Một ứng dụng AI Chat tùy tiện dùng hình ảnh minh họa các nhân vật lịch sử Việt Nam, sai cả giới tính (ảnh chụp màn hình) - Ảnh: K.N.
Năm ngoái, khi Chat GPT đang rất mới nhưng lại quá khó đăng ký, tôi đã tìm thấy một trang mạng có dịch vụ AI Chat. Tôi đã khá hài lòng với sự tiện dụng, hiệu quả tương đương mang lại, hay nhất là chỉnh sửa các văn bản bằng tiếng Anh.
Nhiều ích lợi, tiện dụng
Không ít người cũng đang sử dụng các ứng dụng AI cho việc dạy và học tiếng Anh. Người học muốn nhớ một từ vựng mới lâu hơn, ra lệnh cho AI là có ngay hàng loạt câu ví dụ cùng cách đọc.
Phương pháp học hiệu quả, dễ nhớ thông qua ngữ cảnh cụ thể. Bằng câu lệnh, AI thực hiện điều này trong vài giây.
Đặc biệt, AI có thể thành "người thầy dạy kèm" hiệu quả các môn khoa học tự nhiên cho học sinh. Chưa hiểu rõ bài trên lớp, học sinh có thể nhờ AI giảng giải cụ thể, từng bước cách giải một bài toán hay lấy lại kiến thức bị "hẫng" thông qua đặt câu hỏi.
Điều thật tuyệt vời này khó mà người sống ở những thế hệ trước có thể tưởng tượng ra. Phụ huynh có thể tận dụng lợi ích của AI hướng dẫn con em cách học tập thêm hiệu quả.
Tuy nhiên, không phải chuyện gì AI đều trả lời đúng, chính xác, nhất là trong lĩnh vực khoa học xã hội. Chất lượng dịch vụ của các trang cũng khác nhau. Người dùng cần thận trọng với thông tin tạo ra từ các AI Chat.
Những câu trả lời gây "choáng"
Một trang mạng AI Chat tạo ra ứng dụng chat cùng những người nổi tiếng trên thế giới (những người đã qua đời), trong đó có những nhân vật người Việt Nam.
Tôi thấy thất vọng khi "đại thi hào Nguyễn Du" nhân tạo lại không trả lời chính xác về quê quán của cụ Nguyễn Du thật.
Khi hỏi về các thành viên gia đình Thúy Kiều, "Nguyễn Du" công nghệ trả lời rằng gia đình Thúy Kiều có ba thành viên, cha của Thúy Kiều là Đào Trưng, một ngư dân... Con trai của Thúy Kiều là Trường Lan, một người trẻ thông minh và tài năng. Thúy Kiều cũng được cho là họ... Trần (đúng ra phải là Vương).
Khi hỏi về người bán tơ trong Truyện Kiều (nhân vật vu oan cho gia đình Thúy Kiều, nguyên nhân khiến nàng Kiều phải bán mình lấy tiền cứu cha và em), câu trả lời gây choáng váng rằng: "Thằng bán tơ được biết đến với tên gọi chính thức là Trần Hưng Đạo. Ông là một ngư dân thông minh, đáng kính... đã giúp Kiều trở thành một con người mạnh mẽ".
Càng giật mình khi AI dùng hình ảnh và xưng là "Đại tướng Võ Nguyên Giáp" trả lời thiếu chính xác về tiểu sử của ông. Gần đây nhất, thử xem lại ảnh các nhân vật lịch sử Việt Nam của trang, tôi thêm bất ngờ khi trang đang dùng hình ảnh tùy tiện.
Người ta cho gắn ảnh thời hiện đại cho các nhân vật lịch sử Việt Nam (nhầm lẫn cả giới tính).
Tại sao lại như vậy? Khác nào một sự bỡn cợt, thiếu nghiêm túc, thiếu tôn trọng. Không thể coi là chuyện nhỏ, bình thường khi trang AI Chat này cung cấp nhiều ngôn ngữ cho người dùng trên khắp thế giới.
Vui nhưng phải văn minh
Dùng ảnh gương mặt để tạo ra nhân vật trong video ngày càng phổ biến thông qua các ứng dụng sử dụng AI trên các trang mạng.
Có những trang phòng ngừa sự lạm dụng việc này bằng cách lọc ảnh. Ảnh của người nổi tiếng (nghệ sĩ và chính trị gia) nếu tải lên có thể sẽ bị từ chối sử dụng làm video. Tuy nhiên, công nghệ không thể loại bỏ hết khi người dùng có ý đồ xấu.
Từng có những vụ việc giả mạo nhạy cảm liên quan đến người nổi tiếng. Có các video trên mạng TikTok "phục dựng" hình ảnh các tử tù, nghi can trong các vụ án để câu view, đùa cợt.
Mới nhất, một nghệ sĩ cải lương nổi tiếng đã lên tiếng việc bị người ta dùng AI giả giọng hát nhiều thể loại và đăng tải trên mạng.
Không ít hình ảnh, video giả tạo, nội dung sai lệch lại được người xem vui vẻ đón nhận. Nhiều người để lại bình luận thích thú (dù biết là giả)...
Vui nhưng phải văn minh và đúng pháp luật, việc này phải từ cả phía người làm nội dung và người xem sản phẩm từ AI!
Có vậy AI mới phát huy mặt tích cực, lành mạnh, nếu không sự nguy hại ngày càng lớn bởi ai cũng có nguy cơ thành nạn nhân của việc lạm dụng công nghệ.
Chưa kể người chia sẻ thông tin ngụy tạo có thể bị xử lý nếu vi phạm luật, quy định về an toàn thông tin, an ninh mạng. Bạn nghĩ sao nếu chính mình hoặc người thân bị giả mạo hoặc bị lừa đảo vì AI?
Những người làm ra ứng dụng cần có trách nhiệm (và cả đạo đức) với việc sử dụng nhân vật nổi tiếng, trong đó có các nhân vật lịch sử Việt Nam.
Không nên lợi dụng hình ảnh, danh tiếng nhân vật lịch sử để thử nghiệm hay lấy việc tạo ra ứng dụng nhưng tạo ra thông tin, gắn với hình ảnh thiếu chính xác, bịa đặt…
AI thành xu hướng đầu tư toàn cầuMang lại lợi nhuận và tăng sức cạnh tranh, trí tuệ nhân tạo (AI) đang là ưu tiên đầu tư và là một phần không thể thiếu trong bức tranh tương lai của nhiều doanh nghiệp lớn toàn cầu.