Chiều 23/3, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 9, đợt 2, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã xem xét thông qua dự thảo Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn đến hết ngày 31/12/2022.

Giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu

Trình bày tờ trình Dự án Nghị quyết của UBTVQH về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn đến hết ngày 31/12/2022, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết để đảm bảo cân đối cung cầu mặt hàng xăng dầu đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và hỗ trợ, phục hồi phát triển kinh tế - xã hội thì cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có giải pháp về thuế.

Các sắc thuế áp dụng đối với mặt hàng xăng dầu gồm: thuế nhập khẩu (đối với xăng dầu nhập khẩu), thuế tiêu thụ đặc biệt (đối với xăng), thuế bảo vệ môi trường và thuế giá trị gia tăng (GTGT) (không thu phí, lệ phí đối với xăng dầu).

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nêu rõ, từ cơ cấu các chính sách thuế đối với xăng dầu như báo cáo nêu trên thì giải pháp nghiên cứu điều chỉnh giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn là giải pháp phù hợp và cần thiết.

Căn cứ các nguyên tắc điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường, sau khi tính toán trên cơ sở khả năng cân đối ngân sách nhà nước, Chính phủ trình UBTVQH điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhóm xăng, dầu, mỡ nhờn như sau:

Xăng giảm 2.000 đồng/lít, từ 4.000 đồng/lít xuống 2.000 đồng/lít.

Dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn giảm 1.000 đồng/lít, từ 2.000 đồng/lít xuống 1.000 đồng/lít.

Mỡ nhờn giảm 1.000 đồng/kg, từ 2.000 đồng/kg xuống 1.000 đồng/kg.

Dầu hỏa giảm 700 đồng/lít, từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 300 đồng/lít.

Nhiên liệu bay giữ như mức hiện hành đang được giảm là 1.500 đồng/lít theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15 ngày 31/12/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Để đảm bảo tính kịp thời của chính sách, Chính phủ đề nghị Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/4/2022 đến hết ngày 31/12/2022.

Mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn từ ngày 01/01/2023 thực hiện theo quy định hiện hành tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 của UBTVQH.

Cần cân nhắc trong quá trình giảm thuế

Báo cáo thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho rằng giảm thuế là chính sách hỗ trợ, thể hiện sự chia sẻ của Nhà nước với người dân, doanh nghiệp, đa số ý kiến thẩm tra thống nhất với mức thuế theo đề xuất của Chính phủ, cụ thể:

Xăng, trừ etanol mức thuế 2.000đ/lít; Dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn mức thuế 1.000đ/lít (giảm 50% so với các mức thuế hiện hành); Dầu hỏa mức thuế 300đ/lít (giảm 70% so với mức thuế hiện hành);

Nhiên liệu bay mức thuế 1.500đ/lít (giữ như mức thuế hiện hành). Đồng thời, thống nhất thời hạn áp dụng Nghị quyết như đề xuất của Chính phủ (từ 01/4/2022 đến 31/12/2022).

Bên cạnh đó, đề nghị Chính phủ giải trình rõ các căn cứ để xác định và đề xuất mức giảm đều 50% đối với tất cả các mặt hàng xăng dầu, trừ dầu hỏa và bổ sung số liệu so sánh giá xăng dầu với các nước trong khu vực để tránh buôn lậu, chuyển xăng dầu ra bên ngoài.

Ngoài ra, ông Nguyễn Phú Cường cũng đề nghị trong công tác điều hành đối với xăng dầu, Chính phủ cân nhắc khả năng điều hành giảm thuế nhập khẩu MFN của mặt hàng xăng như một biện pháp bổ sung để can thiệp trong trường hợp giá dầu thô trên thị trường thế giới tiếp tục có biến động.

Để góp phần giảm áp lực về nguồn cung xăng dầu trên thị trường trong nước, đề nghị Chính phủ tăng cường công tác quản lý, kịp thời kiểm tra và có biện pháp xử lý phù hợp, đảm bảo các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu trong nước sử dụng đúng quy định đối với lượng xăng dầu dự trữ thương mại của doanh nghiệp.

Trong điều hành giá xăng dầu, đề nghị Chính phủ nghiên cứu khả năng giảm chu kỳ điều hành giá để cập nhật hơn với biến động của thị trường thế giới.

Về lâu dài, ngoài việc trích lập quỹ bình ổn giá xăng dầu bằng tiền, Chính phủ cần nghiên cứu khả năng bổ sung công cụ cho quỹ bằng hiện vật (xăng dầu) để đa dạng hóa các công cụ có thể sử dụng tham gia điều tiết, hỗ trợ cho mục tiêu bình ổn thị trường xăng dầu trong nước.

Phấn đấu thực hiện tăng thu ở các lĩnh vực khác

Đối với các nội dung cụ thể, Chủ tịch Quốc hội Vương Định Huệ cơ bản tán thành với Tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội cũng cho biết, việc điều chỉnh giảm thuế bảo vệ môi trường lần này là giải pháp tình thế, dự kiến áp dụng từ ngày 01/4/2022 đến hết năm.

Từ giờ đến cuối năm dự báo tình hình còn nhiều biến động khó lường, nếu UBTVQH hội họp liên tục điều chỉnh chính sách liên tục thì khó có thể bảo đảm kịp thời. Do đó, chủ tịch Quốc hội đề nghị thảo luận thêm để có giải pháp bảo đảm linh hoạt trong điều hành.

Nêu rõ, việc giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu sẽ dẫn đến giảm thu ngân sách nhà nước, chủ tịch Quốc hội lưu ý cần phấn đấu thực hiện tăng thu ở các lĩnh vực khác, chống thất thu để vẫn bảo đảm thu ngân sách năm.

Liên quan đến nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, luật Thuế bảo vệ môi trường giao UBTVQH quy định mức thuế cụ thể đối với từng loại hàng hóa chịu thuế.

Đây được coi là một bước ủy quyền của Quốc hội cho UBTVQH. Vì vậy, về nguyên tắc, UBTVQH phải ban hành. Trong trường hợp UBTVQH ủy quyền tiếp cho Thủ tướng Chính phủ thì phải có sự kiểm soát khung về mức và về thời gian..

Sau khi nghe trình bày Tờ trình, báo cáo thẩm tra và tiến hành thảo luận, UBTVQH hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn đến hết ngày 31/12/2022 với 100% thành viên tham gia biểu quyết tán thành.