Thị trường ô tô điện đang đối diện khả năng xáo trộn với xe giá siêu rẻ, dù chưa biết chế độ hậu mãi và chất lượng ra sao.

Ô tô điện mini giá trăm triệu

Ông Bùi Văn Hữu - chủ tịch HĐQT TMT Motors - cho biết sẽ tiên phong khai mở phân khúc ô tô điện mini HongGuang MiniEV 4 chỗ ngồi tại Việt Nam. Doanh nghiệp đã bắt tay hợp tác liên doanh General Motors (GM) - (Saic - Wuling) vào giữa tháng 2-2023 để sản xuất, lắp ráp và phân phối độc quyền ô tô điện mini tại Việt Nam. 

Theo thông tin của TMT công bố, mẫu xe này sẽ lắp ráp tại nhà máy ở tỉnh Hưng Yên với công suất tới 30.000 xe/năm. Mẫu xe này được cho là phù hợp sử dụng trong đô thị với tốc độ thấp và được xem như phương tiện thay thế xe máy.

Tại Trung Quốc, mẫu xe như Wuling HongGuang MiniEV chỉ được xem như phương tiện thay thế xe máy do phạm vi hoạt động thấp (khoảng 120km cho mỗi lần sạc đầy) và công suất tối đa của xe cũng chỉ ở mức 17,4 mã lực cùng mô men xoắn cực đại 85 Nm. Giá khởi điểm của HongGuang MiniEV tại Trung Quốc là hơn 4.000 USD (gần 90 triệu đồng).

TMT chưa xác nhận mức giá bán tại Việt Nam, nhưng nhiều thông tin quảng cáo "làm thị trường" đã báo mức giá khoảng 100 - 260 triệu đồng/chiếc.

Trong khi đó, giá xe ô tô điện VinFast, MG, Kia, Mercedes, Audi... thấp nhất khoảng 700 triệu/chiếc, thậm chí có mẫu lên tới 6 tỉ đồng/chiếc.

Từng kinh doanh không hiệu quả và rút lui khỏi thị trường Việt Nam, bất ngờ đầu năm 2023 các hãng Chery, Haima một lần nữa quay lại đặt nền móng bán xe cho khách Việt. Họ tìm nhà lắp ráp, kinh doanh tại Việt Nam với các mẫu xe như Haima 8S, 7X và 7X-E vào nửa cuối năm nay.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một tổng giám đốc công ty lắp ráp ô tô tại TP.HCM cho biết thương hiệu xe Trung Quốc đang quay lại thị trường Việt Nam với nhiều dải sản phẩm thông qua lắp ráp hoặc nhập khẩu nguyên chiếc. Ngay công ty ông cũng nhận một vài mẫu xe lắp ráp thử nghiệm, trong đó có ô tô điện và xe tải điện.

Theo đánh giá ban đầu của vị này, ô tô điện giá khá rẻ chỉ khoảng 200 - 260 triệu đồng/chiếc. "Xe này chỉ chạy trong nội đô 200km trở lại chứ đi xa, tốc độ cao thì khó" - ông nói và tin rằng nếu ô tô giúp tránh mưa nắng mà giá chỉ bằng chiếc SH thì vẫn có người mua.

Một số chuyên gia thì nhận định giá cả rẻ chưa phải "liều thuốc" lúc nào cũng hút khách. Tại Việt Nam, phân khúc ô tô cỡ nhỏ Honda Brio, Toyota Wigo hay Suzuki Celerio giá 350 - 500 triệu đồng... cũng "sớm nở tối tàn", ít khách mua nên có hãng dừng kinh doanh.

Quản lý chặt chất lượng

PGS.TS Lý Hùng Anh - Trường đại học Bách khoa TP.HCM - cho rằng những năm 1998 - 2005, làn sóng xe máy giá rẻ Trung Quốc được ồ ạt nhập về Việt Nam với chỉ 6 - 8,5 triệu đồng/chiếc. Khâu quản lý chất lượng chưa chặt khiến thị trường Việt Nam tràn ngập xe chất lượng kém, không thực an toàn và gây ô nhiễm. 

Sau đó, chúng dần bị thải loại, nay gần như biến mất khỏi thị trường. Theo ông Lý Hùng Anh, nếu ô tô điện sản xuất số lượng lớn, bán giá siêu rẻ thì họa nhiều hơn may.

Góc nhìn của ông Nguyễn Minh Đồng, chuyên gia ô tô, cũng cho rằng không nên "bài xích" nguồn gốc xe. Sự xuất hiện của xe điện mini giá rẻ là xu hướng tốt nhưng cần phải quản lý chặt chất lượng, vòng đời (tuổi thọ) và tái chế của pin, nếu thả lỏng sẽ rất nguy hại cho môi trường.

Nhiều chuyên gia ô tô cho rằng không loại trừ khả năng xe điện giá rẻ dùng công nghệ lạc hậu bán tại Việt Nam. Cần ngăn nguy cơ Việt Nam thành bãi phế thải pin xe điện, chưa kể đến vấn đề an toàn giao thông. Do đó, cần phải kiểm soát chặt việc nhập các thiết bị, dây chuyền sản xuất và lắp ráp ô tô điện hay việc bán rẻ bằng mọi giá.

Ông Trần Như Phương - phó giám đốc Ford Suối Tiên (TP.HCM) - đánh giá ô tô khi sản xuất và lưu thông đều được kiểm định chất lượng. Nhưng thúc đẩy xe điện rất cần các nhóm giải pháp đồng bộ. Trong đó phải hoàn thiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan đến pin, trạm sạc và tiêu chuẩn liên quan đến xe điện...