Ngày 14-2, TAND TP Hà Nội xét xử vụ án vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng xảy ra tại BIDV. Phiên tòa dự kiến kéo dài ba ngày.

Các bị cáo đưa xét xử đều là cựu cán bộ chi nhánh Thành Đô BIDV.

Các bị cáo tại tòa

Chiều 14-2, khai tại tòa, bị cáo Đỗ Quốc Hùng, cựu giám đốc chi nhánh Thành Đô thừa nhận khi thẩm định hồ sơ vay vốn của Công ty Kenmark đã có sơ suất, chưa đánh giá hết mức độ rủi ro, năng lực kinh nghiệm còn hạn chế. Từ đó, dẫn đến khoản vay không thể thu hồi, gây thiệt hại cho ngân hàng.

Bị cáo Lưu Bích Thủy, cựu Phó giám đốc chi nhánh cho rằng đây là lần đầu tiên thẩm định cho vay đối với khách hàng 100% vốn nước ngoài, chưa lường hết rủi ro và chưa có biện pháp hạn chế rủi ro.

Tuy nhiên, trong phiên làm việc buổi sáng, bị cáo Hùng cho rằng hồ sơ của Kenmark còn có phê duyệt quy hoạch của UBND tỉnh, văn bản Thủ tướng chấp thuận mở khu công nghiệp, các bản thiết kế nhà xưởng được tỉnh duyệt. Hơn nữa, dự án ngay mặt đường QL5, tòa nhà được xây dựng rất to nên bị cáo nghĩ phải được phê duyệt đầy đủ mới xây dựng

Về việc giải ngân hai bước, bị cáo Hùng cho rằng bản thân và thuộc cấp tại BIDV Thành Đô đã thực hiện theo đúng chỉ đạo của Hội sở chính.

Theo tài liệu điều tra, Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Kenmark là doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài. Kenmark là chủ đầu tư Dự án khu công nghiệp Việt Hòa – Kenmark, có diện tích 46,4ha tại Hải Dương. Vốn đầu tư dự án là 1.594 tỷ đồng (khoảng hơn 98 triệu USD).

Để có tiền thực hiện dự án, ngày 4-2-2008, Công ty Kenmark ký hợp đồng tín dụng vay vốn hơn 67,6 triệu USD của hai ngân hàng SHB và BIDV. Tài sản bảo đảm cho khoản vay trên là tài sản hình thành từ vốn vay, tài sản trên đất dự án, giá trị dự kiến hơn 10,8 triệu USD; quyền sử dụng hơn 440.000 m2 đất tại xã Việt Hòa và xã Tứ Minh (TP Hải Dương). Ngoài ra, còn có bảo lãnh của Công ty TNHH Kenmark Industrial (Đài Loan).

Trong khoảng thời gian từ 4-12-2007 đến 18-5-2010, Tổ thẩm định dự án Việt Hòa – Kenmark đã thẩm định hồ sơ đề nghị vay vốn của Kenmark nhưng không đánh giá hết các yếu tố rủi ro.

Hồ sơ vay vốn của Kenmark không đầy đủ, phương án kinh doanh không khả thi, năng lực tài chính không đảm bảo trả nợ, vi phạm quy định tại Điều 7 Quy chế cho vay ban hành kèm theo Quyết định 1627 ngày 31/12/2001 của Ngân hàng nhà nước về điều kiện vay vốn.

Dù vậy, Tổ thẩm định vẫn báo cáo thẩm định dự án, đánh giá Công ty Keanmark đáp ứng các điều kiện cho vay và đề xuất cho vay tối đa hơn 67,6 triệu USD.

Sau đó, các ngân hàng đã giải ngân 52,8 triệu USD và hơn 57 tỉ đồng.

Khi giải ngân, các ngân hàng không thực hiện đúng yêu cầu về hình thức giải ngân hai bước. Bước một là giải ngân phần xây dựng hạ tầng khu công nghiệp; bước hai, chỉ giải ngân vốn vay đối với phần xây dựng nhà xưởng sau khi chủ đầu tư có thỏa thuận chính thức với bên thuê nhà xưởng…

Ngày 26-6-2010, Công ty Kenmark thông báo về việc tạm dừng hoạt động. Đại diện pháp luật là ông Hwang Jonathan Cheng Yu (quốc tịch Mỹ) đã xuất cảnh khỏi Việt Nam.

Các ngân hàng đã thu giữ toàn bộ tài sản đảm bảo và bán đấu giá, thu lại gần 757 tỷ đồng. Đối trừ phần công nợ công ty đã trả, tính đến ngày 27-9-2020, dư nợ gốc còn lại là hơn 15,5 triệu USD, tương đương hơn 360,5 tỷ đồng.

Tại SHB, nhóm cán bộ liên quan đã nộp gần 140 tỷ đồng là số dư nợ gốc của Công ty Kenmark. Có hai cán bộ BIDV đã khắc phục hơn 38 tỷ đồng. Nhóm cán bộ này được áp dụng chính sách không xử lý trách nhiệm hình sự.

Cho đến nay, dư nợ của Công ty Keanmark không thu hồi được tại BIDV là hơn 7,8 triệu USD, tương đương hơn 181 tỷ đồng.