miễn dịch (ví dụ, tác nhân ức chế tế bào B).