Theo hồ sơ, Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài (viết tắt KDL Vườn Xoài) được hình thành từ năm 2000, có quy mô khoảng 1,6 ha với mục tiêu làm cơ sở xay xát, chăn nuôi và trồng cây ăn trái. Đến năm 2007, KDL Vườn Xoài đi vào hoạt động với nhiều công trình đồ sộ, du khách thoải mái tham quan sở thú, dã ngoại, giải trí, nghỉ dưỡng, ẩm thực và tổ chức sự kiện. Sau nhiều lần mua thêm đất của các hộ dân xung quanh, đến nay, diện tích của KDL Vườn Xoài đã tăng lên khoảng 42 ha. Tuy nhiên, dự án này cơ quan có thẩm quyền vẫn chưa chấp thuận chủ trương đầu tư; dự án chưa hoàn tất các thủ tục đất đai, xây dựng, tài nguyên nước…
CON VOI CHUI LỌT LỖ KIM
Hiện UBND tỉnh Đồng Nai giao Sở TN-MT làm trưởng đoàn kiểm tra liên ngành để làm rõ các hành vi vi phạm tại dự án của Công ty TNHH KDL Vườn Xoài. Theo đó, các đơn vị chức năng có nhiệm vụ rà soát hồ sơ, bổ sung làm rõ mức xử phạt, hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với từng hành vi vi phạm tại khu du lịch này.
Tuy nhiên, chiều 25.3, có mặt tại KDL Vườn Xoài, PV Thanh Niên ghi nhận tình trạng KDL vẫn hoạt động bình thường. Các nhân viên tại đây cho biết lượng khách đến tham quan KDL Vườn Xoài vẫn đều đặn và rất đông vào sáng thứ bảy và chủ nhật hằng tuần. Tiếp xúc với PV, anh B. (35 tuổi, ngụ Đồng Nai) cho hay đây là lần thứ 2 anh đi KDL Vườn Xoài (lần thứ nhất đi vào năm 2013). Anh B. mua vé 120.000 đồng/người mới được vào cổng; anh choáng ngợp trước cảnh tượng các công trình đồ sộ, kiên cố, tích hợp đa dịch vụ… "Đi một ngày trời chưa tham quan hết. Đường sá trải nhựa thẳng tắp, vila, homestay, nhà hàng có đủ", anh B. chia sẻ.
Trước đó, cuối năm 2022, Thanh Niên nhận được phản ánh của người dân về việc KDL Vườn Xoài gây ô nhiễm nên vào cuộc điều tra tìm hiểu và phát hiện nhiều vi phạm…
Ngày 27.11.2022, PV mua vé qua cổng với giá 120.000 đồng/người. Tại đây, trực cổng phát cho một bản đồ và liên tục nhắc nhở du khách giữ chắc tấm bản đồ tránh đi lạc: "Quý khách có thể thuê xe buýt, xe đạp để tham quan vì khu sinh thái rất rộng, đi một ngày chưa hết". Thời điểm này, có hàng trăm du khách chọn phương tiện xe buýt điện băng qua những chiếc cầu, con đường trải nhựa rộng vào KDL. Tại khu vui chơi thiếu nhi, biển và hồ bơi nhân tạo, sân tennis, sân đá bóng… tấp nập người ra vào. Dọc theo 4 hệ thống hồ lớn Hương Giang, Mẫu Tử, Việt Bắc, Hoài Nam và nhiều hệ thống hồ nhỏ là hàng chục căn chòi dịch vụ ven hồ.
Nằm giữa KDL Vườn Xoài là con suối Cầu Quan, bắt nguồn từ hướng hồ Trị An đổ ra sông Đồng Nai, dọc hai bên bờ suối được đê bao kiên cố. Bên trong KDL có nhiều nhà hàng siêu lớn với sức chứa hàng ngàn lượt khách. Nhân viên ở đây cho hay những nhà hàng này cùng một lúc có thể phục vụ nhiều trường học, đoàn thể, công ty. Đan xen trong các vườn cây, nhà hàng, biển hồ nhân tạo là hệ thống resort nghỉ dưỡng, nhà nghỉ, bungalow cùng nhiều căn villa 3 sao, khách sạn cao cấp… sức chứa lên đến vài trăm lượt khách cùng lúc. Các khu nhà yến nhiều tầng, khu nhà thi đấu đa năng và phòng hội nghị sang trọng hiện đại với sức chứa 300 - 1.000 người.
Hoành tráng không kém là khu vực tâm linh với các kiến trúc chùa đồ sộ và khu bắn súng, bắn cung, trượt cỏ… Hàng chục chuồng trại nuôi với nhiều loài thú quý hiếm cùng hàng trăm cá thể khác nhau như hổ, sư tử, báo, gấu, hà mã, tê giác, hươu cao cổ, voi, linh dương đầu bò…
NGƯỜI DÂN BỊ TRA TẤN BỞI MÙI HÔI THỐI
Theo ghi nhận của PV, tại KDL Vườn Xoài, có hàng chục cá thể hổ, sư tử, gấu, linh miêu… bị nhốt trong chuồng nhỏ, chật hẹp. Nước thải đều được xả trực tiếp ra con suối Cầu Quan - con suối tự nhiên chảy ngang qua khu du lịch. Ngay đoạn cuối của con suối, nơi giáp ranh giữa KDL và khu dân cư, chúng tôi ghi nhận nguồn nước xuất hiện nhiều bọt trắng đục và mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Ngoài ra, còn có một đường ống loại phi cỡ lớn, dài hàng trăm mét nối ở đoạn giữa KDL dẫn ra ngoài, phần đầu ống cho cắm thẳng xuống lòng suối.
Theo nhiều người dân sống tiếp giáp KDL Vườn Xoài, trong nhiều năm nay, họ phải hứng chịu mùi hôi của nước thải từ vườn thú thải ra. Anh T.V.T (38 tuổi, ngụ P.Phước Tân, TP.Biên Hòa) bức xúc: "Gia đình tôi mua đất xây nhà ở gần KDL Vườn Xoài khoảng 4 năm nay. Phải nói rằng khu vực này môi trường rất ô nhiễm, vì nhà tôi ở đoạn cuối của KDL, nơi tiếp giáp với nhánh suối Cầu Quan, sau đó chảy theo hướng sông Buông, rồi đổ ra sông Đồng Nai. Ở đây, gia đình tôi luôn bị tra tấn bởi mùi hôi thối, nồng nặc bốc lên, đặc biệt là vào ban đêm, mùi hôi, mùi tanh bốc lên không thể chịu nổi". Cũng theo anh T., người dân khu vực đã phản ánh tình trạng ô nhiễm môi trường ở khu vực này lên khu phố, tổ trưởng nhiều lần nhưng chưa thấy ai khắc phục.
Còn bà N. đang làm công nhân quét dọn và chăm sóc cây cối ở khu vực gần các chuồng thú tại KDL Vườn Xoài cũng than phiền về tình trạng ô nhiễm ở đây. "Nói thật, mùi chất thải từ các khu chuồng thú nuôi rất hôi thối. Đặc biệt là khu nuôi nhốt cá sấu, vì cá sấu ăn đồ tươi sống, vả lại sống trong môi trường đầm lầy, ao hồ nên mùi hôi thối bốc lên từ đây kinh khủng. Nhiều hôm, tôi đi làm về còn chẳng ăn được cơm do bị ám ảnh. Nhiều du khách đến khu vực chuồng cá sấu đều bịt mũi, bỏ chạy vì mùi hôi, họ gặp chúng tôi đều phàn nàn về việc này, nhưng đều là những người làm thuê nên chỉ biết cười trừ với du khách cho qua chuyện", bà N. kể. (còn tiếp)
Chính quyền địa phương phân trần "Chuyện thật như đùa"
Liên quan đến KDL Vườn Xoài được xây dựng và hoạt động "chui" 16 năm, PV Thanh Niên đã có cuộc trao đổi với ông Trần Thế Biên, Chủ tịch UBND P.Phước Tân
(TP.Biên Hòa). Tại buổi làm việc, ông Biên cho biết: "Bản thân tôi và nhiều lãnh đạo địa phương cũng bất ngờ, không nghĩ đến một siêu công trình như KDL Vườn Xoài lại chưa được chấp thuận đầu tư, chưa có giấy phép xây dựng, hoạt động "chui" 16 năm". Rồi ông Biên nêu khó khăn: "Tôi về đây chưa lâu, trong khi KDL đã tồn tại mười mấy năm, lớp trước để lại, tôi kế thừa nên chưa nắm hết. Phường lại không có thông tin, giấy tờ gì về KDL này. Mới đây, khi tiếp nhận mới biết KDL Vườn Xoài không có giấy tờ đầu tư, thủ tục đất đai… Tôi đã hỏi lại mấy nguyên lãnh đạo phường trước đây về KDL này nhưng họ cũng không nắm được. Có những chuyện thật mà mình nghĩ như đùa vậy". Cũng theo ông Biên, sau khi nhận được thông tin KDL Vườn Xoài không phép, UBND phường đã yêu cầu tất cả dự án công trình đang xây dựng dang dở tại KDL phải ngưng hoạt động, chờ kết quả điều tra, chỉ đạo chính thức từ cấp trên và chờ phối hợp với cơ quan chức năng xử lý làm rõ.
Về vấn đề này, ông Vương Xuân Đào, Bí thư Đảng ủy P.Phước Tân, cũng cho rằng: "Tôi về đây từ năm 2015, mà KDL Vườn Xoài có từ hơn chục năm trước rồi và tôi cũng không nghĩ là KDL Vườn Xoài không có giấy phép hoạt động. Tất cả công trình trong đó rất đồ sộ, xây dựng từ lâu rồi, nên mình không nghĩ đến việc không có giấy tờ gì và cũng không quan tâm đến nó. Vừa rồi, anh em đi họp, thông tin mới biết KDL Vườn Xoài không có giấy tờ".