Hôm nay (6.3), TAND TP.HCM tiếp tục ngày thứ 2 phiên tòa xét xử sơ thẩm bị cáo Trương Mỹ Lan (68 tuổi, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) cùng chồng là bị cáo Chu Lập Cơ (tức ChuNapKee Eric, 68 tuổi, Hồng Kông, Trung Quốc, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Times Square) và 84 bị cáo khác.
Bị cáo Trương Mỹ Lan bị xét xử về 3 tội danh tham ô tài sản, đưa hối lộ, vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Để sai phạm diễn ra suốt 10 năm mà không bị ngăn chặn của bị cáo Trương Mỹ Lan và các đồng phạm, cáo trạng xác định một phần nguyên nhân đến từ sự tiếp tay của các cán bộ thanh tra thuộc NHNN.
Cáo trạng thể hiện, có 5 bị cáo thuộc NHNN chi nhánh TP.HCM và Cục thanh tra giám sát (TTGS) ngân hàng nhà nước (Cục II) bị truy tố về tội "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", khi nhận quà, tiền của SCB để làm trái với công vụ.
Bỏ qua hàng loạt sai phạm của SCB
Cáo trạng thể hiện, bị cáo Nguyễn Văn Dũng (cựu Cục trưởng Cục II, cựu Phó giám đốc NHNN chi nhánh TP.HCM), Nguyễn Thị Phi Loan (cựu Phó chánh Thanh tra phụ trách Cục II) có hành vi báo cáo không trung thực thực trạng tài chính và tình hình hoạt động của SCB với NHNN và Cơ quan TTGS NHNN năm 2015.
Cụ thể, thực trạng tài chính của SCB tại thời điểm 30.6.2014 là âm hơn 4,9 triệu đồng nhưng báo cáo là hơn 4,9 triệu đồng. Tỷ lệ nợ xấu là trên 3% nhưng báo cáo là dưới mức 3%. Báo cáo không nêu nội dung sai phạm đã được chỉ ra tại dự thảo kết luận thanh tra như sai phạm về hoạt động cấp tín dụng; sai phạm về hoạt động phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro; sai phạm về hoạt động tài sản có khác; sai phạm trong việc thực hiện các nội dung theo phê duyệt của Thống đốc NHNN. Ngoài ra, văn bản này cũng không nêu các phát hiện và kiến nghị của Đoàn thanh tra năm 2014.
Từ năm 2016 - 2019, bị cáo Nguyễn Văn Dũng thời điểm làm Cục trưởng Cục II, Võ Văn Thuần (Phó Cục trưởng) và Nguyễn Tín (Tổ trưởng Tổ giám sát) còn có hành vi báo cáo không đầy đủ các sai phạm tại SCB được phát hiện trước đó. Cụ thể, tháng 6.2017, sau khi tiến hành kiểm tra tại SCB theo nội dung Công văn số 1029, các thành viên Tổ giám sát đã chỉ ra hàng loạt sai phạm và đưa ra nhiều kiến nghị đề xuất xử lý đối với các sai phạm.
Nhưng Võ Văn Thuần chỉ đạo Nguyễn Tín chỉ báo cáo nội dung "hạch toán và xử lý lãi dự thu", không báo cáo đầy đủ sai phạm về cơ cấu nợ, về các nội dung sai phạm liên quan đến hoạt động tín dụng và không có kiến nghị đúng lên NHNN và Cục II.
Đến tháng 5.2019 (trước khi nghỉ việc), Nguyễn Tín mới lập báo cáo gửi Nguyễn Văn Dũng để Dũng chỉ đạo Tín soạn thảo văn bản trình Võ Văn Thuần duyệt, ký gửi SCB nội dung các sai phạm, yêu cầu rà soát, chấn chỉnh và xử lý trách nhiệm các cá nhân liên quan, trong đó bỏ nội dung kiến nghị về việc tạm dừng giải ngân đối với Dự án Mũi đèn đỏ do Phạm Công Hòa (thành viên Tổ giám sát) đưa ra.
Các nội dung sai phạm nêu trên không được báo cáo cho NHNN và Cục II do đã chậm trễ, vì nội dung sai phạm nêu trên đã phát hiện trước đó 2 năm.
Nhận quà vào dịp lễ, tết để bưng bít các sai phạm của SCB
Theo cáo trạng, để bưng bít các sai phạm trên, các bị cáo khai đã nhận tiền, quà biếu của SCB trong quá trình thực hiện giám sát vào dịp lễ, tết .
Cụ thể, Nguyễn Văn Dũng nhận nhận 400 triệu đồng, 15.000 USD; Nguyễn Thị Phi Loan nhận 470 triệu đồng; Võ Văn Thuần nhận 1,8 tỉ đồng, Phan Tấn Trung (Phó chánh Thanh tra Cục II) nhận 1,1 tỉ đồng; Nguyễn Tín (cựu Phó trưởng Phòng Thanh tra hành chính, giải quyết khiếu nại tố cáo và phòng chống tham nhũng, Cục II) nhận 500 triệu đồng.
Cáo trạng xác định 5 bị cáo này đã nộp lại toàn bộ tiền, riêng bị cáo Phan Tấn Trung chỉ mới nộp 554 triệu đồng/1,1 tỉ đồng đã nhận.
Các sai phạm đã để cho nhóm bị cáo Trương Mỹ Lan và SCB thực hiện hoạt động cho vay trái pháp luật, hậu quả tính đến ngày 17.10.2022, SCB mất thanh khoản hoàn toàn số tiền là 677.286 tỉ đồng.
Cụ thể, Nguyễn Văn Dũng gây thiệt hại cho SCB với dư nợ hơn 606.460 tỉ đồng, Võ Văn Thuần gây thiệt hại cho SCB với dư nợ 384.401 tỉ đồng, Phan Tấn Trung gây thiệt hại hơn 216.225 tỉ đồng, Nguyễn Thị Phi Loan gây thiệt hại cho SCB hơn 605.356 tỉ đồng, Nguyễn Tín gây thiệt hại cho SCB với dư nợ hơn 227.932 tỉ đồng.
Phiên toà đang tiếp tục với phần công bố cáo trạng.