Báo cáo về quy định cho phép chuyển nhượng phần vốn góp của thành viên trong HTX, liên hiệp HTX, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, do nội dung này còn ý kiến khác nhau nên Thường trực Ủy ban trình 2 phương án: Phương án 1 là giữ như dự thảo Chính phủ trình, cho phép các thành viên chuyển nhượng phần vốn góp; đồng thời bổ sung các quy định để hạn chế lợi dụng việc chuyển nhượng nhằm thâu tóm, chi phối hoạt động của HTX của một số tổ chức, cá nhân.
Phương án 2 là giữ như luật hiện hành, không đặt vấn đề chuyển nhượng phần vốn góp của thành viên trong HTX mà chỉ quy định thành viên được trả lại phần vốn góp khi ra khỏi HTX. Quy định như vậy nhằm tránh hiện tượng mua, bán phần vốn góp tương tự như hoạt động của công ty cổ phần, công ty TNHH, không phản ánh đúng bản chất của HTX. Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cân nhắc lựa chọn phương án 2, tránh việc doanh nghiệp hóa HTX.
Nêu ý kiến, nhiều ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với phương án 2, là không đặt vấn đề chuyển nhượng phần vốn góp của thành viên HTX, tránh tình trạng mua, bán như doanh nghiệp cũng như lợi dụng để thâu tóm, chi phối hoạt động của HTX. "Ví dụ, HTX này có một diện tích đất, giờ tôi muốn tham gia vào tôi mua hết, cuối cùng thành của tôi, ông sáng lập chỉ còn một phần, bị chi phối và như vậy là mất", Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường nêu, cho rằng nếu cho phép chuyển nhượng vốn góp thì câu chuyện thôn tính là chắc chắn, nhất là các HTX góp vốn bằng đất đai để trồng cà phê, cao su…
Ngược lại, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định lại đề nghị cân nhắc để nghiên cứu kết hợp cả 2 phương án theo nguyên tắc luật quy định khung và giao cho điều lệ HTX quy định cụ thể để cho phép chuyển nhượng vốn góp. Ông Định dẫn trường hợp 5 thành viên góp vốn thành lập HTX, trong đó trụ sở là mảnh đất của một thành viên. Nếu thành viên có mảnh đất này xin ra mà đòi trả lại mảnh đất thì "tan luôn hợp tác". Do đó, cần phải quy định cho phép chuyển nhượng nhưng quy định kỹ thì sẽ tránh được tình trạng lợi dụng.
Giải trình thêm, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng, đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo, đồng tình với phương án mà Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đưa ra là kết hợp cả 2 phương án. "Việc chuyển nhượng là quyền của các thành viên. Nếu cả 2 bên bán và mua đều đồng ý chuyển nhượng mà vẫn đảm bảo tôn chỉ đó, vẫn đảm bảo mục tiêu đó thì không có lý do gì ta lại không cho", ông Dũng nói, đề nghị vẫn cho phép chuyển nhượng nhưng phải đảm bảo nguyên tắc hoạt động quy định trong điều lệ, đúng bản chất của HTX.