Sáng 31/3, Đoàn công tác của Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án “Đánh giá tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết 41 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển ngành Dầu khí Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035” đã có buổi làm việc với Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex).

Ông Trần Tuấn Anh - Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án chủ trì buổi làm việc.

Cơ cấu lại Petrolimex gắn với lộ trình thoái vốn

Ngày 23/7/2015, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 41 về định hướng Chiến lược phát triển ngành Dầu khí Việt Nam đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2035, trên cơ sở Nghị quyết số 41, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1748 ngày 14/10/2015 phê duyệt Chiến lược phát triển ngành Dầu khí Việt Nam đến năm 2025 và định hướng đến năm 2035.

Trong các văn bản trên đã xác định rõ vai trò quan trọng, chủ đạo của Petrolimex trong việc bảo đảm cung ứng ổn định nguồn xăng dầu và các sản phẩm hóa dầu phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và đời sống nhân dân, tập trung trong 3 lĩnh vực chính, đó là: chế biến dầu khí; tồn trữ, phân phối các sản phẩm dầu khí; và dịch vụ dầu khí - đây là những khâu hết sức quan trọng trong chuỗi giá trị dầu khí.

Qua 8 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 41, đặc biệt trong những năm gần đây, tình hình thế giới đã có nhiều thay đổi, xuất hiện nhiều xu thế mới đã và đang ảnh hưởng mạnh mẽ, trực tiếp đến chiến lược phát triển ngành dầu khí của Việt Nam.

Trên cơ sở đánh giá, phân tích điều kiện thực tiễn hiện nay, một số thuận lợi, cơ hội, nhất là những khó khăn, vướng mắc vừa qua cần phải tháo gỡ để tiếp tục phát triển ngành dầu khí trong tình hình mới, Bộ Chính trị đã giao Ban Kinh tế Trung ương chủ trì, phối hợp các ban, bộ, ngành và cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng “Đề án đánh giá tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 41” trình Bộ Chính trị trong quý II/2023.

Hiện Ban Kinh tế Trung ương đã thành lập Ban Chỉ đạo, Tổ Biên tập và triển khai xây dựng đề cương yêu cầu các bộ, ngành và cơ quan liên quan báo cáo phục vụ xây dựng Đề án; đồng thời triển khai chương trình làm việc, khảo sát với một số bộ, ngành và địa phương.

Tại buổi làm việc, ông Tuấn Anh đề nghị làm rõ về tình hình sản xuất kinh doanh của tập đoàn trong giai đoạn kể từ khi ban hành Nghị quyết 41 đến nay, trong đó tập trung báo cáo, phân tích về những hạn chế, khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân và các đề xuất kiến nghị liên quan đến chủ trương, cơ chế, chính sách, pháp luật.

Đặc biệt là những vấn đề điều hành giá xăng dầu, về thủ tục đầu tư, phát triển kinh doanh, công tác dự trữ xăng dầu quốc gia, về cân đối ngoại tệ cho nhập khẩu xăng dầu, công tác quản lý thị trường xăng dầu, việc xây dựng, quản lý và khai thác hệ thống kho - cảng…

Làm rõ về thực hiện cơ cấu lại Petrolimex gắn với lộ trình thoái vốn và cổ phần hoá, xây dựng, điều chỉnh các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển phù hợp với nguồn lực thực hiện; làm rõ kết quả hoạt động nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao, phát triển khoa học - công nghệ của Tập đoàn…

Dự trữ dầu thô, xăng dầu còn nhiều bất cập

Phát biểu tại hội nghị, ông Phạm Văn Thanh - Chủ tịch Hội đồng quản trị Petrolimex cho biết, từ năm 2015, hiện doanh nghiệp có vốn Nhà nước chiếm 75%, là đơn vị lớn nhất ở khâu hạ nguồn phân phối xăng dầu, giữ vai trò chủ đạo trong bình ổn thị trường xăng dầu, chiếm thị phần khoảng 45% tổng nhu cầu xăng dầu cả nước.

Bên cạnh nhiệm vụ chính trị, Petrolimex tập trung thực hiện phát triển doanh nghiệp theo đúng định hướng chỉ đạo của Đảng, Chính phủ về cổ phần hóa.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì trong giai đoạn vừa qua, hiệu quả kinh tế của hoạt động sản xuất kinh doanh chưa cao, lợi nhuận hàng năm chưa đạt được mức mong muốn, thậm chí có năm lợi nhuận kinh doanh xăng dầu âm dẫn đến không chủ động nguồn vốn cho đầu tư phát triển kinh doanh.

Theo ông Thanh, những tồn tại, hạn chế nêu trên có nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu là do còn thiếu văn bản quy phạm pháp luật mang tính đột phá để xử lý căn cơ một số vấn đề tồn tại trong kinh doanh xăng dầu, cơ chế chính sách về thủ tục đầu tư, kinh doanh còn phức tạp, nhất là đối với các dự án có vốn Nhà nước dẫn đến mất lợi thế khi huy động nguồn đầu tư nước ngoài, chưa có chính sách để giá cả thực sự được vận hành đầy đủ theo cơ chế thị trường.

Vấn đề về dự trữ dầu thô, xăng dầu cũng còn nhiều bất cập. Về quy hoạch hệ thống, quản lý chất lượng xăng dầu và gian lận thương mại, chính sách hỗ trợ ngư dân và thẩm lậu xăng dầu trên biển còn nhiều tồn tại...

Kết luận buổi làm việc, ông Trần Tuấn Anh ghi nhận và đánh giá cao ý kiến phát biểu chia sẻ tâm huyết, thẳng thắn của các đại biểu tham dự cuộc họp; kết quả đạt được của Petrolimex trong thời gian qua cũng như đồng tình với nội dung phân tích, kiến nghị và đề xuất của Petrolimex.

Trưởng Ban Kinh tế Trung ương giao Tổ Biên tập xây dựng Đề án nghiên cứu, phối hợp các bộ, ngành liên quan để chắt lọc, lựa chọn các nội dung phù hợp để đưa vào Đề án cũng như phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết kịp thời để Petrolimex tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong bảo đảm an ninh năng lượng, bình ổn thị trường xăng dầu, sản phẩm hóa dầu.

Bày tỏ đồng tình với kiến nghị của tập đoàn về định hướng để tạo thuận lợi cho các tập đoàn thuộc lĩnh vực Dầu khí, trong đó có Petrolimex tham gia trong lĩnh vực nghiên cứu phát triển năng lượng xanh, sạch, tái tạo, thân thiện môi trường và phát triển bền vững.

Đề xuất này phù hợp với chủ trương của Đảng nêu tại Nghị quyết 55 của Bộ Chính trị. Trong bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế diễn biến phức tạp, cần thiết phải có Nghị quyết mới của Bộ Chính trị để định hướng chiến lược phát triển ngành Dầu khí, trong đó có định hướng chiến lược mới cho phát triển Petrolimex.