Ngày 30-3, Hội đồng thẩm định quy hoạch hạ tầng dự trữ, cung ứng xăng dầu, khí đốt quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được tổ chức họp với sự chủ trì của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà.

Chưa có kho xăng dự trữ quốc gia riêng

Theo Bộ Công Thương, hệ thống kho dự trữ xăng dầu được phân bố trên cả nước. Tuy nhiên, hiện chưa có hệ thống kho riêng cho dự trữ quốc gia.

Tổng mức dự trữ xăng dầu còn khiêm tốn khoảng 65 ngày nhập ròng. Một số cơ sở vật chất được thiết kế theo các tiêu chuẩn cũ nên không đáp ứng, cần cải tạo, sửa chữa nhiều bảo đảm an toàn.

Sức chứa của hệ thống kho khí hóa lỏng (LPG) còn hạn chế. Hiện cả nước chỉ có 10 kho có dung tích từ 10.000m³ trở lên và chưa có kho khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) được đưa vào hoạt động.

Quy hoạch mục tiêu đảm bảo sức chứa dự trữ dầu thô và sản phẩm xăng dầu cả nước đạt 75 - 80 ngày nhập ròng, tiến tới đạt 90 ngày nhập ròng, dự trữ khí đốt tối thiểu 15 ngày tiêu thụ.

Hạ tầng dự trữ, cung ứng xăng dầu, khí đốt cần tận dụng kết nối giao thông, ưu tiên cảng biển, đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn, kỹ thuật hiện đại. 

Do đó, đơn vị tư vấn ước tính tổng vốn đầu tư cho hạ tầng này là khoảng 270.000 tỉ đồng, được huy động chủ yếu từ nguồn vốn ngoài ngân sách. Vốn ngân sách ưu tiên cho việc nâng mức dự trữ quốc gia cho xăng dầu.

Giải quyết bài toán thiếu hụt xăng dầu

Nhấn mạnh quy hoạch hạ tầng dự trữ, cung ứng xăng dầu, khí đốt quốc gia là hết sức quan trọng, cần thiết, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng từ bất cập của thị trường vừa qua, thì quy hoạch là xương sống, bảo đảm lưu thông năng lượng, huyết mạch cho nền kinh tế.

Vì vậy, phải được tính toán dựa trên các yêu cầu thực tiễn; giải quyết các bài toán về dự báo nhu cầu thị trường, phù hợp với những quy hoạch về đất đai, môi trường, năng lượng, giao thông, đô thị…

Quy hoạch cần xác định, phân định rõ cấp độ trong hệ thống (tư nhân, doanh nghiệp, quốc gia) để có cơ chế vận hành tương ứng với biến động trên thị trường xăng dầu. "Không thể phụ thuộc hoàn toàn vào Nhà nước hay khoán trắng cho doanh nghiệp. Xác định rõ ràng về cơ chế quản lý, điều hành, điều phối, hài hòa lợi ích" - ông Hà nói.

Quy hoạch bám sát định hướng, xu thế chuyển đổi năng lượng xanh, năng lượng tái tạo để đưa ra các giải pháp khoa học, công nghệ, ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số nhằm bám sát hoạt động cung ứng, điều phối, diễn biến của thị trường từ nhà máy sản xuất đến cơ sở bán hàng, không để xảy ra tình trạng thiếu - thừa cục bộ, tăng - giảm khối lượng dự trữ hợp lý; kết nối với các trung tâm năng lượng tái tạo khác trên thế giới…

Phó thủ tướng cũng đề nghị cần có báo cáo đánh giá kỹ tác động môi trường. Thiết kế cơ sở dữ liệu về thị trường xăng dầu, khí đốt được kết nối, chia sẻ với các bộ, ngành liên quan. Bộ Công Thương khẩn trương xây dựng kế hoạch, dự án cụ thể để triển khai sau khi được thông qua, hoàn thiện các quy định pháp lý giám sát, cơ chế tài chính, điều phối.

Bài toán khó với dự trữ xăng dầu

Nhiều doanh nghiệp xăng dầu cho biết việc tạm gửi xăng dầu dự trữ quốc gia đang gặp khó do giá thuê kho tăng mạnh.