Đi vào hẻm 566 Nguyễn Thái Sơn, dọc theo dòng kênh Chín Xiểng, nhiều loại rác thải nổi lềnh bềnh trên mặt nước đen kịt, hôi thối.
Hai bên bờ kênh Chín Xiểng đầy các loại rác thải sinh hoạt như thùng xốp, chậu nhựa, vỏ lon bia, túi ni lông… khó phân hủy. Rác thải ùn ứ, ngổn ngang khiến chuột, lăng quăng, ruồi muỗi phát triển mạnh, tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh, đặc biệt là dịch sốt xuất huyết.
Rác thải trôi tới trôi lui
Theo ghi nhận của PV Thanh Niên, người dân sinh sống ven kênh Chín Xiểng đang chịu cảnh sống chung với rác thải tràn lan, ô nhiễm nặng nề.
Ông H., một người dân sống cạnh bờ kênh cho biết, tình trạng kênh ô nhiễm đã có từ mấy năm nay, nhưng hiện tượng rác thải trôi dạt, ùn ứ bắt đầu phát sinh từ cách đây mấy tháng.
"Đây là con nước chảy theo dòng, sáng rác ở đây, chiều lại trôi tuột đi chỗ khác, cứ trôi tới trôi lui. Mà người ta thấy có rác sẵn dưới rạch rồi thì người ta đổ tiếp thôi. Thành ra cứ chất đống lềnh bềnh như vậy", ông H. nói.
Một chủ tiệm cắt tóc gần kênh Chín Xiểng bức xúc: "Nước đen ngòm, dơ dáy, bốc mùi hôi thối. Dù công an phường đã có biển cấm xả rác mà những người thiếu ý thức vẫn vứt rác xuống kênh mương. Tôi chỉ muốn phường lắp camera, để bắt được ai xả rác xuống kênh thì xử lý thật mạnh".
Một người dân khác ở đây thì cho hay, do nhà có con nhỏ nên không dám đưa con ra chơi hay ăn uống ở gần kênh, sợ muỗi gây bệnh cho con. Trong các cuộc họp tổ dân phố, người dân đã kiến nghị rất nhiều nhưng cứ có người dọn rác lại có người vứt tiếp.
Mấy năm nay sông dơ dáy đã đành, từ hồi trước tết lại xuất hiện thêm ùn ứ rác. Mầm mống bệnh tật thế này mà người dân không có ý thức thì vẫn thế thôi
Nguyên nhân do đâu?
Theo ghi nhận, một bên bờ kênh Chín Xiểng là nhà dân với ngổn ngang rác thải, bên còn lại được dùng làm nơi buôn bán, kinh doanh các loại đồ ăn, thức uống, quán cà phê, tiệm rửa xe… Do đó, người dân 2 bên bờ kênh đặc biệt quan tâm đến vấn đề vệ sinh kênh rạch.
Theo đó, nhiều hộ dân cho biết để rác thải trôi nổi giữa kênh rạch phần lớn là do ý thức của một bộ phận người dân còn kém, vứt rác khó phân hủy ra nơi công cộng. Thứ hai là do các hộ kinh doanh đặt rác thải ở ven kênh chưa kịp đổ khiến chuột tha xuống lòng kênh.
Bên cạnh đó, người đi thu gom rác không thường xuyên và kịp thời, để rác ứ đọng lại. Đặc biệt, chưa có hình thức xử phạt đủ sức răn đe đối với các trường hợp vứt rác bừa bãi xuống kênh.
Chị T., hiện đang bán đồ ăn ở ven kênh Chín Xiểng cho biết, các hộ kinh doanh ở đây theo quy định nếu có rác thì tập kết lại để nhân viên vệ sinh môi trường đến thu gom. Tiền thu gom rác dao động trong khoảng 20.000 - 150.000 đồng, tùy theo mức độ phát sinh rác thải của mỗi hộ dân.
Dù kinh doanh mặt hàng ăn uống nhưng chị T. cho biết đã quá quen với mùi hôi thối, "ngửi riết thành thói quen".
Được biết, UBND P.5 và UBND Q.Gò Vấp đã nhiều lần xuống vận động người dân giữ gìn vệ sinh, không vứt rác xuống kênh rạch.
Bên cạnh đó, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, tổ dân phố cũng tổ chức dọn dẹp, phát quang, vớt rác, nhưng theo chị T., cứ được một thời gian rồi "đâu lại vào đấy".
Nhiều hộ dân kiến nghị nên lắp camera để theo dõi và UBND phường nên ráo riết, quyết liệt hơn nữa trong công tác kiểm tra, xử lý người dân thiếu ý thức vứt rác bừa bãi.
Bên cạnh đó, nhiều người dân sống xung quanh kênh Chín Xiểng cũng mong muốn đóng góp kinh phí nếu nhà nước có chủ trương xây dựng các hệ thống cống thoát nước, giúp môi trường trở nên sạch sẽ hơn.
Ông Bùi Nguyễn Huy Hoàng, Chánh văn phòng UBND Q.Gò Vấp cho biết, hẻm 566 Nguyễn Thái Sơn có vị trí gần chân cầu An Phú Đông, liền kề với rạch Chín Xiểng, cuối nguồn của dòng chảy Chín Xiểng nối với sông Vàm Thuận.
Do đó có tình trạng rác theo dòng chảy tập kết, ùn ứ. Đặc biệt là sự thiếu ý thức của một số người dân lén lút đổ vứt rác xuống lòng kênh rạch gây ùn ứ, tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh.
Thời gian qua, UBND Q.Gò Vấp và UBND P.5 đã tổ chức tuyên truyền, vận động người dân sinh sống tại khu vực 2 bên bờ rạch không vứt rác xuống lòng kênh. Quận và phường thường xuyên tổ chức các đợt ra quân nhằm tổng vệ sinh, phát quang dọn dẹp rác, khơi thông dòng chảy, góp phần cải thiện vệ sinh khu vực.
Tính từ đầu năm 2022 đến nay, trên địa bàn quận đã thu gom hơn 20 tấn rác các loại, đồng thời UBND P.5 cũng đã vận động một số tình nguyện viên thường xuyên gom nhặt rác trên kênh Chín Xiểng.
Cần giải pháp lâu dài
Theo thông tin từ UBND Q.Gò Vấp, trong tháng 2.2023, P.5 đã tổ chức phun thuốc diệt muỗi một bên bờ rạch, dự kiến thời gian tới sẽ tổ chức phun bờ rạch còn lại.
Để tính phương hướng lâu dài, quận, phường đã có buổi làm việc đơn vị liên quan tiến hành khảo sát, ghi nhận hiện trạng dưới chân cầu An Phú Đông.
Qua khảo sát, sắp tới quận sẽ kiến nghị phương án nạo vét tổng thể, đề xuất phương án ngăn rác từ ngoài vào.
Trước mắt, phía quận đã giao cho quận đoàn xây dựng chương trình phối hợp Quận đoàn Bình Thạnh tổ chức đợt ra quân tổng vệ sinh, huy động lực lượng đoàn viên, thanh niên tham gia...