Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim phát biểu tại ĐHQG Úc ngày 7-3 - Ảnh: REUTERS
Phát biểu tại Đại học Quốc gia Úc ngày 7-3, Thủ tướng Malaysia nhấn mạnh thực tế Mỹ và Trung Quốc đang cạnh tranh sức ảnh hưởng trong khu vực.
Để ứng phó với cuộc cạnh tranh địa chính trị này, theo ông Anwar, các nước Đông Nam Á nên giữ "sự ràng buộc thiêng liêng" với luật pháp quốc tế, đồng thời thúc đẩy hợp tác.
Ông cho rằng Malaysia và Úc có nghĩa vụ khuyến khích Trung Quốc, Mỹ và các cường quốc khác ở châu Á - Thái Bình Dương hành xử theo hướng bồi đắp cho hợp tác và hội nhập kinh tế.
Ngược lại, Thủ tướng Anwar cho rằng Trung Quốc sẽ phản ứng mạnh với nỗ lực kiềm chế sự phát triển của nước này. Bắc Kinh có thể xem các động thái muốn ngăn sự lớn mạnh về kinh tế và quân sự của họ là phủ nhận "vị trí hợp pháp trong lịch sử" của Trung Quốc".
"Những rào cản đặt ra đối với sự tiến bộ kinh tế và công nghệ của Trung Quốc sẽ chỉ làm nổi bật thêm những bất bình đó", ông nói.
Nhà lãnh đạo Malaysia đưa ra phát biểu trên sau cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo Úc và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại Melbourne (Úc), nơi chương trình nghị sự được cho xoay quanh các thảo luận về lập trường của Trung Quốc trong khu vực.
Một trong những vấn đề được nhắc tới có Biển Đông, một điểm nóng về an ninh ở châu Á -Thái Bình Dương.
Tuần này, các tàu Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa bị cáo buộc "quấy rối" các tàu Philippines. Ngược lại, Bắc Kinh cáo buộc Mỹ sử dụng Philippines làm "con tốt" trong khu vực.
Thủ tướng Anwar nhấn mạnh ông không đề nghị các nước nên "nhắm mắt làm ngơ" trước những hành vi vi phạm luật pháp quốc tế.
Tuy nhiên ông lưu ý "cảm giác về điềm gở" đã thấm vào các tuyên bố, bình luận về tương lai của Đông Nam Á. Bầu không khí này tương phản với sự lạc quan của đầu thế kỷ trước về thương mại tự do giúp xây dựng các liên minh và giảm bớt cạnh tranh.
"Toàn cầu hóa rõ ràng đang bị tấn công, sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế hiện được coi là biểu hiện của sự ép buộc, hoặc tệ hơn là sự đầu hàng dưới sức nặng của áp bức. Đối với một số quốc gia, việc duy trì sự ổn định đồng nghĩa với cách áp dụng cứng rắn hơn đối với các vấn đề quốc tế", ông Anwar nói.
Malaysia sẽ chủ trì hội nghị thượng đỉnh ASEAN vào năm tới. Ông Anwar cho biết các thể chế đa phương như ASEAN cần đảm bảo khu vực có khả năng phục hồi trước sự thay đổi quyền lực.
"Chúng ta phải đầu tư vào các thể chế cho phép chúng ta thích ứng với những thay đổi một cách hòa bình, mà không phủ nhận bất kỳ quốc gia nào về vị trí xứng đáng của họ trong nền kinh tế toàn cầu", lãnh đạo Malaysia nhấn mạnh.
Trong phần phát biểu trên, thủ tướng Malaysia còn chê trách các nước phương Tây, với "một số ngoại lệ", vì đã lên án chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine trong khi vẫn "hoàn toàn im lặng trước tình trạng đổ máu không ngừng" ở Dải Gaza.
"Thật không may, thảm kịch đau lòng tiếp tục diễn ra ở Dải Gaza đã bộc lộ bản chất ích kỷ của trật tự dựa trên luật lệ vốn được tung hô... Những phản ứng khác nhau của phương Tây trước nỗi đau khổ của con người đã thách thức mọi lý lẽ", ông nói.
Trung Quốc khai mạc kỳ họp lưỡng hội, thông báo 'phá lệ' sau 30 nămÔng Lý Cường sẽ trở thành thủ tướng Trung Quốc đầu tiên trong 30 năm không tổ chức họp báo tại kỳ họp lưỡng hội.