Nhằm hoàn thiện chính sách về đất đai theo tinh thần Nghị quyết số 18, Hội nghị lần thứ năm ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, ngày 8/3/2023, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp tổ chức Hội thảo góp ý Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Khẳng định rằng, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường (cơ quan chủ trì soạn thảo) xây dựng trên tinh thần thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng về quản lý và sử dụng đất đai; tổng kết Luật Đất đai, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chỉ rõ, mục tiêu sửa đổi Luật là nhằm tháo gỡ các vấn đề vướng mắc trên thực tiễn để phát huy hơn nữa nguồn lực đất đai và giải quyết các mâu thuẫn, chồng chéo giữa các Luật Đất đai và các luật có liên quan.

Đồng thời việc sửa đổi nhằm theo kịp bối cảnh kinh tế xã hội biến đổi sâu sắc, nhu cầu tích tụ đất của nhiều chủ thể đặt ra nhiều vấn đề về pháp lý. Bên cạnh đó, việc sửa đổi Luật Đất đai còn để đáp ứng nhu cầu thực tiễn hiện nay tại Việt Nam khi người dân, doanh nghiệp rất cần có cơ chế tiếp cận đất đai dễ dàng hơn.

Phát biểu chỉ đạo tại hội thảo, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho rằng hiện cơ quan soạn thảo đang tập hợp lấy ý kiến góp ý, theo đó rất cần những ý kiến tâm huyết, những góp ý đi thẳng vào các chương, điều của dự án luật, tạo điều kiện để các doanh nghiệp được tiếp cận nguồn lực đất đai một cách công bằng, hiệu quả.

Bởi theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, thời gian qua, doanh nghiệp nhỏ và vừa được đánh giá khó khăn trong tiếp cận đất đai, nên dự thảo sẽ có những chính sách tốt hơn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận đất đai, đóng góp vào tăng trưởng kinh tế.

Tại Hội thảo, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chia sẻ mong muốn được nghe ý kiến các chuyên gia, doanh nghiệp để trả lời thật tốt các câu hỏi: Làm thế nào để giá đất sát giá thị trường; làm sao để chuyển trọng tâm từ quản lý bằng các công cụ hành chính sang sử dụng hiệu quả các công cụ kinh tế vẫn đảm bảo hài hoà lợi ích của Nhà nước - người dân - doanh nghiệp; làm sao để tạo ra môi trường đất đai minh bạch, công bằng; làm sao để quy hoạch có thể điều hoà được giá trị gia tăng địa tô;…

Đơn cử như cần thảo luận kỹ vấn đề: tài chính đất đai, giá đất; thu hồi, bồi thường, hỗ trợ tái định cư; quản lý, sử dụng đất nông nghiệp; quản lý, sử dụng đất lấn biển, đất sử dụng đa mục đích; quản lý, sử dụng đất khu công nghiệp, khu kinh tế; rà soát tính đồng bộ giữa Luật đất đai và các luật khác liên quan như Luật kinh doanh bất động sản, Luật nhà ở…

Bên cạnh những nội dung trên, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng gợi mở thêm một số nội dung trọng tâm khác như cơ chế, chính sách để phát huy nguồn lực đất đai trong phát triển hạ tầng; chính sách tiếp cận đất đai, thu hút đầu tư ở Việt Nam…

Với các doanh nghiệp bất động sản thì quy định về đấu thầu, đấu giá, quy định doanh nghiệp tự thoả thuận với người dân... đều cần phải nghiên cứu kỹ để không mang tính hình thức, tránh rủi ro cho doanh nghiệp.

Đề cập vấn đề mấu chốt của tài chính đất đai là phương pháp định giá đất, Phó Thủ tướng cho rằng nếu không có phương pháp định giá chính xác thì sẽ dẫn đến nhiều hệ luỵ. Lần sửa đổi này, theo Phó Thủ tướng sẽ đưa ra phương pháp định giá đất hoàn toàn dựa trên tính toán thống kê, dù không kỳ vọng sẽ sát giá thị trường mà bảng giá đất sẽ gần nhất với giá thị trường, nếu thị trường có biến động thì sẽ cập nhật.

Cùng với đó, khó khăn nhất trong kinh tế đất đai là làm sao điều hoà giá trị gia tăng từ địa tô, phải công bằng cho cả trường hợp Nhà nước thu hồi mà không sinh ra địa tô, cho cả nơi không có nguồn thu từ đất đai.

“Tôi mong muốn sẽ nhận được các ý kiến thẳng thắn, tâm huyết về những tồn tại, vướng mắc và các giải pháp để việc sửa đổi lần này đạt được mục tiêu cao nhất, đặc biệt là những vấn đề khó như là giá đất, chính sách kinh tế, tài chính, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Qua đó giúp Nhà nước có thể kiểm soát thị trường, trong đó giá cả đất đai, không để đất đai nóng lên”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.